Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy liczba dni nieobecności w pracy świadczy o rodzaju wypadku? Pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim około 150 dni, a w protokole powypadkowym wpisano, że był to wypadek powodujący czasową niezdolność do pracy. Czy w związku z tym dla druku IWA powinno się zaznaczyć, że był to wypadek ciężki? Pracownik po długiej rekonwalescencji powrócił do pracy na tym samym stanowisku.

Odpowiedź:

Liczba dni niezdolności do pracy nie wpływa na kwalifikację prawną zdarzenia jako wypadku przy pracy. Jeżeli zespół powypadkowy w protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nie uznał zdarzenia za ciężki wypadek przy pracy, w formularzu ZUS-IWA pracodawca nie powinien wykazywać tego zdarzenia jako ciężkiego wypadku przy pracy.

Uzasadnienie:

Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) – dalej r.u.o.p.w., analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Wzór protokołu powypadkowego określa załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).

Pojęcie ciężkiego wypadku przy pracy zostało zdefiniowane w art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.) – dalej u.u.w. jako wypadek skutkujący ciężkim uszkodzeniem ciała, polegającym na utracie wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub innym uszkodzeniu ciała albo rozstroju zdrowia, naruszającego podstawowe funkcje organizmu, a także chorobą nieuleczalną lub zagrażającą życiu, trwałą chorobą psychiczną, całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy w zawodzie albo trwałym, istotnym zeszpeceniem lub zniekształceniem ciała.

W wielu przypadkach taka kwalifikacja zdarzenia nie wymaga fachowej wiedzy medycznej i jest możliwa do samodzielnej oceny przez pracodawcę/członków zespołu powypadkowego (np. amputacja kończyny). W niektórych sytuacjach może się jednak zdarzyć, że kwalifikacja nie będzie już tak jednoznaczna, a zespół powypadkowy uzyska stosowną informację dopiero po zasięgnięciu opinii lekarza lub innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku. Z pewnością kwalifikacja prawna wypadku przy pracy, w szczególności w zakresie ciężkości następstw zdarzenia, nie jest uzależniona od okresu niezdolności do pracy (długości zwolnienia lekarskiego), czy też rehabilitacji poszkodowanego. Nierzadko złamanie ręki czy nogi powoduje wyłączenie poszkodowanego z życia zawodowego nawet na kilka miesięcy, natomiast nie wypełnia przesłanek definicji ciężkiego wypadku przy pracy.

W przypadku, w którym poszkodowany przebywał na zwolnieniu lekarskim około 150 dni, a zespół powypadkowy nie zakwalifikował zdarzenia jako ciężkiego wypadku przy pracy, a jedynie wypadku powodującego czasową niezdolność do pracy, pracodawca nie ma obowiązku wykazywania w formularzu ZUS-IWA, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 878 z późn. zm.), tego wypadku jako wypadku ciężkiego, a jedynie jako wypadku przy pracy.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 20 stycznia 2016 r.