Badanie przeprowadzone przez PMR na potrzeby raportu „Sektor budowlany w Polsce I połowa 2009 – Prognozy na lata 2009-2011” potwierdziło wyraźne pogorszenie nastrojów wśród największych firm budowlanych w Polsce. Jednocześnie zauważyć można duże rozbieżności, jeśli chodzi o przewidywania przedsiębiorstw budowlanych na najbliższe 12 miesięcy.

Jedynie 9% największych firm budowlanych działających w Polsce ocenia sytuację w sektorze jako pozytywną, podczas gdy rok wcześniej takiego zdania było aż 82% respondentów. Prognozy przedsiębiorstw budowlanych na najbliższe 12 miesięcy są niejednoznaczne – 31% badanych firm spodziewa się poprawy sytuacji rynkowej, a 33% ankietowanych oczekuje, że ulegnie ona dalszemu pogorszeniu. Również oceny portfeli zamówień firm budowlanych uległy wyraźnemu pogorszeniu – 31% respondentów dobrze oceniło obecną ilość zleceń (wobec 80% pół roku wcześniej), a przeciwnego zdania było 32% badanych podmiotów. W przewidywaniach dotyczących przyszłego portfela zamówień firmy także są wyraźnie podzielone − 33% ankietowanych prognozuje, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy liczba zamówień wzrośnie, a 38% oczekuje jej spadków.

Sytuacja finansowa firm budowlanych wciąż pozytywna

Sytuacja finansowa największych firm z branży budowlanej w dalszym ciągu oceniana jest pozytywnie – uważa tak 60% badanych (wobec 86% pół roku temu). Z kolei 28% ankietowanych przewiduje, że na koniec 2009 r. sytuacja finansowa ich firmy będzie lepsza niż w roku 2008. Odmiennego zdania jest 32% badanych przedsiębiorstw. -  Dobra sytuacja finansowa firm budowlanych jest przede wszystkim rezultatem korzystnej koniunktury w latach 2006-2007 i kontraktów podpisywanych na bardzo dobrych warunkach. Warto zauważyć, że z uwagi na spadki cen materiałów budowlanych, wiele kontraktów zawartych
w 2008 r. i realizowanych w latach 2009-2010 charakteryzować się będzie marżą wyższą od zakładanej, dzięki czemu sytuacja finansowa dużych firm budowlanych nie ulegnie gwałtownemu pogorszeniu - mówi Bartłomiej Sosna, starszy analityk rynku budowlanego w PMR.

Deflacja w budownictwie coraz bardziej realna

- Jak pokazują wyniki badania, w obliczu kryzysu firmy budowlane zamierzają konkurować na rynku głównie na poziomie cenowym. Ponad połowa ankietowanych dużych przedsiębiorstw budowlanych deklaruje poszukiwania tańszych dostawców materiałów i podwykonawców, a ponad 40% z nich planuje renegocjacje cen z obecnymi kontrahentami - uważa Bartłomiej Sosna. W rezultacie powyższych działań aż 44% badanych firm zamierza pozyskiwać nowe zlecenia, przedstawiając niższe niż dotychczas ceny ofertowe. Zdecydowanie mniejszy odsetek przedsiębiorstw budowlanych planuje oszczędności poprzez redukcję kosztów administracyjnych, zmniejszenie zatrudnienia czy lepsze zarządzanie parkiem maszynowym. Wyniki te pokazują, że presja na spadek cen usług budowlanych w najbliższych miesiącach będzie się nasilała, w związku z czym wskaźnik inflacji w budownictwie, który w marcu wyniósł jedynie 1,3%, w drugiej połowie roku może przybierać wartości ujemne. Co ważne, deflacja w budownictwie będzie miała także wpływ na niższą wartość produkcji budowlano-montażowej, gdyż dana ilość prac zostanie wykonana niższym kosztem.

Inwestycje publiczne jako koło ratunkowe

Blisko trzy czwarte ankietowanych firm w obliczu mniejszej liczby nowych inwestycji budowlanych oczekuje od władz publicznych szybszej realizacji dużych projektów współfinansowanych ze środków unijnych. - Jednocześnie, prawie połowa przedsiębiorstw postuluje wprowadzenie zaliczek dla wykonawców tego typu projektów. W opinii ponad 40% firm skutki spowolnienia na rynku budowlanym mogą zostać złagodzone dzięki większej liczbie inwestycji budowlanych realizowanych w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego - mówi Bartłomiej Sosna z PMR.  Ankietowane firmy za najbardziej atrakcyjne segmenty rynku budowlanego w perspektywie dwóch najbliższych lat uznają budownictwo drogowe (88% wskazań), obiektów sportowych i rekreacyjnych (50%) oraz budownictwo energetyczne (35%). Z kolei za najmniej perspektywiczny uznano sektor mieszkaniowy (5% wskazań), budownictwo magazynowe (9%) oraz biurowe (12%).

(Źródło: PMR/KW)