Zasady i warunki rozliczenia się z byłymi właścicielami gospodarstw nabytych na podstawie przepisów o reformie rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, które jako opuszczone przeszły na własność Państwa.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA
z dnia 10 października 1956 r.
w sprawie zasad i warunków rozliczenia się z byłymi właścicielami gospodarstw nabytych na podstawie przepisów o reformie rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, które jako opuszczone przeszły na własność Państwa.

Na podstawie art. 16 dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. Nr 18, poz. 107) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Byłych właścicieli gospodarstw (działek itp.) nadanych im w trybie przepisów o reformie rolnej lub osadnictwie rolnym, które jako opuszczone przeszły na własność Państwa, obciąża się wartością zniszczeń i ubytków stwierdzonych w opuszczonych gospodarstwach.
2.
Jeśli były właściciel poczynił w gospodarstwie nakłady, od wartości zniszczeń i ubytków odlicza się wartość nakładów.
3.
Wartość nakładów zalicza się tylko do wysokości zniszczeń i ubytków.
§  2.
1.
Rozliczenia z tytułu zniszczeń i ubytków przeprowadza się według stanu gospodarstwa na dzień wejścia w życie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. Nr 18, poz. 107), tj. na dzień 29 kwietnia 1955 r.
2.
Jeśli organy administracji rolnej przed dniem 29 kwietnia 1955 r. przekazały opuszczone gospodarstwo w użytkowanie innej osobie, to rozliczenie przeprowadza się według stanu gospodarstwa w dniu jego przekazania.
§  3.
1.
Wartość całkowicie zniszczonych lub rozebranych budynków i ich wyposażenia oraz innych składników majątkowych ustala się według ich stanu w dniu objęcia w posiadanie przez byłego właściciela.
2.
Wartość nakładów w postaci nowych budynków oraz urządzeń bądź remontów kapitalnych ustala się według ich stanu na dzień 29 kwietnia 1955 r. bądź na dzień przekazania przez władze rolne opuszczonego gospodarstwa innej osobie przed dniem 29 kwietnia 1955 r. (§ 2).
3.
Równowartość zniszczeń będących następstwem nadmiernego zużycia budynków ustala się przez porównanie stopnia (procentu) zużycia ustalonego w szacunku ubezpieczeniowym Państwowego Zakładu Ubezpieczeń (P. Z. U.), dokonanym w czasie najbliższym dacie objęcia gospodarstwa przez byłego właściciela, ze stopniem (procentem) zużycia ustalonym przez komisję (§ 5) według stanu budynków w dniu wskazanym w § 2. Nie uważa się za zniszczenie (ubytek) normalnego zużycia budynku w okresie od objęcia gospodarstwa przez byłego właściciela do dnia wskazanego w § 2. Równowartość (procent) normalnego zużycia budynków ustala się na podstawie stawek amortyzacyjnych stosowanych przez P.Z.U.
4.
Wartość inwentarza żywego ustala się według cenników odpowiednich central handlowych obrotu zwierzętami. W razie niemożności ustalenia wieku zwierząt lub ich kondycji przyjmuje się stan średni.
5.
Wartość inwentarza martwego oraz towarów ustala się według cen detalicznej sprzedaży, stosowanych przez jednostki handlu uspołecznionego, z uwzględnieniem ewentualnego stopnia zużycia inwentarza.
6.
Wartość ziemiopłodów ustala się według cen ponadobowiązkowego skupu, płaconych przez miejscowe jednostki handlu uspołecznionego.
7.
Wartość zasiewów ustala się według poniesionych nakładów, tj.:
1)
ziarna zużytego do siewu bądź sadzeniaków - według cen ponadobowiązkowego skupu, płaconych przez miejscowe jednostki handlu uspołecznionego,
2)
nawozów sztucznych - według cen detalicznej sprzedaży, stosowanych przez jednostki handlu uspołecznionego,
3)
uprawy gruntu - według stawek państwowych ośrodków maszynowych, stosowanych do odpowiednich kategorii gospodarstw.
§  4.
Wartość zniszczeń, ubytków oraz nakładów ustala się na podstawie cen obowiązujących w dniu 29 kwietnia 1955 r., przy czym do oszacowania nakładów w budynkach lub zniszczeń ich składników (elementów) albo nadmiernego zużycia będą stosowane aktualne w dniu szacowania normy szacunkowe P. Z. U., w oparciu jednak o ceny z dnia 29 kwietnia 1955 r.
§  5.
1.
Wyceny wartości ubytków, zniszczeń i nakładów opuszczonego gospodarstwa dokonuje na miejscu komisja powołana przez prezydium powiatowej rady narodowej (kierownika powiatowego zarządu rolnictwa) w składzie:
1)
przedstawiciela prezydium powiatowej rady narodowej (powiatowego zarządu rolnictwa) - jako przewodniczącego,
2)
przedstawiciela gromadzkiej rady narodowej - jako członka,
3)
przedstawiciela miejscowego Związku Samopomocy Chłopskiej - jako członka.
2.
Przy wycenie wartości budynków w komisji bierze udział jako jej członek przedstawiciel właściwego inspektoratu powiatowego Państwowego Zakładu Ubezpieczeń.
3.
Komisja czynności swoje wykonuje w zasadzie w obecności byłego właściciela, wezwanego stosownie do przepisów §§ 8 i 9.
§  6.
Z dokonanych czynności komisja sporządza protokół rozliczeniowy, który stanowi podstawę do wydania przez prezydium powiatowej rady narodowej (powiatowy zarząd rolnictwa) orzeczenia o wartości zniszczeń i ubytków stwierdzonych w opuszczonym gospodarstwie.
§  7.
Należność ustalona w orzeczeniu prezydium powiatowej rady narodowej o wartości zniszczeń i ubytków stwierdzonych w opuszczonym gospodarstwie jest natychmiast płatną należnością Państwowego Funduszu Ziemi.
§  8.
W razie gdy obecne miejsce zamieszkania byłego właściciela nie jest znane, prezydium powiatowej rady narodowej (powiatowy zarząd rolnictwa) zwróci się do właściwych organów podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych o ustalenie jego obecnego miejsca zamieszkania.
§  9.
1.
W odniesieniu do byłych właścicieli, których adres obecnego zamieszkania ustalą organy podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, jak i tych byłych właścicieli, których obecny adres zamieszkania znany jest organom administracji rolnej, rozliczenia należy dokonywać w ich obecności, wzywając ich na ustalony termin i miejsce rozliczenia. Niestawienie się byłego właściciela, jak i ewentualna jego odmowa złożenia podpisu na protokole rozliczeniowym nie powoduje nieważności rozliczenia.
2.
Z byłymi właścicielami, których nie da się wezwać do rozliczenia z powodu niemożności ustalenia ich obecnego adresu przez organy podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, rozliczeń nie dokonuje się. O fakcie niemożności przeprowadzenia rozliczenia powiatowy zarząd rolnictwa powiadomi wydział finansowy prezydium powiatowej rady narodowej.
§  10.
Uchyla się pkt 9 cz. I zarządzenia Ministra Rolnictwa z dnia 5 maja 1954 r. nr UR. F. 64-3/54 dotyczącego rozliczeń gospodarstw samowolnie opuszczonych.
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.87.1009

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady i warunki rozliczenia się z byłymi właścicielami gospodarstw nabytych na podstawie przepisów o reformie rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, które jako opuszczone przeszły na własność Państwa.
Data aktu: 10/10/1956
Data ogłoszenia: 22/10/1956
Data wejścia w życie: 22/10/1956