Jak poinformowano po posiedzeniu Rady Ministrów, jednym z najważniejszych celów projektowanej nowelizacji jest rozszerzenie listy inwestycji towarzyszących terminalowi LNG, stworzenie spójnego systemu gazociągów, które umożliwią pełne wykorzystanie możliwości gazoportu, a w konsekwencji zapewnią korzystanie z gazu odbiorcom w całej Polsce. Nowe rozwiązania będą sprzyjać budowie strategicznej infrastruktury przesyłowej, niezbędnej do funkcjonowania terminala LNG w Świnoujściu.

Zgodnie z nowymi przepisami, wojewoda będzie organem uprawnionym do składania wniosków o dokonywanie wpisów w księdze wieczystej i katastrze nieruchomości. Będą obowiązywać również nowe, jednolite zasady regulujące zawiadomienia i doręczenia decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji. Inwestor uzyska z dniem wydania decyzji lokalizacyjnej prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane niezbędne do realizacji i eksploatacji inwestycji.

Zmiany w zakresie oznaczeń nieruchomości według danych z katastru nieruchomości nie będą przeszkodą do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Nie będzie konieczne uzyskanie zezwolenia wojewody na usunięcie drzew lub krzewów znajdujących się na nieruchomościach objętych decyzją lokalizacyjną w przypadkach określonych w ustawie o ochrony przyrody.

Zaproponowane rozwiązania służą ponadto zapewnieniu większego bezpieczeństwa energetycznego kraju, ponieważ proces planowania, przygotowania oraz realizacji inwestycji towarzyszących terminalowi regazyfikacyjnemu skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu zostanie znacznie przyspieszony i usprawniony.

Likwidacja obecnych ograniczeń systemu przesyłowego oraz powstanie zintegrowanej infrastruktury przesyłowej o jednolitych parametrach pracy umożliwi dostarczanie/transportowanie znacznych ilości gazu z różnych kierunków (dywersyfikacja), w tym przede wszystkim z terminala LNG. Rozbudowa systemu przesyłowego stworzy również szansę eksportu surowca dostarczanego do terminalu LNG.

Korzystając z ułatwień wprowadzonych ww. ustawą, budowane będą gazociągi międzysystemowe o dużych przepustowościach oraz tłocznie gazu o przepustowości nie mniejszej niż 50.000 metrów sześciennych na godzinę wraz z oprzyrządowaniem koniecznym do utrzymania odpowiedniego poziomu ciśnienia. W szczególności dotyczyć to będzie połączenia na linii północ-południe oraz integracji rynków gazu w rejonie Morza Bałtyckiego. Połączenia te, wraz z rozbudową terminalu LNG oraz krajową siecią przesyłową, umożliwią stworzenie wspólnego regionalnego rynku gazu.

Ponadto zwiększenie integracji krajowego systemu przesyłowego z systemami krajów ościennych zwiększy nie tylko bezpieczeństwo energetyczne kraju, ale przede wszystkim pozwoli zminimalizować ryzyka związane z potencjalnymi przerwami w dostawach gazu z kierunku wschodniego, które miały już miejsce w przeszłości.

W projekcie nowelizacji ustawy zawarto ściśle określoną listę inwestycji towarzyszących, niezbędnych do optymalnego wykorzystania możliwości terminalu w Świnoujściu. Są to gazociągi:

- Gustorzyn-Włocławek-Gdynia, z tłocznią w Gustorzynie, stanowi część wschodniego odcinka Korytarza Północ-Południe. Gazociąg zasili odbiorców z województw: kujawsko-pomorskiego i pomorskiego.

- Hermanowice-Strachocina-Pogórska Wola-Tworzeń-Tworóg-Odolanów, jest to odcinek z tłocznią w Hermanowicach. Układ gazociągów stanowi przedłużenie południowego odcinka Korytarza Północ-Południe na wschód. Gaz będzie przesyłany poprzez Górny Śląsk i Podkarpacie na Słowację z wykorzystaniem planowanego połączenia międzysystemowego Polska-Słowacja.

- Hermanowice-Jarosław-Głuchów-Pogórska Wola, zapewni udrożnienie obecnego odcinka systemu przesyłowego w południowo-wschodniej Polsce.

- Tworóg-Kędzierzyn-Zdzieszowice-Wrocław. Gazociąg stanowi podstawową nitkę Korytarza Północ-Południe i będzie bezpośrednio współpracować z nowym połączeniem międzysystemowym Polska-Czechy.

- Skoczów-Komorowice-Oświęcim-Tworzeń, element Korytarza Północ-Południe. Rozbudowa połączenia międzysystemowego Polska-Czechy.

