Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lipca 2018 r. w sprawie roli miast w ramach instytucjonalnych Unii (2017/2037(INI)).

Rola miast w ramach instytucjonalnych Unii

P8_TA(2018)0273

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lipca 2018 r. w sprawie roli miast w ramach instytucjonalnych Unii (2017/2037(INI))

(2020/C 118/01)

(Dz.U.UE C z dnia 8 kwietnia 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, a w szczególności jego art. 5 ust. 3, oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie wpływu Traktatu z Lizbony na rozwój równowagi instytucjonalnej w Unii Europejskiej ¹ ,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 maja 2015 r. pt. "Program UE - Lepsze wyniki dzięki lepszemu stanowieniu prawa" (COM(2015)0215),

– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej ² , w szczególności jej art. 41,

– uwzględniając pakt amsterdamski ustanawiający pogram rozwoju miast w UE, uzgodniony w dniu 30 maja 2016 r. przez unijnych ministrów odpowiedzialnych za sprawy miejskie,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 września 2015 r. w sprawie miejskiego wymiaru polityki UE ³ ,

– uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 240/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. w sprawie europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych ⁴ ,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 lipca 2014 r. zatytułowany "Miejski wymiar polityki UE - kluczowe elementy agendy miejskiej UE" (CoM(2014)0490),

– uwzględniając deklarację "W kierunku unijnego programu rozwoju miast", uzgodnioną przez ministrów ds. spójności terytorialnej i spraw miejskich w dniu 10 czerwca 2015 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony ⁵ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie ewentualnych zmian i dostosowań w obecnej strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej ⁶ ,

– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 24 czerwca 2016 r. w sprawie agendy miejskiej dla UE,

– uwzględniając Kartę lipską na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, przyjętą na nieformalnym posiedzeniu ministrów ds. rozwoju miast i spójności terytorialnej, które odbyło się w Lipsku w dniach 24-25 maja 2007 r.,

– uwzględniając nowy program dotyczący miast, przyjęty na Konferencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej mieszkalnictwa i zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich (Habitat III) w Quito (Ekwador) w dniu 20 października 2016 r.,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji z 2016 r. na temat stanu europejskich miast,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania w sprawie obywatelstwa UE - 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych zmian ⁷ ;

– uwzględniając art. 52 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz opinię przedstawioną przez Komisję Rozwoju Regionalnego (A8-0203/2018),

A. mając na uwadze, że na mocy traktatu z Maastricht ustanowiono Europejski Komitet Regionów, angażując tym samym miasta - za pośrednictwem ich reprezentacji w Komitecie - w odgrywanie doradczej roli w unijnym procesie podejmowania decyzji;

B. mając na uwadze, że Komitet Regionów wypełnia tę rolę, realizując szereg działań mających na celu promowanie dialogu i aktywnego udziału w unijnym procesie podejmowania decyzji;

C. mając na uwadze, że Protokół nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności przyznaje Europejskiemu Komitetowi Regionów prawo do wniesienia skargi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przypadku aktów prawodawczych, które naruszają zasadę pomocniczości lub proporcjonalności, a których przyjęcie wymaga - na mocy Traktatu - konsultacji z Komitetem; mając na uwadze, że dzięki temu miasta dysponują pożytecznym instrumentem obrony swoich interesów w Unii Europejskiej;

D. mając na uwadze, że należy wyraźnie odróżnić przedstawicieli miast, o których mowa w traktatach, takich jak członkowie Komitetu Regionów, od stowarzyszeń reprezentujących interesy miast;

E. mając na uwadze, że większość ludności UE (ponad 70 %) żyje na obszarach miejskich;

F. mając na uwadze, że proces deterytorializacji władzy, nieodłącznie powiązany z globalizacją, nie wyklucza istnienia sieci europejskich miast, w których określa się i realizuje interesy obywateli Unii;

G. mając na uwadze, że większość strategii politycznych i prawodawstwa UE jest wdrażana na szczeblu lokalnym i regionalnym, w tym na poziomie miast, i obejmuje dzisiaj prawie wszystkie obszary polityczne, gospodarcze i społeczne;

H. mając na uwadze, ze struktura instytucjonalna UE opiera się na zasadach wielopoziomowego sprawowania rządów i pomocniczości;

