Odpowiedź

Zarówno szkolenie wstępne, jak i okresowe powinno być realizowane w godzinach pracy na koszt pracodawcy. Szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych może mieć m.in. formę samokształcenia kierowanego. Zgodnie z ramowym programem szkolenia okresowego dla omawianej grupy pracowników, powinno ono trwać nie mniej niż 8 godzin lekcyjnych, a samo szkolenie, także realizowane w formie samokształcenia kierowanego, kończy się egzaminem. Uwzględniając powyższe zasady, nie można wykluczyć możliwości przeprowadzenia szkolenia okresowego w omawianej formie w ramach jednego dnia. Jednak przekroczenie harmonogramowych godzin pracy pracowników może wiązać się z wystąpieniem godzin nadliczbowych – z uwagi na zaliczenie szkolenia bhp do czasu pracy.

Uzasadnienie

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który nie posiada wystarczającej znajomości przepisów oraz zasad bhp. Konsekwencją powyższej zasady jest obowiązek zapewnienia pracownikom szkoleń, które powinny być cyklicznie powtarzane. Szczegółowe przepisy dotyczące przeprowadzania szkoleń bhp uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.) – dalej r.s.b.h.p.
Przepisy r.s.b.h.p. określają dopuszczalne formy szkoleń. Jedną z nich jest samokształcenie kierowane. Zgodnie z § 1a r.s.b.h.p, samokształceniem kierowanym jest forma szkolenia umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie bhp, na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora szkolenia, w szczególności przy zastosowaniu poczty, internetu, przy jednoczesnym zapewnieniu konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców.
Samokształcenie kierowane jest jedną z dopuszczalnych form szkolenia okresowego dla pracowników administracyjno-biurowych. Zgodnie wytycznymi ramowego programu szkolenia okresowego dla pracowników administracyjno-biurowych, zawartymi w załączniku nr 1 do r.s.b.h.p, szkolenie okresowe dla powyższej grupy pracowników przewidziane jest na minimum 8 godzin lekcyjnych – trwających każda po 45 minut. Przepisy nie przewidują w stosunku do samokształcenia kierowanego odrębnej liczby godzin niż ta, która wynika z treści załącznika nr 1 do r.s.b.h.p.
Szkolenie okresowe, w tym w formie samokształcenia kierowanego kończy się weryfikacją przyswojonej oraz zaktualizowanej wiedzy. Ma ona formę egzaminu, o którym mowa w § 16 ust. 1 r.s.b.h.p. Celem egzaminu jest sprawdzenie, czy i na ile uczestnicy szkolenia przyswoili sobie wiedzę objętą programem szkolenia oraz umiejętności wykonywania lub organizowania pracy. Jeżeli egzamin zakończy się wynikiem pozytywnym, uczestnik szkolenia otrzymuje zaświadczenie wydawane przez organizatora szkolenia. Jego odpis, jako dowód wypełnienia przez pracodawcę obowiązku okresowego szkolenia pracowników, przechowywany jest w aktach osobowych pracownika.
Oceniając możliwość zorganizowania szkolenia okresowego w formie samokształcenia kierowanego w jednym dniu, należy pamiętać, że szkolenia wstępne i okresowe powinny być przeprowadzane w czasie pracy i na koszt pracodawcy, co jednoznacznie wynika z art. 2373 § 3 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.). Przepisy formalnie nie zakazują przeprowadzania szkolenia i egzaminu tego samego dnia. Należy jednak pamiętać o zasadzie, zgodnie z którą szkolenie powinno być prowadzone w godzinach pracy. Jeżeli z różnych względów czas szkolenia ulegnie przedłużeniu – wychodząc poza harmonogramowy rozkład czasu pracy pracowników w danym dniu – może się to wiązać z pracą nadliczbową i koniecznością zapewnienia pracownikom rekompensaty z tego tytułu. Nie powinno być problemu, gdy szkolenie organizowane jest dla pracowników pracujących np. w równoważnym systemie czasu pracy, którzy mają na dany dzień zaplanowane np. 12 godzin pracy. Godziny nadliczbowe czy ponadwymiarowe mogą natomiast wystąpić w przypadku pracowników zatrudnionych w podstawowym systemie czasu pracy oraz na niepełny etat.

Sebastian Kryczka, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 11 lutego 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Serwis BHP
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów