Czy ustalając wynagrodzenie za czas choroby stałą premię roczną można przeliczyć na składniki miesięczne?

<p>Pytanie pochodzi z publikacji <a href="http://www.produkty.abc.com.pl/serwis-hr"> Serwis HR</a></p> <p>W...

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis HR

W umowie o pracę wprowadzone są zapisy o niepomniejszaniu premii rocznej za czas niezdolności do pracy i zasiłku chorobowego. Naliczając premię roczną jest ona wypłacana w pełnej wysokości % (jakiś procent) od wynagrodzenia zasadniczego, jest ona wypłacana w marcu roku następnego.

W jaki sposób należy ustalić kwotę za okresy absencji, za które premia jest naliczona i od której nie należy naliczać składek ZUS wypłacając premie roczną?

Odpowiedź:

Jeśli premia roczna została ustalona w stałej wysokości, jako stały procent od wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę, obliczając wynagrodzenie za czas przepracowany, w przypadku gdy czas nieprzepracowany wynika z niezdolności do pracy w powodu choroby, można zastosować przepis § 11 r.s.u.w., przeliczając składnik roczny na składniki miesięczne.

Uzasadnienie:

Na podstawie przepisów art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w przepisach § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) – dalej r.z.u.s.

Przepis § 2 pkt 24 r.z.u.s. wyłączył z podstawy wymiaru składek składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Z przepisów wynika, ze wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe są przychody pracownika uzyskiwane za okres pobierania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego jeśli z przepisów wewnątrzzakładowych regulujących zasady wynagradzania pracowników wynika jednoznaczne prawo do świadczeń za ten okres. Takie stanowisko przestawił ZUS w interpretacji indywidulanej z dnia 24 lipca 2013r. nr DI 100000/451/924/2013. W przypadku braku takich regulacji w przepisach wewnątrzzakładowych uzyskany przez pracownika przychód, także w części wypłaconej za okres pobierania wynagrodzenia lub zasiłku za czas niezdolności do pracy, stanowi podstawę wymiaru składek.

W przypadku gdy składnik wynagrodzenia został ustalony w stałej miesięcznej stawce nie zmniejszanej za okres, w którym pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w celu obliczenia wynagrodzenia, za przepracowaną część miesiąca, które będzie stanowić podstawę wymiaru składek należy stosować zasady wynikające z przepisów § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 289 z późn. zm.) – dalej r.s.u.w.

Z przepisów rozporządzenia wynika, ze obliczając wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca w sytuacji gdy pozostałą część miesiąca pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby, należy:

– miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez 30, a następnie

– tak otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,

– tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Zdaniem Autorki wskazane zasady można byłoby również zastosować w przypadku gdy premia ustalona w stałej wysokości (np. jako stały procent od wynagrodzenia zasadniczego) wypłacana jest jeden raz w roku. Zastosowanie tej metody byłoby jednak możliwe po przeliczeniu premii na składnik miesięczny.

W przypadku gdy premia ma charakter zmienny, co oznacza, ze jej wysokość uzależniona została od osiągnięcia określonych wskaźników, a pracodawca nie ma możliwości ustalenia jaka część premii przysługuje za okres choroby, a jaka za czas przepracowany cała kwota premii będzie stanowiła podstawę wymiaru składek. Tak uznał ZUS w interpretacji indywidualnej z dnia 24 lipca 2013 r., nr DI 100000/451/924/2013. Interpretacja dotyczyła premii, której wypłata i wysokość uzależniona była od swobodnego uznania pracodawcy, a więc składnika wynagrodzenia który nie ma charakteru roszczeniowego. Zdaniem ZUS jeśli nie ma możliwości ustalenia jaka cześć premii przysługuje za okres pracy, od wartości premii wypłaconej za czas choroby pracownika należy naliczyć składki.

Jeśli, premia roczna ma charakter roszczeniowy, została ustalona w stałej wysokości jako stały procent od wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę, obliczając wynagrodzenie za czas przepracowany, w przypadku gdy czas nieprzepracowany wynika z niezdolności do pracy w powodu choroby, można zastosować przepis § 11 r.s.u.w., przeliczając składnik roczny na składniki miesięczne. Ale czy takie stanowisko podzieli ZUS, warto upewnić się występując o interpretację indywidualną.

Barbara Tomaszewska, autorka współpracuje z publikacją Serwis HR

Odpowiedzi udzielono 31.08.2015 r.