I. mając na uwadze, że przyjęta przez Komitet Regionów "Karta wielopoziomowego sprawowania rządów w Europie" wskazuje na bliski związek między partnerską i lojalną współpracą Unii Europejskiej, państw członkowskich oraz samorządów regionalnych i lokalnych a opartą na zasadzie równości legitymacją i odpowiedzialnością wszystkich szczebli rządowych i administracyjnych w zakresie ich kompetencji;

J. mając na uwadze, że Komitet Regionów utworzył Sieć Monitorującą Stosowanie Zasady Pomocniczości w celu ułatwienia wymiany między władzami lokalnymi i regionalnymi w Unii Europejskiej a instytucjami UE informacji na temat dokumentów Komisji Europejskiej i wniosków ustawodawczych, które mają bezpośredni wpływ na władze lokalne i regionalne;

K. mając na uwadze, że w wyżej wspomnianej rezolucji z dnia 12 grudnia 2017 r. Parlament Europejski zaapelował do Komisji o zachęcanie władz lokalnych do wyznaczania doradców odpowiedzialnych za sprawy europejskie w celu umocnienia obywatelstwa UE i korzystania z praw obywatelskich, ponieważ jest to szczebel najbliższy obywatelom;

L. mając na uwadze, że w Karcie lipskiej na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich używa się terminu "miasta europejskie";

M. mając na uwadze, że Porozumienie Burmistrzów pomogło opracować zintegrowane strategie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowania się do niej, poprawić efektywność energetyczną i w większym stopniu wykorzystywać energię ze źródeł odnawialnych; mając na uwadze, że takie inicjatywy pokazują, jak współpraca między miastami i wymiana najlepszych praktyk mogą pomóc w osiąganiu celów unijnych strategii politycznych;

N. mając na uwadze, że zgodnie z Kartą lipską miasta europejskie uznawane są za "cenne i niezastąpione dobra gospodarcze, społeczne i kulturowe" i powinny wziąć odpowiedzialność za spójność terytorialną, a jednym z głównych wniosków sprawozdania Komisji z 2016 r. w sprawie miast jest stwierdzenie, że miasta mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia przez UE celów gospodarczych, społecznych i środowiskowych; mając na uwadze, że w związku z tym miastom należy przyznać istotną rolę w polityce spójności;

O. mając na uwadze, że w Karcie lipskiej uznaje się spoczywający na właściwych ministrach państw członkowskich obowiązek promowania zrównoważonej organizacji terytorialnej opartej na europejskiej policentrycznej strukturze miejskiej, a także stwierdza się, że miasta powinny być głównymi ośrodkami rozwoju regionów miejskich i przyjąć na siebie odpowiedzialność za spójność terytorialną;

P. mając na uwadze, że agenda miejska dla UE ("pakt amsterdamski") z jednej strony potwierdza pełne poszanowanie zasady pomocniczości i kompetencji przewidzianych w Traktatach UE, a z drugiej strony stanowi platformę współpracy między państwami członkowskimi, regionami, miastami, Komisją, Parlamentem Europejskim i organami doradczymi Unii oraz innymi zainteresowanymi stronami w ramach partnerstw z myślą o przyczynianiu się nieformalnie do opracowania i przeglądu obecnego i przyszłego prawodawstwa UE;

Q. mając na uwadze, że w zakres tej agendy wchodzi zwłaszcza filar procesu lepszego stanowienia prawa, którego celem jest skupienie się na skuteczniejszym i spójniejszym wdrażaniu strategii politycznych, ustawodawstwa i instrumentów prawnych Unii, ale który nie obejmuje jednak uchwalania nowych przepisów;

R. mając na uwadze, że Komisja zachęca władze lokalne, w ramach pakietu dotyczącego lepszego stanowienia prawa, do udziału ad hoc w przeprowadzaniu ocen oddziaływania terytorialnego przyszłych wniosków ustawodawczych na zasadzie ad hoc;

S. mając na uwadze, że w konkluzjach z dnia 24 czerwca 2016 r. Rada z zadowoleniem przyjęła pakt amsterdamski oraz wezwała między innymi Komisję, państwa członkowskie, władze lokalne i regionalne oraz Parlament Europejski do podjęcia dalszych działań w tym kontekście, a także zwróciła się do Parlamentu o rozpatrzenie wyników i zaleceń partnerstwa w oparciu o wytyczne dyrektorów generalnych odpowiedzialnych za sprawy miast, w kontekście programów prac właściwych komisji podczas omawiania odnośnego obowiązującego i przyszłego ustawodawstwa UE;

