Pracodawca zatrudnia 3 pracowników. Planuje wypowiedzieć umowę o pracę jednemu z nich z uwagi na kolejny miesiąc przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zamierza zlikwidować dotychczas zajmowane przez pracownika stanowisko.
W jaki sposób wypowiedzieć umowę o pracę, aby pracownik otrzymał zasiłek dla bezrobotnych?

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi nieobecnemu w pracy z przyczyn usprawiedliwionych (czyli również przebywającego na zwolnieniu lekarskim), pracownik taki jest bowiem objęty szczególną ochroną trwałości stosunku pracy. Zgodnie z art. 41 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p., pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Ten okres uregulowany jest w art. 53 k.p. i w przypadku choroby wynosi:
trzy miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
okres pobierania wynagrodzenia i zasiłku z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby (czyli co do zasady 182 dni, a w przypadku gruźlicy i choroby przypadającej w czasie ciąży - 270 dni) jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej 6 miesięcy.
Jeżeli pracownik uzyska prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, wówczas okres ochronny wydłuża się na trzy pierwsze miesiące pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.

Do upływu tych terminów pracodawca nie może pracownikowi nieobecnemu z powodu choroby umowy o pracę wypowiedzieć. Dopiero po ich upływie pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi nieobecnemu z powodu niezdolności do pracy z powodu choroby umowę o pracę. Wówczas możliwe jest również rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika w trybie art. 53 k.p.
Likwidacja stanowiska pracy jest przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Najwłaściwszym sposobem rozwiązania umowy o pracę będzie zatem wypowiedzenie. Zaznaczyć trzeba, że zgodnie z tym co zostało wskazane powyżej, wypowiedzenie nie będzie mogło być złożone pracownikowi nieobecnemu z powodu choroby, nawet w przypadku likwidacji jego stanowiska pracy. Wypowiedzenie może zostać złożone jednemu z pozostałych pracowników (o ile ci nie podlegają szczególnej ochronie stosunku pracy), jeżeli to stanowisko któregoś z nich ma być zlikwidowane.
Ten tryb rozwiązania umowy o pracę (wypowiedzenie przez pracodawcę) umożliwi zwalnianemu pracownikowi nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych (o ile spełnia pozostałe przesłanki).

Innym dopuszczalnym sposobem rozwiązania umowy o pracę w tym przypadku będzie porozumienie stron o rozwiązaniu umowy o pracę, jeżeli obie strony wyrażą zgodę na taki tryb rozwiązania łączącej je umowy o pracę. W takim jednak przypadku w treści tego porozumienia i w świadectwie pracy pracownika należy zaznaczyć, że porozumienie nastąpiło z powodu zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy. W braku tej informacji pracownik może mieć problemy z uzyskaniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie bowiem z art. 75 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) pracownikowi który w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem rozwiązał stosunek pracy na mocy porozumienia zasiłek dla bezrobotnych przysługuje dopiero po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy - wówczas okres wyczekiwania nie obowiązuje.

Monika Latos-Miłkowska - specjalista z zakresu prawa pracy