Pytanie pochodzi z Kompasu Księgowo-Kadrowego.

Pracownik przebywa w delegacji służbowej od środy do następnego piątku, czyli ponad tydzień. Został delegowany w celu odbycia szkolenia, którego celem jest podniesienie kwalifikacji zawodowych oraz zdobycie dodatkowych uprawnień przydatnych na zajmowanym przez niego stanowisku. Pracownik ten zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy, ale ma zadaniowy czas pracy. Na szkoleniu był też zarówno w sobotę, jak i w niedzielę.

Czy w związku z tym, że pracownik ten przebywał na szkoleniu, a nie świadczył pracy w dosłownym tego słowa znaczeniu, oraz że ma zadaniowy czas pracy, należą mu się dodatkowe dwa dni wolne za delegację w sobotę i w niedzielę?

Odpowiedź: uczestnictwo pracownika w szkoleniu odbywanym w ramach delegacji w dniach dla niego wolnych od pracy podlega zaliczeniu do czasu pracy tego pracownika, jeżeli stanowiło realizację polecenia pracodawcy.

Uzasadnienie: zgodnie z art. 77[5] ustawy z dnia 6 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz.1502 z późn. zm.)  – dalej k.p., podróżą służbową jest wykonywanie przez pracownika zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy. Zgodnie natomiast z art. 128 § 1 k.p. czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Podróż służbowa jest zatem czasem pracy o tyle, o ile pracownik podczas tejże podróży wykonywał pracę.

Kodeks pracy nie zawiera regulacji dotyczącej wliczenia do czasu pracy szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe pracownika. Jedynie w odniesieniu do szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy Kodeks pracy określa zasady zaliczania czasu takiego szkolenia do czasu pracy. Szkolenia w zakresie bhp (wstępne jak i okresowe) odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

W przypadku innego rodzaju szkoleń udział pracownika w szkoleniach organizowanych w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wlicza się do jego czasu pracy tylko wówczas, gdy uczestnictwo w tego rodzaju szkoleniu stanowi realizację polecenia pracodawcy, a temat szkolenia ma na celu podniesienie szczególnych kwalifikacji zawodowych pracownika. W świetle bowiem wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r. (I PK 144/04, OSNP z 2005, Nr 17, poz. 265) do czasu pracy należy zaliczyć szkolenie mające charakter praktyczny i bezpośrednio związane z charakterem wykonywanej pracy oraz mające podnieść szczególne kwalifikacje pracownika.

Czytaj: Firmy mają kłopoty z czasem pracy

Tym samym ponieważ pracownik, o którym mowa w pytaniu został skierowany przez pracodawcę na wskazane w pytaniu szkolenie (o czym świadczy fakt wysłania pracownika w delegację w celu uczestniczenia w szkoleniu) czas na nim spędzony pracodawca powinien wliczyć do czasu pracy pracownika, a w konsekwencji uznać, iż pracownik wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy oraz w wolną niedzielę. Na powyższe nie ma wpływu system czasu pracy w jakim zatrudniony jest pracownik. Nawet bowiem w systemie zadaniowego czasu pracy pracownik może być zobowiązany do uczestnictwa w szkoleniach podnoszących jego kwalifikacje zawodowe, w czasie których nie wykonuje zadań uzgodnionych z pracodawcą.   

 Rekompensata takiej pracy, zgodnie z art. 151[3] k.p. powinna natomiast polegać na udzieleniu pracownikowi innego dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego. Natomiast rekompensata pracy niedzielnej powinna nastąpić albo poprzez udzielenie pracownikowi innego dnia wolnego od pracy albo poprzez wypłatę wynagrodzenia powiększonego o 100% dodatek za każda godzinę trwania konferencji (zgodnie z art. 151[1]] k.p.).