T. mając na uwadze, ze w ramach tych samych agend miejskich powierza się Komisji między innymi zadanie uwzględnienia wyników i zaleceń partnerstw przy opracowywaniu lub zmienianiu odnośnego ustawodawstwa, instrumentów i inicjatyw UE, a także współpracy z władzami miast i ich organizacjami przedstawicielskimi dzięki różnym istniejącym możliwościom konsultacji i otrzymywania informacji zwrotnych, oferowanym w kontekście opracowywania nowych inicjatyw politycznych i ustawodawczych oraz oceny istniejących strategii, polityk i ustawodawstwa UE;

U. mając na uwadze, że nowe światowe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i imigracji, zmian demograficznych, bezrobocia młodzieży, a także wyzwania związane z jakością usług publicznych, dostępem do czystej i przystępnej cenowo energii, klęskami żywiołowymi i ochroną środowiska wymagają reakcji na szczeblu lokalnym, a w związku z tym większego zaangażowania miast przy opracowywaniu i wdrażaniu strategii politycznych UE;

V. mając na uwadze, że wartość europejskich miast wynika również z faktu, iż mieszczą one znaczną część wspólnego dziedzictwa kulturowego Europy;

W. mając na uwadze, że miasta stanowią szczebel władzy politycznej, który obywatele najlepiej rozumieją, i w związku z tym mają one ogromny potencjał jako miejsca umożliwiające obywatelom angażowanie się w konstruktywne dyskusje, przed którymi - w świetle doświadczeń Komitetu Regionów nabytych przy organizowaniu dialogu obywatelskiego we współpracy z partnerami lokalnymi i regionalnymi - rysują się obiecujące perspektywy;

X. mając na uwadze, że w kontekście wymagań politycznych wynikających z agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i z porozumienia klimatycznego z Paryża miasta zwiększyły swoją zdolność opracowywania innowacyjnych politycznych rozwiązań i instrumentów w interesie zrównoważonego rozwoju społecznego, środowiskowego i gospodarczego oraz uczciwych systemów handlowych, a także łączenia się w obrębie UE i na szczeblu międzynarodowym w sieci kontaktów w celu wdrażania rozwiązań i instrumentów wykraczających poza istniejące formaty;

Y. mając na uwadze, że w deklaracji "W kierunku unijnego programu rozwoju miast", uzgodnionej przez ministrów ds. spójności terytorialnej i spraw miejskich w czerwcu 2015 r., uznaje się ważną rolę Komitetu Regionów, EUROCITIES i Rady Gmin i Regionów Europy w wyrażaniu interesów obszarów miejskich;

Z. mając na uwadze, że miasta mogą oferować możliwość wykorzystania potencjału obywatelstwa europejskiego i umocnienia go w ramach promowania aktywnego obywatelstwa, wynikającą z założenia, że miasta mogą skuteczniej tworzyć struktury pośredniczące między UE a obywatelami;

AA. mając na uwadze, że udział miast w unijnych strategiach politycznych przyczynia się do poprawy lokalnej odpowiedzialności za procesy unijne, lepszego zarządzania w ramach europejskiej demokracji o bardziej partycypacyjnym charakterze, poprawy zdolności administracyjnych i lepszej jakości usług publicznych w skali całej UE, tym samym przyczyniając się do korzystania z prawa do dobrej administracji zgodnie z art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

AB. mając na uwadze, że ważne jest zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych na możliwie najwcześniejszym etapie cyklu kształtowania polityki i uczynienie z nich integralnej części systemu ocen oddziaływania terytorialnego;

AC. mając na uwadze, że obecna forma udziału miast jest niezadowalająca z punktu widzenia pożądanego wpływu na opracowywanie i wdrażanie unijnych strategii politycznych i ustawodawstwa UE; mając ponadto na uwadze, że ten wpływ będzie większy, jeśli ukonstytuują się sieci miast oparte na wzajemnych powiązaniach historycznych, geograficznych, demograficznych, gospodarczych, społecznych i kulturowych;

