Zalecenie 2012/154/UE w sprawie monitorowania występowania alkaloidów sporyszu w paszy i żywności

ZALECENIE KOMISJI
z dnia 15 marca 2012 r.
w sprawie monitorowania występowania alkaloidów sporyszu w paszy i żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2012/154/UE)

(Dz.U.UE L z dnia 16 marca 2012 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Dyrektywa 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie niepożądanych substancji w paszach zwierzęcych(1) stanowi, że niedozwolone jest stosowanie produktów przeznaczonych na paszę, w których to produktach zawartość niepożądanych substancji przekracza maksymalne dopuszczalne poziomy określone w załączniku I do wymienionej dyrektywy.

(2) Ustalono maksymalną zawartość przetrwalników buławinki czerwonej (Claviceps purpurea) w wysokości 1 000 mg/kg dla pasz zawierających niezmielone ziarna zbóż.

(3) Dnia 19 kwietnia 2005 r. Panel Naukowy ds. Środków Trujących w Łańcuchu Żywnościowym przy Europejskim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął na wniosek Komisji opinię dotyczącą sporyszu jako niepożądanej substancji w paszy(2).

(4) Terminem "sporysz" określa się formy grzybów z gatunku Claviceps, rozwijające się zamiast ziaren na kłosach zboża lub zamiast nasion w kwiatostanach traw, widoczne jako duże ciemne przetrwalniki. Przetrwalniki te zawierają różne rodzaje alkaloidów, z których najważniejsze to ergometryna, ergotamina, ergozyna, ergokrystyna, ergokryptyna i ergokornina oraz ich epimery. Ilość i proporcje toksyn różnią się u poszczególnych szczepów grzybów, w zależności od rośliny żywicielskiej i regionu geograficznego.

(5) Obecnie nie jest znany stopień zmienności proporcji alkaloidów sporyszu w zależności od gatunku grzybów, ich rozmieszczenia geograficznego, jak też rośliny żywicielskiej (na przykład proporcje alkaloidów sporyszu żyta są inne niż w innych rodzajach sporyszu traw). Do ustalenia wszystkich czynników zmienności proporcji alkaloidów sporyszu w poszczególnych gatunkach roślin niezbędne byłoby uzyskanie większej ilości danych.

(6) Fizyczny pomiar stopnia zanieczyszczenia zbóż sporyszem żyta jest często niedokładny, gdyż rozmiar i masa przetrwalników mogą być bardzo różne. Ponadto taki fizyczny pomiar jest niemożliwy w przypadku przetworzonej paszy i żywności. W związku z tym zaproponowano wprowadzenie, poza kontrolą metodami fizycznymi, także możliwości kontroli potencjalnie zanieczyszczonej paszy i żywności przy użyciu analizy chemicznej; dostępne są bowiem różne metody chromatograficzne służące do wykrywania alkaloidów sporyszu w paszy i żywności. Metody te mają zastosowanie jednak tylko do niektórych alkaloidów sporyszu.

(7) Niezbędne jest pozyskanie większej ilości danych dotyczących występowania tych alkaloidów sporyszu, nie tylko w niezmielonych ziarnach zbóż, ale także w produktach zbożowych oraz mieszankach paszowych i wieloskładnikowych środkach spożywczych, oraz uzyskanie wiarygodnych danych dotyczących proporcji alkaloidów sporyszu w paszy i żywności, a także ustalenie powiązania zawartości alkaloidów sporyszu z ilością występujących przetrwalników. Głównym przedmiotem takiego monitorowania powinno być sześć najczęściej występujących rodzajów alkaloidów sporyszu, tj. ergometryna, ergotamina, ergozyna, ergokrystyna, ergokryptyna i ergokornina oraz ich epimery,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1.
Państwa członkowskie powinny prowadzić, przy aktywnym udziale podmiotów działających na rynku pasz i podmiotów prowadzących przedsiębiorstwo spożywcze, monitorowanie występowania alkaloidów sporyszu w zbożach i produktach zbożowych przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do żywienia zwierząt, w paszy zielonej i trawach pastewnych przeznaczonych do żywienia zwierząt oraz w mieszankach paszowych i wieloskładnikowych środkach spożywczych.
2.
Państwa członkowskie powinny analizować próbki pod kątem występowania co najmniej następujących alkaloidów sporyszu:
ergokrystyna/ergokrystynina,
ergotamina/ergotaminina,
ergokryptyna/ergokryptynina,
ergometryna/ergometrynina,
ergozyna/ergozynina,
ergokornina/ergokorninina.
3.
Państwa członkowskie powinny, w miarę możliwości, jednocześnie określać zawartość przetrwalników w próbce, tak by poszerzyć zasób wiedzy na temat powiązania między zawartością przetrwalników a poziomem poszczególnych alkaloidów sporyszu.
4.
Wyniki analiz powinny być regularnie przekazywane EFSA w celu wprowadzenia ich do bazy danych.

Sporządzono w Brukseli dnia 15 marca 2012 r.

W imieniu Komisji
John DALLI
Członek Komisji
______

(1) Dz.U. L 140 z 30.5.2002, s. 10.

(2) "Opinion of the Scientific Panel on Contaminants in Food Chain on a request from the Commission related to ergot as undesirable substance in animal feed" (Opinia Panelu Naukowego ds. Zanieczyszczeń w Łańcuchu Żywnościowym na wniosek Komisji dotycząca sporyszu jako niepożądanej substancji w paszy), Dziennik EFSA (2005) 225, s. 1-27. http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/doc/contam_op_ej225_ergot_en1.pdf

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2012.77.20

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie 2012/154/UE w sprawie monitorowania występowania alkaloidów sporyszu w paszy i żywności
Data aktu: 15/03/2012
Data ogłoszenia: 16/03/2012
Data wejścia w życie: 15/03/2012