Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy można sporządzić i zatwierdzić protokół powypadkowy dotyczący wypadku zbiorowego, jeśli nie zostało zakończone śledztwo w sprawie wypadku prowadzone przez prokuraturę rejonową? Pracodawca dysponuje sporządzoną przez instytut badawczy ekspertyzą określającą najbardziej prawdopodobną przyczynę zdarzenia.

Odpowiedź

Pracodawca nie tylko nie ma obowiązku wstrzymać się z zakończeniem postępowania powypadkowego do czasu zakończenia dochodzenia prowadzonego przez prokuratora, ale wręcz ma obowiązek zakończyć to postępowanie w wyznaczonym przepisami terminie 14 dni od uzyskania zawiadomienia o zdarzeniu.

Uzasadnienie

Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Potwierdzeniem pracy zespołu jest protokół powypadkowy, sporządzony według wzoru ustalonego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).

Niezależnie od postępowania przeprowadzanego przez pracodawcę, może się zdarzyć, że własne dochodzenie prowadzić będzie właściwy ze względu na miejsce zdarzenia prokurator. Zgodnie z art. 234 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), pracodawca ma obowiązek poinformować o takim zdarzeniu prokuratora i właściwego inspektora pracy zawsze wtedy, gdy wypadek jest lub może zostać zakwalifikowany jako ciężki, śmiertelny lub zbiorowy. O ile rolą zespołu powypadkowego jest ustalenie okoliczności i przyczyn danego zdarzenia, a także podjęcie działań profilaktycznych na przyszłość, o tyle rola prokuratora sprowadza się przede wszystkim do ustalenia, czy osoby odpowiedzialne za bhp nie popełniły przestępstwa polegającego na niedopełnieniu ciążących na nich obowiązków, i czy nie naraziły poszkodowanego na ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć. Tym samym jest to zupełnie odrębne i niezależne dochodzenie od tego, które zobligowany jest przeprowadzić pracodawca.

Mimo że zespół powypadkowy jest zobowiązany do wykorzystania materiałów zebranych przez organy prowadzące dochodzenie (jeśli zostaną mu one udostępnione), nie może czekać do zakończenia takiego dochodzenia. Zespół powypadkowy jest ograniczony 14-dniowym terminem na sporządzenie dokumentacji powypadkowej, a dochodzenie prowadzone przez prokuratora może trwać nawet kilka miesięcy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 30 grudnia 2015 r.