Czy w regulaminie ZFŚS można dodać zapis, że np. raz w roku będzie przyznawane dofinansowanie (działalność sportowa, rekreacyjna, kulturalno-oświatowa, dopłata do wypoczynku) losowo wybranemu np. ośrodkowi szkolno-wychowawczemu, domu dziecka, lub klubowi sportowemu? Kwota dopłaty ma być przeznaczona na pomoc dzieciom-powodzianom. Pracodawca chce dodać do osób uprawnionych osoby trzecie. Czy osoba, instytucja, która otrzyma pomoc z ZFŚS musi odprowadzić podatek?


Oprócz osób wymienionych w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), dalej u.z.f.ś.s., świadczenia z ZFŚS mogą być przyznane innym osobom wskazanym w regulaminie ZFŚS, mogą to być podopieczni domu dziecka, ośrodka szkolno-wychowawczego, osoby związane z klubem sportowym lub inne. Osoby otrzymujące świadczenie podlegają obowiązkowi podatkowemu na ogólnych zasadach.


Zgodnie z u.z.f.ś.s. adresatami świadczeń są osoby, nie instytucje. Nie można zatem w regulaminie ZFŚS umieścić zapisu o dofinansowaniu określonej jednostki organizacyjnej. Taka możliwość dotyczy wyłącznie zakładowych obiektów socjalnych, co wynika wprost z art. 1 ust. 1 u.z.f.ś.s. Zamknięty katalog tych obiektów wymienia art. 2 pkt 4 u.z.f.ś.s. Do obiektów tych z całą pewnością nie należą domy dziecka, ani ośrodki szkolno-wychowacze, kluby sportowe można by zaliczyć do obiektów sportowo-rekreacyjnych pod warunkiem, że mają one charakter zakładowy, jeśli nie, to te podmioty też nie mogą być dofinansowane ze środków ZFŚS. Tak więc, jedynie osoby korzystające z wyżej wymienionych instytucji (ewentualnie również ich pracownicy) mogą być świadczeniobiorcami. Za taka interpretacją opowiada się wyraźnie art. 2 pkt 5 u.z.f.ś.s. wymieniający wśród uprawnionych inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z ZFŚS. Pracodawca ma dużą swobodę w wytypowaniu takich osób oraz w określeniu form i celów dofinansowania. Może zatem założyć, że osoby z wybranej losowo lub w inny sposób placówki będą otrzymywały świadczenie np. w postaci dofinansowania wypoczynku. Jedynym ograniczeniem jest obowiązek wprowadzenia do regulaminu działalności socjalnej odpowiednich postanowień w tym zakresie. Należy pamiętać, że zmiany w regulaminie wymagają zachowania trybu właściwego do jego tworzenia, a więc muszą być uzgodnione ze związkami zawodowymi, a w przypadku ich braku w zakładzie pracy z reprezentantem pracowników (art. 8 ust. 2 u.z.f.ś.s.).W kwestii opodatkowania świadczeń obowiązują ogólne zasady określone ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), dalej u.p.d.o.f. Świadczeniobiorcę obciąża zatem obowiązek podatkowy, chyba że dane świadczenie jest wolne od podatku dochodowego. Zwolnienia podatkowe niektórych świadczeń z ZFŚS określa art. 21 ust. 1 u.p.d.o.f., dotyczy to w szczególności zapomóg losowych (art. 21 ust. 1 pkt 26 u.p.d.o.f.) i dopłat do wypoczynku (art. 21 ust. 1 pkt 78 u.p.d.o.f.).