1. zauważa, że angażowanie miast, w rozumieniu aglomeracji miejskich i metropolii, a także małych i średniej wielkości miast w unijny proces decyzyjny jest ułatwione dzięki ich udziałowi w Komitecie Regionów, będącym organem konsultacyjnym i doradczym; jest przekonany, że obecna struktura instytucjonalna umożliwia powstawanie platform współpracy między miastami, a także między miastami i ich organizacjami przedstawicielskimi oraz organami decyzyjnymi na szczeblach krajowym i unijnym, zgodnie z zasadami lojalnej współpracy, pomocniczości i proporcjonalności;

2. zwraca uwagę na to, ze nie ma jednolitej definicji miasta z punktu widzenia liczby ludności, powierzchni, funkcji, stopnia autonomii, a tylko z punktu widzenia stopnia urbanizacji i gęstości zaludnienia, i w związku z tym każde państwo członkowskie może mieć i będzie miało inne podejście do tego pojęcia;

3. stwierdza, że UE stopniowo wzmacnia miejski wymiar pewnej liczby obszarów swojej polityki, co odzwierciedla się m.in. w koncepcji "Inteligentne miasta i społeczności" (europejskie partnerstwo innowacyjne) oraz w takich inicjatywach, jak inicjatywy wspólnotowe URBAN I i URBAN II, zrównoważony rozwój obszarów miejskich (art. 7 EFRR ⁸ ), program dotyczący sieci na rzecz rozwoju obszarów miejskich, innowacyjne działania miejskie, Europejska Stolica Kultury, Zielona Stolica Europy oraz Europejska Stolica Innowacji, Porozumienie Burmistrzów, a także agenda miejska dla UE;

4. przypomina, że miasta odgrywają ważną rolę we wdrażaniu niektórych strategii politycznych i instrumentów UE, np. w obszarze polityki spójności i europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; apeluje w związku z tym do miast o pracę w zintegrowany sposób dzięki współpracy ze wszystkimi szczeblami administracji, sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim, zgodnie z zasadą partnerstwa;

5. podkreśla kluczową rolę miast, jak również wszystkich organów lokalnych w przygotowywaniu, projektowaniu, finansowaniu i wdrażaniu głównych unijnych strategii politycznych, np. w obszarze walki ze zmianą klimatu, za pomocą miejskiego, gospodarczego, społecznego i terytorialnego procesu rozwoju umożliwiającego miastom mierzenie się z nowymi wyzwaniami i wykorzystanie możliwości w ramach nadchodzącego okresu unijnego finansowania w celu zmobilizowania dostępnych środków nie tylko dla inteligentnych i zrównoważonych, ale także kreatywnych miast przyszłości; w tym kontekście podkreśla także znaczenie strategii i inicjatyw o zasięgu światowym, takich jak cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju czy Światowe Porozumienie Burmistrzów;

6. podkreśla, że ponieważ miasta potwierdziły swoją zdolność do skutecznego zarządzania zintegrowanymi działaniami na rzecz zrównoważonego rozwoju miast, powinno się zwiększyć ich rolę w realizacji wszystkich odpowiednich polityk;

7. podkreśla potencjał powierzenia miastom istotnej roli, którą mogą odegrać w polityce zewnętrznej Unii jako narzędzie dyplomacji publicznej, łączące ludzi z różnych krajów i służące rozwiązywaniu problemów z różnych powodów nieobecnych w programach politycznych wysokiego szczebla, oraz wzywa w związku z tym do lepszego finansowania odpowiednich unijnych mechanizmów wsparcia;

8. wskazuje jednakże na fakt, że niekiedy miasta nie mają odpowiednich instrumentów i zdolności administracyjnej, aby uczestniczyć w procedurach przetargowych w celu uzyskania funduszy UE; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym utworzenie punktów kompleksowej obsługi dla miast, których strony internetowe i materiały informacyjne powinny być dostępne we wszystkich językach urzędowych Unii; apeluje o lepszą koordynację i integrację instrumentów i programów przeznaczonych dla miast z różnorodnymi strategiami politycznymi UE dzięki mianowaniu komisarza, który objąłby polityczne przywództwo w tej dziedzinie, aby nadać tym politykom strategiczny kierunek, w zgodzie z rosnącą uwagą poświęcaną w unijnej polityce obszarom miejskim, a także przy uwzględnieniu w tej kwestii różnorodnego charakteru różnic między poszczególnymi europejskimi organami lokalnymi i ich potencjałem; podkreśla, że istotne jest propagowanie bardziej zrównoważonego podejścia do miast, bez względu na ich wielkość, z punktu widzenia dostępu do tych instrumentów i programów, zwłaszcza dzięki rozwojowi potencjału doradczego;

