Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Czy inspektor pracy podczas kontroli może weryfikować zaświadczenia ze szkoleń bhp osób, które nie są już pracownikami firmy?

Czy w sytuacji, gdy pojawią się uchybienia np. w dokumentacji szkoleniowej byłych pracowników, inspektor pracy może nałożyć mandat?

Odpowiedź:

Co do zasady przepisy nie zabraniają organom nadzoru nad warunkami pracy (np. inspektorom Państwowej Inspekcji Pracy) kontrolować dokumentacji szkoleniowej osób, które zakończyły stosunek pracy z danym pracodawcą.

Pracodawca może być pociągnięty do odpowiedzialności wykroczeniowej za niedopełnienie obowiązków związanych np. z nieprawidłową dokumentacją szkoleniową u osób, które zakończyły stosunek pracy z danym pracodawcą, jeżeli od czasu popełnienia danego wykroczenia nie upłynął rok.

Uzasadnienie:

Przepisy art. 283 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) przewidują odpowiedzialność wykroczeniową dla osób odpowiedzialnych za stan bhp (pracodawców) oraz osób kierujących pracownikami, którzy nie przestrzegają przepisów lub zasad bhp, a tym samym nie realizują swoich podstawowych obowiązków. Odpowiedzialność ta polega na zastosowaniu kary grzywny w wysokości od 1.000 zł do 30.000 zł. Kary te – w drodze mandatu– mogą nakładać (do 2.000 zł, a w pewnych przypadkach do 5.000 zł) upoważnieni inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy oraz sądy (np. na wniosek inspektora pracy).

Nałożenie kary w drodze mandatu następuje przeważnie po stwierdzonych uchybieniach podczas kontroli przeprowadzonej przez inspektora pracy, który zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 640) jest uprawniony m.in. do żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób, które są lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, a także osób korzystających z usług agencji zatrudnienia – pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą, a także do wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną kontrolą oraz żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy.

Przepisy nie ograniczają dopuszczalności przeprowadzania kontroli przez organy nadzoru nad warunkami pracy jedynie w stosunku do osób obecnie zatrudnionych. Inspektor pracy może kontrolować również dokumentację szkoleniową osób, które zakończyły stosunek pracy z pracodawcą. Co ważne, w przypadku stwierdzonych nieprawidłowości, pracodawca może być pociągnięty do odpowiedzialności wykroczeniowej za niedopełnienie swoich obowiązków związanych z przedmiotem kontroli, o ile – zgodnie z art. 45 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 482 z późn. zm.) od czasu popełnienia wykroczenia nie upłynął rok. W przypadku, gdy w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje dopiero po upływie 2 lat od popełnienia czynu.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP

Odpowiedzi udzielono: 27 czerwca 2015 r.