W czerwcu 2013 r. został utworzony komitet projektowy ISO/PC 283 Occupational health and safety management systems do opracowania normy międzynarodowej zawierającej wymagania dla systemu, co zakończyło wieloletnie starania o opracowanie normy. Ma to być norma ogólna – ISO 45001, zawierająca wymagania i w załączniku – analogicznie jak ISO 14001 – wytyczne stosowania, mająca zastosowanie do organizacji wszystkich typów i wielkości, działających w różnych sektorach i dostosowana do różnych warunków geograficznych, kulturowych i społecznych.

ISO 45001 będzie opracowana zgodnie z wytycznymi ISO dotyczącymi systemów zarządzania, określonymi w dyrektywach ISO/IEC, część 1, Skonsolidowany Suplement ISO, Załącznik SL. Jednolita podstawowa struktura, identyczny tekst podstawowy, wspólne terminy i podstawowe definicje dla wszystkich norm systemów zarządzania ułatwią wdrażanie norm różnych systemów zarządzania oraz audytowanie systemów.

Zgodnie z ISO/CD 45001.2, system zarządzania bhp może umożliwić organizacji doskonalenie wyników przez:

- opracowanie i wdrożenie polityki i celów OHS,

- ustanowienie procesów, które uwzględniają jej "kontekst", biorąc pod uwagę ryzyko i szanse, wymagania prawne i inne wymagania, do których przestrzegania zobowiązała się organizacja,

- określenie zagrożeń i ryzyk OHS związanych z działaniami organizacji, starając się je wyeliminować lub nadzorować w celu zminimalizowania ich potencjalnych skutków,

- ustanowienie sterowania operacyjnego do zarządzania ryzykami OHS, spełniania wymagań prawnych i innych,

- zwiększenie świadomości w zakresie ryzyk związanych z OHS,

- ocenę wyników działań w zakresie OHS i dążenie do ich poprawy,

- ustalenie niezbędnych kompetencji,

- rozwijanie w organizacji pozytywnej kultury dotyczącej zdrowia i bezpieczeństwa,

- zapewnienie konsultacji i udziału pracowników.

W kwietniu br. opublikowano drugi projekt powyższej normy, który można nabyć za pośrednictwem np. BSI. Na stronie internetowej Instytutu można znaleźć m.in. informacje, że:

- obecnie trwa 4-miesięczny okres przeznaczony na tłumaczenia,

- od 19 maja projekt będzie dostępny do przeglądu (jako osobne części/paragrafy) na stronie BSI Draft Review,

- od wyników głosowania zależał będzie dalszy postęp prac – jeżeli drugi projekt zostanie zaakceptowany i nie będzie wymagany etap Projektu Końcowego, publikacja nowej normy ISO 45001 jest przewidziana na listopad 2017 roku. Jeżeli pojawi się wymóg, aby standard ten przeszedł przez etap Projektu Końcowego (FDIS), wówczas termin publikacji zostanie przesunięty na drugi kwartał 2018 roku.

Opisując normę ISO 45001, należy wyjaśnić, że jej budowa będzie dostosowana do nowej 10-punktowej struktury, podobnej do ISO 9001 czy ISO 14001.

W nowej normie ma pojawić się całkowicie nowe wymaganie, które nie występowało w OHSAS 18001 – kontekst organizacji. Ponadto dojdą elementy związane z bezpieczeństwem pracy. Kolejny nowy rozdział będzie dotyczyć przywództwa i tu pojawi się aż 11 wymagań. Nowy standard ma uwypuklić fakt, że za bezpieczeństwo pracy odpowiedzialni są wszyscy wraz z kadrą kierowniczą. Najwyższe kierownictwo ma stać się liderem bezpieczeństwa, a nie tylko podmiotem egzekwującym wykonywanie zadań. Drugą istotną kwestią jest dostrzeżenie konieczności udziału w systemie zarządzania bezpieczeństwem pracy wszystkich osób uczestniczących w procesie pracy: pracowników, kooperantów, dostawców usług, podwykonawców itp. Chodzi po prostu o to, by wszystkie strony mogły wyrażać swoje zdanie. Ten głos powinien być słyszalny przed podjęciem decyzji. Firmy muszą znaleźć mechanizm, w którym będzie czas na dyskusje i konsultacje w szerszym gronie.

Rozdział 6 w nowym ISO 45001 wymaga podejmowania decyzji na podstawie analizy ryzyka. Szacowanie ryzyka powinno stanowić podstawę do podejmowania wszystkich decyzji, również tych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy. Charakter i rodzaj działań powinien być uzależniony od rodzaju ryzyka, z jakim mamy do czynienia.

Przedsiębiorstwa powinny przewidywać wszelkie ryzyka na kilka kroków przed ich ewentualnym pojawieniem. Mają identyfikować i dokumentować zagrożenia i szanse na przeciwdziałanie im w przyszłości, aby móc prowadzić biznes w sposób bardziej przewidywalny.

Maciej Ambroziewicz