Pytanie pochodzi z Serwisu BHP
Czy jednostka medycyny pracy powinna wykonać obligatoryjnie, w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej szczepienia ochronne przeciwko grypie?
Odpowiedź:
Jednostki medycyny pracy są zobowiązane wykonać szczepienia ochronne na zasadach określonych w art. 20 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 947 z późn. zm.) - dalej u.z.z., zgodnie z którym w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych. Pracodawca lub zlecający wykonanie prac informuje pracownika lub osobę mającą wykonywać pracę, narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, przed podjęciem czynności zawodowych o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych. Koszty przeprowadzania szczepień oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca.
Uzasadnienie:
Rada Ministrów określiła wykaz rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych w rozporządzeniu z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz. U. poz. 40). Rozporządzenie to uwzględnia szczepienia przeciw grypie w poz. 11, w grupie czynności podejmowanych w trakcie pełnienia służby lub wykonywania pracy w urzędach, jednostkach podległych i nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, ministra właściwego do spraw zagranicznych, Ministra Sprawiedliwości oraz Szefa Służby Celnej, przy wykonywaniu których osoby je wykonujące są narażone na działanie biologicznego czynnika chorobotwórczego mogącego wywołać chorobę zakaźną, a podanie szczepionki przeciw tej chorobie zakaźnej powoduje uodpornienie na nią. W pozostałych przypadkach, szczepienia przeciw grypie przez jednostki medycyny pracy, na zasadach obligatoryjnych nie są przewidziane. Mogą być wykonywane na podstawie umowy pomiędzy pracodawcą a jednostką medycyny pracy.
Służba medycyny pracy wykonuje swoje zadania na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1184) - dalej u.s.m.p. Przepis art. 6 ust. 1 u.s.m.p. stanowi, iż służba medycyny pracy jest właściwa do realizowania zadań z zakresu: 1) ograniczania szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, szczególnie przez: a) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów wykonywania pracy mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie, b) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny ryzyka zawodowego w środowisku pracy oraz informowanie pracodawców i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych będących jego następstwem, c) udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy; 2) sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, szczególnie przez: a) wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych przewidzianych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. b) orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w k.p. i w przepisach wydanych na jego podstawie, c) ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy lub nauki, d) prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i orzeczniczej w zakresie patologii zawodowej, e) prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą, f) wykonywanie szczepień ochronnych, o których mowa w art. 20 u.z.z., g) monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych, h) wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą; 3) prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową; 4) organizowania i udzielania pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobierania nauki; 5) inicjowania i realizowania promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracujących; 6) inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich realizacji, szczególnie w zakresie: a) informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka zawodowego, b) wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do grup szczególnego ryzyka, c) tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej, d) wdrażania programów promocji zdrowia, e) organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej; 7) prowadzenia analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania chorób zawodowych i ich przyczyn oraz przyczyn wypadków przy pracy; 8) gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji o narażeniu zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych profilaktyczną opieką zdrowotną.
Kazimierz Kościukiewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono 22 września 2014 r.