Czy członek spółdzielni, który otrzymał ze spółdzielni zwrot kosztów wymiany okien w mieszkaniu spółdzielczym (wchodzącym w skład spółdzielczych zasobów mieszkaniowych), uzyskuje przychód podatkowy?

Otrzymano dotację z tytułu remontu mieszkania (za wymianę okien ze spółdzielni mieszkaniowej). Jest ona przychodem, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Członek otrzymał PIT-8C.

Pytanie:
Czy w złożonym zeznaniu za rok podatkowy, po wykazaniu kwoty dotacji, w przychodach może on odliczyć w kosztach uzyskania przychodów, na podstawie posiadanego rachunku, kwotę wydatkowaną na zakup okna?
Zdaniem urzędu skarbowego, dotację należy w całości opodatkować bez możliwości odliczenia kosztów.

Odpowiedź:
Członek spółdzielni, który otrzymał ze spółdzielni zwrot kosztów wymiany okien w mieszkaniu spółdzielczym (wchodzącym w skład spółdzielczych zasobów mieszkaniowych), w ogóle nie uzyskał przychodu podatkowego. Konsekwencją tego jest brak możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków poniesionych w związku z wymianą okien.

Uzasadnienie:
Już na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.,) spółdzielnia mieszkaniowa ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.
Zatem wymiana okien w lokalach wchodzących w skład zasobów mieszkaniowych spółdzielni zasadniczo jest obowiązkiem nie członka spółdzielni, któremu przysługuje prawo do lokalu, a spółdzielni.
W przypadku gdy spółdzielnia dokonuje wypłaty na rzecz członka spółdzielni, zwrot kosztów wymiany okien i wypłata dokonywane są z funduszu remontowego tworzonego z wpłat członków (bo zapewne z takiego funduszu wypłacane są środki), osoba otrzymująca takie świadczenie nie uzyskuje zatem, wraz z otrzymaniem środków, przysporzenia majątkowego. Tym samym, po stronie członka spółdzielnie nie powstaje przychód podatkowy (aby bowiem powstał przychód zasadniczo konieczne jest, aby osoba fizyczna uzyskała przysporzenie majątkowe). Zatem spółdzielnia nie ma obowiązku sporządzania informacji PIT-8C, a jej członek, który otrzymał zwrot kosztów, nie wykazuje uzyskanej kwoty w zeznaniu podatkowym (tj. nie uwzględnia w rachunku podatkowym).
Konsekwencją braku po stronie członka spółdzielni przychodu z tytułu otrzymania zwrotu kosztu wymiany okien jest brak możliwości zaliczania wydatku poniesionego w związku z taką wymianą do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.
Stanowisko takie potwierdzane jest w licznych interpretacjach organów podatkowych (w tym drugiej instancji), m.in. w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 stycznia 2007 r., IPB2/4117-0064/06/3, w którym stwierdzono, że:
"(...) W przedmiotowym przypadku wydatki poniesione przez podatnika na zakup stolarki okiennej, nie są kosztem uzyskania przychodu z tytułu otrzymanej od Spółdzielni Mieszkaniowej kwoty zwrotu części wydatków poniesionych na wymianę stolarki (refundacji), ponieważ kwota zwrotu nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."
Podobnie wypowiadają się naczelnicy urzędów skarbowych, m.in. naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu w piśmie z dnia 26 września 2006 r., PF/415-52/06:
"W świetle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego kwoty wypłacone przez spółdzielnię mieszkaniową lokatorom, będące w istocie częściowym zwrotem poniesionych przez nich uprzednio nakładów związanych z wymianą stolarki okiennej w lokalach mieszkalnych, nie powodują powstania po stronie tych osób przysporzenia majątkowego. spółdzielnia dokonuje zwrotu z funduszu remontowego, który w całości finansowany jest ze składek tych osób. (...) Z tych względów przedmiotowe wypłaty nie mieszczą się w pojęciu przychodu z innych źródeł, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast zgodnie z unormowaniem art. 42a przywołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca nałożył obowiązek sporządzania informacji PIT-8C jedynie na osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłat należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego.
Reasumując, spółdzielnia, dokonując wypłat lokatorom z tytułu częściowego zwrotu poniesionych przez nich nakładów z tytułu wymiany stolarki okiennej, nie ma obowiązku sporządzania za rok podatkowy informacji PIT-8C".

Uwagi:
Osobiście uważam, że zwrot, w takiej części w jakiej nie powoduje wzbogacenia podatnika nie stanowi przychodu, jednak należy liczyć się z tym, że organy podtkowe uznają, iż zwrot generuje przychód podatkowy.

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 1 I 2015 r.]