Jak twierdzi Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy, Polska jest liderem na skalę europejską w stosowaniu innych niż pracownicze form zatrudnienia. Szacuje, że włącznie z sektorem rolniczym prawie 3,7 mln osób wykonuje pracę na podstawie różnego rodzaju kontraktów cywilnoprawnych. W ocenie inspekcji pracy, systemowe zrównanie sytuacji zatrudnionego na etacie i kontrakcie cywilnoprawnym pod względem płaconych podatków i składek powinno rozwiązać ten problem. Uzupełnieniem tego postulatu jest zawarta w projekcie PIP propozycja wyposażenia inspektora pracy w możliwość zmieniania decyzją administracyjną umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę w sytuacji, gdy kontrakt cywilnoprawny ma ściśle pracowniczy charakter.

Jak powiedziała w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” Łażewska-Hrycko, projekt zawiera także rozwiązania, których realizacja ma uporządkować rynek pracy. Przykładowo chodzi o kwestie dotyczące szkolenia młodocianych do prac odbywających się w warunkach szczególnie niebezpiecznych. W przypadku przemysłu drzewnego wszystkie pyły powstające przy produkcji zostały uznane za rakotwórcze, co wyklucza szkolenie młodocianych. Prowadzi to jednak do tego, że młodociani nie są w stanie nauczyć się zawodu, który planują podjąć w dorosłym życiu.

Czytaj również: Kontrola bhp z użyciem drona>>

Inspekcja pracy z uprawnieniami operacyjnymi?

Wśród propozycji są też zmiany w zakresie umożliwienia rozpoczynania przez inspektorów kontroli przedsiębiorców bez potrzeby wysyłania zawiadomienia z kilkudniowym wyprzedzeniem oraz wyposażenia inspekcji w uprawnienia do prowadzenia czynności operacyjnych. Konieczność realizacji przez inspektorów pracy szeregu obowiązków przewidzianych w prawie przedsiębiorców jest sprzeczne z ratyfikowaną przez Polskę konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy, która przewiduje szerokie uprawnienia inspektorów w czasie kontrolowania przedsiębiorców, bez potrzeby zawiadamiania ich o tym z wyprzedzeniem. Z kolei wyposażenie inspektorów w uprawnienia operacyjne pozwoli im na gromadzenie dowodów w czasie np. obserwacji placu budowy, które będą mogły być później podstawą do wydania decyzji administracyjnej dotyczącej bezpieczeństwa pracy czy legalności zatrudnienia przebywających na jej terenie osób.