9. z zadowoleniem przyjmuje stworzenie agendy miejskiej dla UE jako nowego modelu zarządzania wielopoziomowego opartego na partnerstwie dzięki angażowaniu miast w przegląd obowiązującego ustawodawstwa oraz dyskusję nad przyszłym kształtem polityki; podkreśla konieczność opracowania zintegrowanego i całościowego podejścia w praktycznym stosowaniu zarządzania wielopoziomowego określonego w aktach prawnych UE, w zgodzie z podstawowymi celami polityki UE; odnotowuje ważną role uzupełniającą odgrywaną przez podejście uwzględniające warunki na miejscu i podejście oddolne, takie jak rozwój lokalny kierowany przez społeczność;

10. wzywa do skoordynowania, wzmocnienia i sformalizowania agendy miejskiej; jest przekonany, ze me powinna ona pozostać dobrowolnym procesem oraz że państwa członkowskie i Komisja powinny przejąć większą odpowiedzialność, a także zobowiązać się do uważnego zbadania, a tam gdzie jest to możliwe, do wprowadzenia w życie otrzymywanych zaleceń;

11. zwraca się do partnerstw działających w ramach agendy miejskiej, aby szybko przyjęły zalecenia i plany działania; ponadto apeluje do Komisji, aby wykazała, w jaki sposób bierze się pod uwagę te konkretne propozycje, w szczególności w odniesieniu do lepszego stanowienia prawa, finansowania i wiedzy, oraz aby włączyła je w stosownych przypadkach do przyszłych wniosków ustawodawczych; apeluje do Komisji o systematyczne przedstawianie Parlamentowi sprawozdań z wynikami tych działań;

12. z zadowoleniem przyjmuje powstanie platform współpracy między miastami, które umożliwiają uzyskanie synergii w ramach współpracy transgranicznej i lepsze wdrażanie unijnych strategii politycznych na szczeblu lokalnym; uważa, że unijne Porozumienie Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii jest przykładem godnym naśladowania;

13. z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie przez Komisję platformy z danymi dotyczącymi miast; niemniej jednak wzywa Eurostat i Komisję do gromadzenia i opracowywania bardziej szczegółowych danych, w szczególności danych dotyczących przepływów, aby umożliwić skuteczne dostosowywanie istniejących i kształtowanie przyszłych polityk;

14. uważa, że konieczne jest zwiększenie wczesnego i skoordynowanego angażowania miast w unijny proces decyzyjny w ramach obecnej struktury instytucjonalnej UE, zwłaszcza w odniesieniu do przepisów mających bezpośredni wpływ na miasta, w sposób zapewniający przejrzystość w polityce i procesie decyzyjnym z jednoczesnym uwzględnieniem różnych realiów konstytucyjnych państw członkowskich; domaga się większej przejrzystości i angażowania obywateli w unijny proces decyzyjny; w tym względzie pochwala europejską inicjatywę obywatelską i wzywa do lepszego promowania tego narzędzia w państwach członkowskich;

15. jest przekonany, że istnieje potrzeba znaczącego wzmocnienia roli miast w kształtowaniu przyszłych polityk UE; wzywa zatem UE, aby zwłaszcza w perspektywie długoterminowej ponownie rozważyła wprowadzenie europejskiej polityki miejskiej;

16. przypomina, że Komitet Regionów koordynuje platformę monitorowania strategii "Europa 2020" (EUROPE 2020MP), której głównym zadaniem jest dopilnowanie, aby uwzględniać opinie miast, regionów i innych organów lokalnych w określaniu strategii Komisji na rzecz wzrostu gospodarczego i innowacji;

17. zaleca, by wzmocnić polityczną reprezentację miast i gmin w obecnych unijnych ramach instytucjonalnych, również przez uwzględnienie wzmocnienia reprezentacji miast przez państwa członkowskie w obrębie Komitetu Regionów, bez ograniczania roli regionów i obszarów wiejskich;

