Największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego oraz inne wskaźniki z zakresu ochrony przed promieniowaniem.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DO SPRAW WYKORZYSTANIA ENERGII JĄDROWEJ
z dnia 15 grudnia 1969 r.
w sprawie największych dopuszczalnych dawek promieniowania jonizującego oraz innych wskaźników z zakresu ochrony przed promieniowaniem.

Na podstawie § 28 i 29 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 1968 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu promieniowania jonizującego (Dz. U. Nr 20, poz. 122) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Narządy i części ciała ludzkiego, zwane dalej "narządami", pod względem wrażliwości organizmu człowieka na promieniowanie jonizujące zalicza się do następujących grup:
1)
grupa I - gonady i szpik czerwony,
2)
grupa II - mięśnie, tkanka tłuszczowa, wątroba, śledziona, nerki, przewód pokarmowy, płuca, soczewki oczu i inne poszczególne narządy ciała, z wyjątkiem zaliczonych do grupy I, III lub IV,
3)
grupa III - kości, tarczyca i skóra całego ciała,
4)
grupa IV - ręce, przedramiona i stopy.
2.
Przy ustalaniu dopuszczalnej dawki promieniowania jonizującego dla całego ciała ludzkiego przyjmuje się dawkę dopuszczalną dla narządów zaliczonych do grupy I.
§  2.
Ustala się następujące kategorie narażenia biorąc pod uwagę największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego:
1)
kategoria A - dotycząca osób dorosłych narażonych bezpośrednio na wpływ promieniowania jonizującego z tytułu pracy ze źródłami promieniowania,
2)
kategoria B - dotycząca osób dorosłych narażonych na wpływ promieniowania jonizującego z tytułu pracy w sąsiedztwie źródeł promieniowania.
§  3.
1.
Całkowita dawka zakumulowana w okresie pracy pracownika zatrudnionego w warunkach narażenia kategorii A nie powinna przekraczać w całym ciele lub w narządach zaliczonych do grupy I wartości obliczonej według następującego wzoru podstawowego:

D = 5 (N-18),

w którym D oznacza liczbę wyrażającą całkowitą zakumulowaną dawkę w remach, a N - wiek pracownika podany w latach.

2.
Dawka w narządach zaliczonych do grupy I w ciągu kwartału nie powinna przekraczać 3 remów, z tym że w razie konieczności dawka ta może być dawką jednorazową.
3.
Dawka w narządach jamy brzusznej dla kobiet w okresie rozrodczym w ciągu kwartału nie powinna przekraczać 1,3 rema, z tym że w razie konieczności dawka ta może być dawką jednorazową.
§  4.
Jeżeli brak danych dla określenia dawki, jaką otrzymał pracownik w poprzednim okresie pracy, należy przyjąć, że otrzymał on największe dopuszczalne dawki określone w § 3.
§  5.
Największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia kategorii A dla narządów zaliczonych do grup II-IV wynoszą:
Grupa narządów Kwartalna dawka (w remach) Roczna dawka (w remach)
II 4 15
III 8 30
IV 20 75
§  6.
1.
W razie napromienienia wyjątkowego w rozumieniu Polskiej Normy łączna dawka napromienienia dla pracownika nie może przekraczać 12 remów dla całego ciała i narządów zaliczonych do grupy I.
2.
Jeżeli w razie napromienienia wyjątkowego występuje zagrożenie skażeń wewnętrznych przy nieistotnym zagrożeniu promieniowaniem zewnętrznym, całkowita aktywność wchłoniętych przez organizm substancji promieniotwórczych nie powinna przekraczać aktywności dopuszczalnej do wchłonięcia w ciągu jednego roku w normalnych warunkach pracy.
§  7.
Największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego dla pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia kategorii B wynoszą:
Grupa narządów Roczna dawka (w remach)
I 1,5
II 5
III 10
IV 25
§  8.
Pracownie stosujące promieniowanie jonizujące powinny posiadać tego rodzaju urządzenia zabezpieczające, aby:
1)
dla pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia kategorii A dawka tygodniowa nie przekraczała 0,1 rema,
2)
dla pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia kategorii B dawka tygodniowa nie przekraczała 0,03 rema.
§  9.
Największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego dla osób dorosłych znajdujących się na terenie i w otoczeniu zakładów, otrzymywane w wyniku stosowania w tych zakładach promieniowania jonizującego, wynoszą:
Grupa narządów Roczna dawka (w remach)
I 0,5
II 1,5
III 3,0
IV 7,5
§  10.
Przepisów § 2, 3, 6, 11-19 oraz 25-27 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 1968 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu promieniowania jonizującego (Dz. U. Nr 20, poz. 122) nie stosuje się przy pracy z substancjami promieniotwórczymi:
1)
o aktywności sumarycznej nie przekraczającej w poszczególnych grupach radiotoksyczności następujących wartości:
Grupa radiotoksyczności Aktywność sumaryczna (µCi)
1 0,1
2 1
3 10
4 100
2)
należącymi do różnych grup radiotoksyczności, których aktywność sumaryczna obliczona według wzoru:

