Czyżby to już koniec z wywożeniem śmieci do lasu, tworzeniem dzikich wysypisk, podrzucaniem ich sąsiadom z osiedla obok? Sejm zaakceptował poprawki Senatu do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Ustawy, która wprowadza rewolucję w gospodarce odpadami.

- Dzięki tej ustawie w Polsce może być czysto, a śmieci mogą stać się cennym i pożądamy surowcem, odbieranym od nas w sposób cywilizowany i przetwarzanym w sposób bezpieczny dla naszego zdrowia. Cieszę się niezmiernie, że ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach została już ostatecznie zaakceptowana przez Parlament. Dzięki niej mamy szansę rozwiązać problem góry odpadów, pod jaką tonie Polska oraz osiągnąć unijne normy. Wiem, że Polacy oczekują od nas, abyśmy stworzyli prawo, które pozwoli uporać się z odpadami w kraju, samorządom da skuteczne narzędzie do organizacji odpowiedniego systemu, a przedsiębiorcom zagwarantuje konkurencyjne warunki prowadzenia działalności. Wierzę, że ta ustawa spełni te oczekiwania – skomentował minister Andrzej Kraszewski.

Dzięki zmianom w ustawie mieszkańcy nie będą już musieli samodzielnie zawierać umów z firmami odbierającymi odpady. Zgodnie z ustaloną przez każdą gmina opłatą, każdy mieszkaniec będzie płacił za odbiór śmieci – wszystkich komunalnych odpadów, jakie wyprodukuje, w tym np. wielkogabarytowych. Stawka opłaty będzie określana przez gminę na podstawie kosztów zagospodarowania odpadów. Obliczana będzie za osobę lub w powiązaniu z powierzchnią lokali lub ilością zużywanej wody. Gminy będą mogły także dowolnie stosować stawki preferencyjne dla mieszkańców segregujących śmieci.

Samorządy dzięki ustawie zyskują narzędzia do realizacji obowiązków dbania o czystość i porządek na ich terenie. Dotychczas obowiązujące przepisy nie dawały gminie możliwości realnego egzekwowania płacenia za śmieci czy ich właściwego zgodnego z prawem zagospodarowania. W efekcie śmieci nielegalnie były wyrzucane do lasów czy rowów zatruwając glebę i wody podziemne.

Dla przedsiębiorców projekt ustawy wprowadza obowiązek uczestniczenia w przetargach organizowanych przez gminy na odbieranie odpadów. Po wejściu w życie ustawy, gminy rozpoczną wdrażanie systemu i organizowanie przetargów na ich obsługę. Dzięki uszczelnieniu systemu gospodarki odpadami do zagospodarowania „przybędzie” odpadów, które teraz zalegają w rowach i lasach. Oznacza to, że rynek dla przedsiębiorców, dotychczas szacowany na ok 5 mld złotych rocznie, może znacząco wzrosnąć. Tylko w zeszłym roku w Polsce zebrano ok. 12 mln ton odpadów komunalnych, a są to jedynie dane pochodzące od firm odbierających odpady – eksperci szacują, że obejmują tylko ok. 70 proc. mieszkańców.

Według ustawy gminy nie będą już musiały przeprowadzać referendum gminnego, którego wymóg w praktyce blokował przejęcie przez gminy zagospodarowania odpadów. Pozwoli to także na ustanowienie jednolitych zasad finansowania odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie całego kraju. Tam, gdzie wprowadzono już zarządzanie gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez samorząd, wyeliminowano porzucanie odpadów np. w lasach czy spalanie ich w domowych piecach. Ponadto obniżone zostały stawki opłat za ich odbieranie i zagospodarowanie. Dzięki jednej podstawowej stawce nikomu nie powinno „opłacać się” wyrzucanie odpadów do lasu.

System, w którym samorząd lokalny zarządza odpadami obowiązuje już we wszystkich krajach Unii Europejskiej poza Polską i Węgrami.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta, który będzie miał na to 21 dni.

Przewidywane wejście w życie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach to styczeń 2012 r., z określonymi okresami przejściowymi dla poszczególnych rozwiązań.