18. zwraca się do państw członkowskich, aby dopilnowały, że zgłaszane przez nie kandydatury do Komitetu Regionów w pełni odzwierciedlają różnorodność ich struktur terytorialnych, oraz aby w stosownych przypadkach proponowały mianowanie większej liczby przedstawicieli szczebla lokalnego w Komitecie Regionów;

19. podkreśla znaczenie stowarzyszeń reprezentujących miasta, takich jak EUROCITIES i Rada Gmin i Regionów Europy; opowiada się za większym zaangażowaniem europejskich stowarzyszeń reprezentujących organy lokalne i interesy miast w opracowywanie strategii politycznych, takich jak sieć EUROCITIES i Rada Gmin i Regionów Europy i inne, oraz uważa, że tego rodzaju stowarzyszenia powinny stać się kluczowymi partnerami instytucji unijnych w ramach stałego zorganizowanego mechanizmu dialogu, w tym za pośrednictwem Komitetu Regionów, zwłaszcza na etapie przedustawodawczym;

20. zaleca, aby przeprowadzać oceny oddziaływania terytorialnego w odniesieniu do wszystkich strategii politycznych i przepisów mających wpływ na szczebel lokalny; uważa, że dialog ze stowarzyszeniami reprezentującymi organy lokalne i miejskie powinien umożliwiać im wnoszenie wkładu w oceny oddziaływania terytorialnego, udzielanie porad na temat analiz przygotowawczych na potrzeby kształtowania polityki oraz regularne przekazywanie ukierunkowanej fachowej wiedzy technicznej na temat wdrażania przepisów UE na szczeblu niższym niż krajowy; przypomina, że Komitet Regionów przeprowadza oceny oddziaływania terytorialnego;

21. zachęca do większej współpracy między Radą a organami lokalnymi; apeluje o zwiększenie roli miast, regionów i ich stowarzyszeń przedstawicielskich odgrywanej w obrębie Rady w sprawach oddziałujących na szczebel lokalny;

22. uważa, ze miasta, ośrodki miejskie i gminy należy postrzegać szerzej mz zwykłe struktury zarządzania publicznego pod demokratyczną kontrolą, i widzieć je jako potencjalne fora publicznej debaty, przekazywania wiedzy i kształtowania przestrzeni politycznej w UE, bez podważania roli obszarów wiejskich; odnotowuje, że konieczne jest zdefiniowanie elementów służących ochronie europejskiej przestrzeni publicznej charakteryzującej się korzystaniem z podstawowych praw i wolności oraz wartościami takimi jak równość, niedyskryminacja i sprawiedliwość;

23. podkreśla znaczenie roli społeczeństwa obywatelskiego w życiu politycznym UE; uważa, że miasta stanowią szczebel, w ramach którego ludzie mogą w największym stopniu się angażować, ponieważ miasta posiadają uprzywilejowany dostęp do szerokiego grona ludności UE; zauważa, że miasta mogą zatem odgrywać legitymizującą rolę i mieć wkład w kampanie podnoszące świadomość w zakresie praw obywateli UE;

24. przypomina, że regiony i miasta należy uznać za ośrodki odgrywające pozytywną rolę w opracowywaniu strategii UE, gdzie problemy o charakterze globalnym są podejmowane i rozwiązywane na szczeblu lokalnym, co przyczynia się do umocnienia unijnego wielopoziomowego systemu rządzenia, oraz że taka perspektywa ma praktyczne skutki dla instytucjonalnych ram unijnego oddolnego lub odgórnego procesu podejmowania decyzji;

25. jest przekonany, że reprezentacja miast nie powinna ograniczać się jedynie do ich oficjalnych przedstawicieli wchodzących w skład struktur zarządczych lub konsultacyjnych oraz że miasta, miejscowości i wsie - a nie tylko stolice państw i regionów - mogłyby stać się ośrodkami debaty nad przyszłością Unii i jej strategii politycznych;

26. uważa, że gminy muszą wyznaczyć doradcę odpowiedzialnego za sprawy europejskie, jeżeli chcą stać się ośrodkami debaty na temat przyszłości Unii i jej strategii politycznych, oraz że powinna powstać sieć lokalnych doradców mających takie uprawnienia;

27. wzywa do udzielenia dostatecznego wsparcia miastom i organom lokalnym, aby miały one większy wpływ na miejski wymiar kształtowania unijnej polityki;

