Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Czy pracownicy, w okresie wykorzystywania urlopu rodzicielskiego i pobierania za ten okres zasiłku macierzyńskiego, przysługuje zasiłek chorobowy?

Pracownica przebywająca na urlopie rodzicielskim musi poddać się operacji ręki.

Czy za okres pobytu z w szpitalu i rehabilitacji ma prawo do zasiłku chorobowego?

Jeśli tak, to czy w takim przypadku urlop rodzicielski ulegnie przesunięciu?

Odpowiedź:

Niezdolność do pracy wskutek choroby, która wystąpiła w okresie korzystania przez pracownicę z urlopu rodzicielskiego i związanego z tym urlopem zasiłku macierzyńskiego, zasadniczo nie daje prawa do zasiłku chorobowego. Jeżeli jednak pracownica wymaga opieki szpitalnej ze względu na swój stan zdrowia i uniemożliwia jej to sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, może nastąpić przerwanie urlopu rodzicielskiego i za okres pobyt w szpitalu przypadający na czas przerwy w urlopie rodzicielskim przysługuje jej zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego.

Uzasadnienie:

Pracownik, który przebywa na urlopie rodzicielskim, nie podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu. Za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi zasiłek macierzyński i z tytułu pobierania tego zasiłku podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 z późn. zm.) – dalej u.ś.p.,  oraz art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s.). Pobieranie zasiłku macierzyńskiego nie stanowi natomiast tytułu do ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczenia wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego (art. 11 i art. 12 ust. 2 u.s.u.s. oraz art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z.). Prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego, co do zasady, przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy wskutek choroby w okresie podlegania temu ubezpieczeniu (art. 6 ust. 1 u.ś.p.). Skoro zatem pracownica pobierająca zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu, zasadniczo nie przysługuje jej zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, która przypada na okres tego urlopu (za okres po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, a więc okres podlegania pracowniczym ubezpieczeniom społecznym pracownicy przysługuje zasiłek chorobowy na warunkach określonych przepisami u.ś.p.ch.m.). Brak prawa do zasiłku chorobowemu w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego uzasadniony jest również tym, że funkcją zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego jest zrekompensowanie uprawnionemu utraty wynagrodzenia (przychodu) wskutek niezdolności do pracy. W przypadku osoby pobierającej zasiłek macierzyński taką funkcję pełni już zasiłek macierzyński.

Odnotować jednak należy, że do urlopu rodzicielskiego stosuje się odpowiednio m. in. przepis art. 180 § 61 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. (art. 1821a § 6 k.p.). W konsekwencji, jeżeli pracownica korzystająca z urlopu rodzicielskiego wymaga opieki szpitalnej ze względu na swój stan zdrowia i w związku z tym nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem, następuje przerwanie urlopu rodzicielskiego na okres, w którym z takiego urlopu korzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko. Za okres pobyt w szpitalu przypadający na czas przerwy w urlopie rodzicielskim, przysługuje pracownicy zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego. Przerwa w urlopie rodzicielskim i związany z tym brak prawa do zasiłku macierzyńskiego sprawia bowiem, że taka pracownica ponownie zostaje objęta pracowniczymi ubezpieczeniami społecznymi, w tym ubezpieczeniem chorobowym. Dodać jednak należy, że pracownik – ojciec wychowujący dziecko nie ma obowiązku korzystać z urlopu rodzicielskiego w okresie, w którym pracownica – matka dziecka przebywa w szpitalu, a tym samym może nie dojść do przerwania urlopu rodzicielskiego. W takiej sytuacji pracownica pomimo pobytu w szpitalu będzie nadal korzystała z urlopu rodzicielskiego i związanego z nim zasiłku macierzyńskiego, ale nie będzie jej przysługiwał zasiłek chorobowy. Natomiast pracownik – ojciec wychowujący dziecko może ubiegać się o zasiłek opiekuńczy z ubezpieczenia chorobowego, jeżeli z uwagi na pobyt małżonki w szpitalu po jego stronie występuje konieczność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c i art. 32a ust. 1 u.ś.p.).

Magdalena Kostrzewa, autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 28.09.2015 r.