Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, okres 182 dni skończył się 8 lutego 2016 r. Lekarz kieruje pracownika na rentę. Pracownik oświadczył, że ZUS odmówił przyznania świadczenia, pracownik będzie się odwoływał od decyzji ZUS. Z kolei lekarz leczący twierdzi, że nie będzie kierował pacjenta na świadczenie rehabilitacyjne ani nie wystawi zdolności do pracy, bo pracownik nie jest zdolny do podjęcia pracy. W dniu 9 lutego 2016 r. pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie od tego samego lekarza L4 od 9 do 29 lutego 2016 r. Pracodawca nie może wypłacić więcej niż za 182 dni, czyli jest to nieobecność usprawiedliwiona niepłatna.

Co pracodawca może zrobić w tej sytuacji?

Czy można zwolnić takiego pracownika bez wypowiedzenia?

Jest to pracownik ze stażem pracy ponad 20-letnim.

Jak postąpić w takiej sytuacji?

Odpowiedź:

W niniejszej sytuacji, jeżeli po upływie 182 dni nieobecności pracownik nadal jest niezdolny do pracy, pracodawca może rozwiązać z nim umowę bez wypowiedzenia na podstawie art. 53 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) - dalej k.p., w dowolnym dniu, tj. poczynając od dnia 9 lutego 2016 r. Możliwe jest również rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Nie ma przy tym znaczenia 20-letni staż pracownika.

Decyzja o zakończeniu umowy o pracę jest zawsze swobodną decyzją pracodawcy. Pracodawca nie ma obowiązku rozwiązywania umowy o pracę.

Uzasadnienie:

Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, pracodawca ma możliwość rozwiązania z pracownikiem umowę o pracę w trybie natychmiastowym, czyli bez wypowiedzenia z powodu przedłużającej się usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy. Usprawiedliwioną nieobecnością jest w szczególności choroba pracownika. W tej sytuacji stosunek pracy pracownika jest chroniony, ale tylko przez określony czas. Po jego upływie pracodawca może skorzystać z prawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Okres ochronny w razie niezdolności do pracy z powodu choroby, zależny jest od stażu pracy pracownika u danego pracodawcy (A. Kostecka, Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika, ABC nr 69195).

Na podstawie art. 53 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w sytuacji, gdy niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

Jeżeli po upływie okresu zasiłkowego pracownik jest nadal niezdolny do pracy z powodu choroby, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, pracownikowi przysługuje świadczenie rehabilitacyjne przez okres 12 miesięcy. Orzeka o tym lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli pracownik prawa do świadczenia rehabilitacyjnego nie uzyskał, a nadal jest niezdolny do pracy, pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia (Latos-Miłkowska M., Konsekwencje usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, ABC nr 115391).

Powyższe oznacza, że w niniejszej sytuacji pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia. Nie ma tu znaczenia dwudziestoletni staż pracownika. Zgodnie z brzmieniem art. 53 k.p. istotne jest jedynie, czy przed powstaniem niezdolności do pracy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej czy dłużej niż 6 miesięcy.

Warto wspomnieć, że obok rozwiązania polegającego na rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, na mocy art. 30 § 1 pkt 1 k.p. możliwe jest także rozwiązanie umowy w drodze porozumienia stron. Należy pamiętać, że zgodnie z orzecznictwem, na rozwiązanie umowy w drodze porozumienia stron zgodę muszą wyrazić obie strony stosunku pracy. Nie wystarczy wyznaczenie terminu rozwiązania umowy przez pracodawcę (I PK 94/09, wyrok SN, Izba Pracy z dnia 14-11-2009).

Agata Kamińska,

autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 22.02.2016 r.