- Legnica-Polkowice-Żary, zapewni dostawy dla odbiorców województw dolnośląskiego i lubuskiego.

- Kotowo-Zielona Góra, zwiększy przepustowość układu przesyłowego w zachodniej części Polski.

- Rembelszczyzna-Wronów-Rozwadów-Strachocina, umożliwi przyszłą reorganizację układu przesyłowego w Polsce południowo-wschodniej i wschodniej.

- Rembelszczyzna-Mory-Wola Karczewska, jest to element tzw. pierścienia warszawskiego. Gazociąg umożliwi dostawy gazu do odbiorców z rejonu Warszawy i Mazowsza.

- Gustorzyn- Łódź-Piotrków Trybunalski-Tworóg, gazociąg pozwoli na optymalizację zasilenia w gaz rejonu Polski centralnej.

- Wronów-Kozienice-Radom-Piotrków Trybunalski-Odolanów, gazociąg połączy zachodni i wschodni odcinek Korytarza Północ-Południe.

- Płońsk-Olsztyn, zapewni bezpieczeństwo dostaw do regionu województwa warmińsko-mazurskiego.

- Międzysystemowy gazociąg Polska-Czechy oraz Polska - Słowacja, to element priorytetu infrastrukturalnego UE – Korytarz Północ-Południe. Dostęp do tzw. Korytarza Południowego. Możliwość eksportu nadwyżek LNG i gazu łupkowego.

- Międzysystemowy gazociąg Polska-Litwa, element priorytetu infrastrukturalnego UE – BEMIP (Baltic Energy Market Interconnection Plan in Gas). Zapewni rozwój rynku gazu w Polsce północno-wschodniej.

Na szczególną uwagę zasługują projekty budowy gazociągów przesyłowych do rejonów południowej i wschodniej Polski. Istniejąca tam sieć jest w dużym stopniu wyeksploatowana i nie zapewnia odpowiednich parametrów dostaw. Bez budowy kolejnych gazociągów nie będzie możliwe dostarczanie gazu odbieranego poprzez terminal LNG do mieszkańców tych rejonów Polski.

Podmiotem, na którym ciąży obowiązek realizacji inwestycji przewidzianych w ustawie, jest Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System SA, spółka o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa. Jest ona odpowiedzialna za bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania systemu oraz rozbudowę sieci przesyłowej, w tym za połączenia z innymi systemami gazowymi. Dzięki nowym przepisom, OGP Gaz System SA uzyska m.in. prawo do dysponowania nieruchomościami w celu wykonania inwestycji objętych ustawą.

Przepisy znowelizowanej ustawy wprowadzają uregulowania, które umożliwiają prowadzenie postępowania pomimo nieuregulowanego stanu prawnego nieruchomości, co skróci czas prowadzenia postępowań administracyjnych. Doprecyzowano również, iż podmiotem uprawnionym i zobowiązanym do zgłaszania zmian w publicznych rejestrach będzie wojewoda. Obecnie obowiązujące przepisy nie regulują legitymacji czynnej do zgłaszania zmian w treści ksiąg wieczystych.

Przedmiotowa nowelizacja przyznała marszałkowi województwa, jako jedynemu organowi, kompetencje do wydania pozwolenia wodnoprawnego (wcześniej był to zarówno marszałek województwa, jak i starosta, co budziło wątpliwości interpretacyjne).

Unormowano procedury ustalania wysokości odszkodowania za wywłaszczenie oraz ograniczenie korzystania z nieruchomości, jednocześnie wskazując, iż podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę odszkodowania za ograniczenie korzystania z nieruchomości jest inwestor.

Zmodyfikowano kompetencje wojewody do wydania decyzji zastępującej porozumienie inwestora z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe w sprawie warunków i terminu wycinki drzew w lasach państwowych.

Zgodnie z zaproponowaną zmianą, decyzja będzie mogła zostać wydana w ciągu 30 dni od dnia wydania pozwolenia na budowę. Inwestor, oprócz zwolnienia z obowiązku uzyskania zgody na usunięcie drzew i krzewów, będzie również zwolniony z dodatkowych opłat za ich wycinkę z terenów lasów państwowych i prywatnych.

Wprowadzono zasadę, iż wojewoda jest organem egzekucyjnym prowadzącym egzekucję obowiązków o charakterze niepieniężnym wynikających z decyzji lokalizacyjnej, co wiąże się m.in. z prawem wojewody do wprowadzenia inwestora na nieruchomość.

Zgodnie z nowymi przepisami, inwestor uzyska prawo do dysponowania nieruchomościami wywłaszczonymi na cele niezbędne do realizacji i eksploatacji inwestycji związanych z terminalem LNG i inwestycji towarzyszących (gazociągów) z dniem wydania decyzji o lokalizacji.