A = 10 A1 + A2 + 0,1 A3 + 0,01 A4

nie przekracza 1 µCi (A1, A2, A3, A4 oznaczają sumaryczną aktywność izotopów odpowiednich grup radiotoksyczności),

3)
o aktywności właściwej nie przekraczającej:

- 0,01 µCi/g - w odniesieniu do naturalnych substancji promieniotwórczych w postaci ciała stałego oraz

- 0,002 µCi/g - w odniesieniu do pozostałych substancji promieniotwórczych,

4)
znajdującymi się w urządzeniach i aparatach, w których substancje promieniotwórcze są zabezpieczone przed rozproszeniem i bezpośrednim kontaktem z otoczeniem, a moc dawki w odległości 0,1 m od zewnętrznej powierzchni urządzenia (aparatu) nie przekracza 0,1 mrem/godz. i aktywność źródła nie przekracza 10 mCi, jeżeli zostały dopuszczone do użytkowania przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej.
§  11.
Wskaźniki z zakresu ochrony przed promieniowaniem jonizującym określają załączniki do zarządzenia:
1)
załącznik nr 1 - podstawowe wartości stężeń poszczególnych substancji promieniotwórczych w wodzie i w powietrzu,
2)
załącznik nr 2 - największe dopuszczalne zawartości izotopów promieniotwórczych w poszczególnych narządach i częściach ciała ludzkiego,
3)
załącznik nr 3 - największe dopuszczalne poziomy skażeń powierzchni,
4)
załącznik nr 4 - podział na klasy pracowni stosujących substancje promieniotwórcze w postaci źródeł otwartych,
5)
załącznik nr 5 - współczynniki jakości promieniowania QF w zależności od rodzaju promieniowania,
6)
załącznik nr 6 - wartości dawki ekspozycyjnej, przepływu energii, przepływu elektronów i przepływu neutronów, odpowiadające równoważnikowi dawki 0,1 rema.
§  12.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI
..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

PODSTAWOWE WARTOŚCI STĘŻEŃ POSZCZEGÓLNYCH SUBSTANCJI PROMIENIOTWÓRCZYCH W WODZIE I W POWIETRZU

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

NAJWIĘKSZE DOPUSZCZALNE ZAWARTOŚCI IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH W POSZCZEGÓLNYCH NARZĄDACH I CZĘŚCIACH CIAŁA LUDZKIEGO

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

NAJWIĘKSZE DOPUSZCZALNE POZIOMY SKAŻEŃ POWIERZCHNI

ZAŁĄCZNIK  Nr 4

PODZIAŁ NA KLASY PRACOWNI STOSUJĄCYCH SUBSTANCJE PROMIENIOTWÓRCZE W POSTACI ŹRÓDEŁ OTWARTYCH

ZAŁĄCZNIK  Nr 5

Współczynniki jakości promieniowania QF w zależności od rodzaju promieniowania.

ZAŁĄCZNIK  Nr 6

Wartości dawki ekspozycyjnej, przepływu energii, przepływu elektronów i przepływu neutronów odpowiadające równoważnikowi dawki 0,1 rema.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1970.1.7

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Największe dopuszczalne dawki promieniowania jonizującego oraz inne wskaźniki z zakresu ochrony przed promieniowaniem.
Data aktu: 15/12/1969
Data ogłoszenia: 13/01/1970
Data wejścia w życie: 13/01/1970