Czy osoba z uprawnieniami do eksploatacji wózków jezdniowych powinna posiadać dodatkowe certyfikaty uprawniające ją, do użytkowania wózków jezdniowych z pomostem (koszem) do podnoszenia osób?
Do obsługi wózka jezdniowego z pomostem roboczym (koszem) do podnoszenia osób wystarczające jest posiadanie uprawnień do obsługi wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.
Dodatkowe wymogi oprócz uprawnień do obsługi wózka jezdniowego, który powinny być wprowadzone w życie w sytuacji stosowania wózka jezdniowego z pomostem roboczym (koszem) do podnoszenia osób to:
1. odpowiednie przeszkolenie pracownika z bezpiecznej obsługi pomostu (kosza), tzw. instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy;
2. zapoznanie z dokumentacją techniczno-ruchową takiego wózka jezdniowego podnośnikowego, w której producent wózka powinien zaznaczyć, że wózek ten może służyć do podnoszenia osób i określić warunki, w których jest to dozwolone;
3. zapoznanie z opracowaną przez pracodawcę instrukcją bezpiecznej eksploatacji wózka jezdniowego podnośnikowego z pomostem (koszem) do podnoszenia osób (instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy).

Należy także pamiętać, iż pomost roboczy (kosz), w którym będzie się znajdował pracownik na wysokości, wykonujący swoją pracę związaną np. z układaniem kartonów, powinien być zamontowany na wózku jezdniowym podnośnikowym przez odpowiednie służby pracodawcy zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową, jeżeli oczywiście producent wózka dopuszcza taką możliwość.
Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 z późn. zm.) - dalej r.k.u.t., w załączniku nr 2 określa rodzaje urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji:
1. suwnice, żurawie, wciągarki i wciągniki, z wyjątkiem urządzeń z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów,
2. układnice do składowania ładunków w magazynach,
3. układarki do układania torów,
4. dźwigi, z wyjątkiem dźwigów osobowych, dźwigów towarowych ze sterowaniem zewnętrznym, dźwigów towarowych małych i urządzeń do transportu osób niepełnosprawnych,
5. wyciągi towarowe i wyciągi statków,
6. podesty ruchome, z wyjątkiem załadowczych podestów burtowych,
7. dźwignice linotorowe,
8. urządzenia do manipulacji kontenerami,
9. osobowe i towarowe koleje linowe oraz wyciągi narciarskie,
10. pomosty ruchome z zespołami napędowymi w przystaniach promowych,
11. zbiorniki stałe z zespołami napędowymi na skroplone gazy węglowodorowe oraz zbiorniki przenośne o pojemności powyżej 350 cm[3] - w zakresie napełniania,
12. urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych.
13. wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.

W załączniku nr 2 w pkt 13 r.k.u.t. wpisano takie urządzenia jak wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia. Dla takich urządzeń potrzebne jest posiadanie kwalifikacji przy obsłudze i konserwacji.
Nie wymieniono odrębnej kategorii urządzenia: kosza możliwego do zastosowania na wózku jezdniowym podnośnikowym do podnoszenia osób. Można więc przyjąć, iż pracownik posiadający kwalifikacje do obsługi wózka jezdniowego z mechanicznym napędem podnoszenia posiada także uprawnienia do obsługi wózka jezdniowego z pomostem roboczym (koszem) do podnoszenia osób.
Zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.) pracownicy mogą być podnoszeni tylko za pomocą przeznaczonych do tego celu maszyn (np. wózków jezdniowych podnośnikowych) i ich wyposażenia.
W instrukcji obsługi takiego wózka jezdniowego podnośnikowego producent powinien zaznaczyć, że wózek ten może służyć do podnoszenia osób i określić warunki, w których jest to dozwolone.
Wózek jezdniowy podnośnikowy, który nie został skonstruowany do podnoszenia pracowników, może być używany do tego celu, jeżeli pracodawca ustali szczegółowe warunki obsługi i nadzoru nad pracą takiego wózka, tak aby zostało zapewnione bezpieczeństwo podnoszonych osób.
Zgodnie z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.) dopuszcza się podnoszenie osób przy użyciu wózków jezdniowych podnośnikowych na pomostach dostosowanych i specjalnie zamontowanych do tego celu, pod warunkiem jednak, że dokumentacja techniczno-ruchowa dopuszcza taką możliwość.

Krzysztof Zamajtys