Zalecenie 2015/976 w sprawie monitorowania obecności alkaloidów tropanowych w żywności

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2015/976
z dnia 19 czerwca 2015 r.
w sprawie monitorowania obecności alkaloidów tropanowych w żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Panel naukowy ds. środków trujących w łańcuchu żywnościowym ("CONTAM") Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności ("EFSA") przyjął opinię dotyczącą obecności alkaloidów tropanowych w żywności i paszach 1 .

(2) Najlepiej zbadanymi alkaloidami tropanowymi są (-)-hioscyjamina i (-)-skopolamina. Atropina jest mieszaniną racemiczną (-)-hioscyjaminy i (+)-hioscyjaminy z których tylko enancjomer (-)-hioscyjaminy wykazuje działanie antycholinergiczne.

(3) Obecność alkaloidów tropanowych w rodzaju Datura jest dobrze znana. Datura stramonium jest szeroko rozpowszechniony w regionach umiarkowanych i zwrotnikowych, w związku z czym nasiona Datura stramonium zostały znalezione jako zanieczyszczenia w lnie zwyczajnym, nasionach soi, sorgo, prosie, słoneczniku i gryce oraz ich produktach pochodnych. Nasion Datura stramonium nie da się łatwo usunąć z sorgo, gryki i prosa przez sortowanie i czyszczenie.

(4) Potrzeba więcej danych na temat obecności alkaloidów tropanowych w żywności. Istnieje również potrzeba zrozumienia warunków rolnych związanych z występowaniem alkaloidów tropanowych w towarach rolnych.

(5) Należy zatem zalecić prowadzenie monitorowania obecności alkaloidów tropanowych w żywności,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1.
Państwa członkowskie powinny, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze, prowadzić monitorowanie obecności alkaloidów tropanowych w żywności, a w szczególności w:
-
zbożach i produktach pochodnych zbóż, w szczególności (w następującej kolejności) w:
-
gryce, sorgo, prosie, kukurydzy oraz mące gryczanej, z sorgo, z prosa i kukurydzianej,
-
żywności na bazie zbóż przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci,
-
śniadaniowych przetworach zbożowych,
-
produktach przemiału ziarna,
-
ziarnach przeznaczonych do spożycia przez ludz,
-
produktach bezglutenowych,
-
suplementach diety, herbatach i naparach ziołowych,
-
warzywach strączkowych (bez strąków), nasionach roślin strączkowych, nasionach oleistych i produktach pochodnych.
2.
Do alkaloidów tropanowych, które należy poddać analizie, należą co najmniej atropina i skopolamina oraz, w miarę możliwości, należy osobno poddać analizie enancjomery hioscyjaminy oraz inne alkaloidy tropanowe.
3.
W celu zapewnienia reprezentatywności próbek dla danej partii państwa członkowskie powinny przestrzegać procedur pobierania próbek ustanowionych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 401/2006 2 .
4.
W miarę możliwości metodą analizy, którą należy stosować przy prowadzeniu monitorowania, jest wysokosprawna chromatografia cieczowa połączona ze spektrometrią masową/(spektrometria masowa) (HPLC-MS/(MS) lub - jeżeli metoda HPLC-MS/(MS)) nie jest możliwa - chromatografia gazowa połączona ze spektrometrią masową (GC-MS).

Granica oznaczalności (LOQ) dla atropiny (mieszanina racemiczna enancjomerów hioscyjaminy) i skopolaminy powinna wynosić w miarę możliwości poniżej 5 µg/kg i nie być wyższa niż 10 µg/kg dla towarów rolnych, składników, suplementów diety i naparów ziołowych i w miarę możliwości powinna być niższa niż 2 µg/kg dla gotowej żywności (np. śniadaniowe przetwory zbożowe) i 1 µg/kg dla żywności na bazie zbóż dla niemowląt i małych dzieci.

5.
Państwa członkowskie powinny, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze, prowadzić badania mające na celu ustalenie czynników rolnych powodujących występowanie alkaloidów tropanowych w żywności w przypadku odnotowania znacznych ilości alkaloidów tropanowych.
6.
Państwa członkowskie powinny zapewnić regularne dostarczanie wyników analiz, najpóźniej do października 2016 r., do EFSA w ustalonym przez EFSA formacie przekazywania danych zgodnie z wytycznymi EFSA w sprawie standardu opisu próbek (SSD) dla żywności i paszy 3 oraz dodatkowymi szczególnymi wymaganiami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości.

Sporządzono w Brukseli dnia 19 czerwca 2015 r.

W imieniu Komisji
Vytenis ANDRIUKAITIS
Członek Komisji
1 Panel CONTAM (panel EFSA ds. środków trujących w łańcuchu żywnościowym), 2013 r. Opinia naukowa dotycząca obecności alkaloidów tropanowych w żywności i paszach. Dziennik EFSA 2013; 11(10):3386, s. 113, doi:10.2903/j.efsa.2013.3386.
2 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 401/2006 z dnia 23 lutego 2006 r. ustanawiające metody pobierania próbek i analizy do celów urzędowej kontroli poziomów mikotoksyn w środkach spożywczych (Dz.U. L 70 z 9.3.2006, s. 12).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024