28. zaleca wykorzystanie potencjału unijnych miast do celów projektowania i realizacji unijnych strategii politycznych w drodze debat i konsultacji nad kwestiami dotyczącymi miast, wykraczających poza politykę miejską sensu stricto;

29. kładzie nacisk na fakt, że taki cel będzie możliwy do osiągnięcia tylko wtedy, gdy debaty i konsultacje będą się toczyć na obszarach miejskich poza stolicami krajowymi lub regionalnymi, mogących stanowić łatwo dostępne forum dla obywateli mieszkających w pobliżu, łącznie z miasteczkami i wioskami, ponieważ podstawowym celem jest zbliżenie Unii Europejskiej do jej obywateli;

30. uznaje znaczenie opracowania modeli zaangażowania dostosowanych do zróżnicowanych warunków i obszarów miejskich o różnym rozmiarze i znaczeniu, od europejskich stolic do małych i średnich miast;

31. uważa, że Parlament razem z Komitetem Regionów są naturalnymi propagatorami takiego procesu, gdyż mogą stawiać pytania, które stanowią punkt wyjścia do dyskusji i konsultacji, a także wniosków opartych na zebranych głosach, opiniach i projektach;

32. proponuje, aby proces konsultacji z obywatelami był organizowany przez Parlament i Komitet Regionów we współpracy z tymi europejskimi radami miejskimi, które uznano za fora debaty publicznej na szczeblu europejskim, oraz by fora takie utworzyć - w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi - przede wszystkim w miastach mających znaczenie dla większości mieszkańców danych regionów oraz wpływ na ich życie, tak aby zapewnić możliwie najszerszy udział;

33. sugeruje ponadto, aby rady miejskie miast uznanych za europejskie fora debaty były odpowiedzialne za umożliwienie uniwersytetom, lokalnym szkołom i innym instytucjom oświatowym, a także mediom, organizacjom społecznym i stowarzyszeniom oraz ogólnie całemu społeczeństwu profesjonalnego, publicznego, bezpłatnego, szerokiego i otwartego dostępu, a także za umożliwienie udziału w debatach i konsultacjach; jest przekonany, że rady powinny także być odpowiedzialne za zapraszanie przedstawicieli wszystkich szczebli zarządzania miastem, w tym mniejszych jednostek lub rad partnerskich z szerszego obszaru miejskiego, oraz że praktyczne byłoby określenie zakresu terytorialnego takiego obowiązku w porozumieniu zawartym między odpowiednimi organami szczebla unijnego a radą miasta będącego europejskim forum;

34. proponuje opracowanie programu pilotażowego 54 europejskich forow debaty - przy zapewnieniu wyważonej reprezentacji terytorialnej oraz reprezentacji miast o różnej wielkości - realizowanego w miastach niebędących stolicami państw członkowskich w celu stworzenia systemu debaty gminnej i konsultacji w sprawach UE;

35. podkreśla potrzebę wymiany dobrych praktyk między miastami europejskimi, ponieważ niektóre z nich pomyślnie wdrożyły programy dotyczące migracji, zmiany klimatu lub innowacyjnych miejskich planów zarządzania;

36. podkreśla, że ugruntowanie pozycji miast w kształtowaniu unijnych strategii politycznych, m.in. w obrębie Komitetu Regionów, nie podważa zaufania na innych szczeblach zarządzania, lecz przeciwnie - wzmacnia je, jako że wspiera wielopoziomowe sprawowanie rządów i pomocniczość w oparciu o wzajemne zaufanie między UE, państwami członkowskimi oraz organami regionalnymi i lokalnymi;

37. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Komitetowi Regionów, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dz.U. C 212 E z 5.8.2010, s. 82.

2 Dz.U. C 326 z 26.10.2012, s. 391.

3 Dz.U. C 316 z 22.9.2017, s. 124.

4 Dz.U. L 74 z 14.3.2014, s. 1.

5 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0049.

6 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0048.

7 Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0487.

8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przepisów szczególnych dotyczących celu "Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia" (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.118.2
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lipca 2018 r. w sprawie roli miast w ramach instytucjonalnych Unii (2017/2037(INI)).
• Data aktu: 03/07/2018
• Data ogłoszenia: 08/04/2020