Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Biuro rachunkowe w imieniu klienta złożyło deklarację ZUS DRA, w której wykazało omyłkowo podstawę wymiaru składek w kwocie 33104,57 zł zamiast 3104,57 zł. Pomyłkę skorygowano i wysłano deklarację za ten sam miesiąc z prawidłową podstawą, jednakże w ZUS twierdzą, że nie można zmienić deklaracji.

Czy jest taki przepis, który zakazuje zmiany deklaracji?

W rozmowie telefonicznej poinformowano, że można napisać pismo w tej sprawie, ale jednocześnie stwierdzono, że takich wniosków ZUS nie uwzględnia.

Czy takie stanowisko ZUS jest zgodne z prawem?

Czy można to stanowisko w jakiś sposób podważyć, skoro można inne deklaracje np. podatkowe korygować?

Odpowiedź:

Deklarację rozliczeniową korygującą ZUS DRA składa się, gdy zachodzi konieczność korekty danych podanych w tej deklaracji z uwagi na stwierdzenie w niej nieprawidłowości przez płatnika składek we własnym zakresie lub przez ZUS. W przypadku osoby prowadząca pozarolniczą działalność podanie w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jako podstawy wymiaru składek na wszystkie ubezpieczenia kwoty 33104,57 zł należy traktować jako nieprawidłowość, choćby z tego powodu, że podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe takiej osoby nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 47 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., płatnik składek jest zobowiązany złożyć deklarację rozliczeniową korygującą ZUS DRA w formie nowego dokumentu zawierającego wszystkie prawidłowe dane przypadku, gdy zachodzi konieczność korekty danych podanych w imiennym raporcie miesięcznym (tj. raporcie ZUS RCA, ZUS RZA lub ZUS RSA) z uwagi na stwierdzenie w nim nieprawidłowości przez płatnika składek we własnym zakresie lub przez ZUS. Zasadniczo deklaracja rozliczeniowa korygującą ZUS DRA składa się łącznie z raportem miesięcznym korygującym. Z art. 47 ust. 3a u.s.u.s. wynika, że imiennych raportów miesięcznych korygujących nie składa się jednak w przypadku, gdy korekta dotyczy wyłącznie danych wykazanych w deklaracji rozliczeniowej. Oczywiście nie ma również potrzeby składania imiennych raportów korygujących wówczas, gdy dany płatnik składek opłaca składki wyłącznie za siebie i czyni to tylko w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Deklaracja rozliczeniowa korygująca ZUS DRA – stosownie do art. 47 ust. 3b u.s.u.s. - powinna być złożona przez płatnika składek w terminie:

a) od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie lub otrzymania zawiadomienia o  stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS,

b) w terminie 7 dni od uprawomocnienia się decyzji, jeżeli stwierdzenie nieprawidłowości przez ZUS nastąpiło w drodze decyzji,

c) w terminie 30 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli, jeżeli stwierdzenie nieprawidłowości nastąpiło w wyniku kontroli ZUS.

Z wyżej przywołanych przepisów u.s.u.s. wynika, że okolicznością, która sprawia, że płatnik składek powinien dokonać korekty deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jest stwierdzenie w niej nieprawidłowości bądź przez samego płatnika składek bądź przez ZUS. Jako nieprawidłowość w rozumieniu wyżej przywołanych przepisów u.s.u.s. należy traktować w szczególności podanie w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA danych obiektywnie nieprawdziwych (np. podanie błędnej liczby ubezpieczonych) bądź takie wypełnienie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, które jest sprzeczne z obowiązującymi przepisami (np. podanie w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność niezgodnej z przepisami u.s.u.s.). Wydaje się, że w przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność jako nieprawidłowość, która uzasadnia korektę deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, można również traktować przypadek, gdy biuro rachunkowe – wbrew otrzymanym o takiej osoby wytycznym – w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jako kwotę podstawy wymiaru składek wykazało inną kwotę niż ta, której chciał sam zainteresowany. W takim bowiem przypadku można przyjąć, że w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jako podstawa wymiaru składek została wskazana błędna kwota, tj. kwota inna niż ta, która w istocie została zadeklarowana przez płatnika składek jako podstawa wymiaru składek. Dla oceny przypadku przedstawionego w pytaniu nie bez znaczenia jest również okoliczność, że podstawa wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność - zgodnie z art. 20 ust. 3 u.s.u.s. – nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Podanie w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA jako podstawy wymiaru składek na wszystkie ubezpieczenia, w tym dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, kwoty 33104,57 zł już choćby z tego powodu należy traktować jako nieprawidłowość, która uzasadnia korektę tej podstawy wymiaru.

Piotr Kostrzewa,

autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 28.09.2015 r.