Bułgaria-Polska. Umowa o współpracy w dziedzinie polityki społecznej. Warszawa.1961.07.12.

UMOWA

O WSPÓŁPRACY W DZIEDZINIE POLITYKI SPOŁECZNEJ MIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A LUDOWĄ REPUBLIKĄ BUŁGARII,

podpisana w Warszawie dnia 12 lipca 1961 r.

W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 12 lipca 1961 r. podpisana została w Warszawie Umowa o współpracy w dziedzinie polityki społecznej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Bułgarii o następującym brzmieniu dosłownym:

UMOWA

O WSPÓŁPRACY W DZIEDZINIE POLITYKI SPOŁECZNEJ MIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A LUDOWĄ REPUBLIKĄ BUŁGARII

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydium Zgromadzenia Narodowego Ludowej Republiki Bułgarii, dążąc do rozwoju wzajemnej współpracy w dziedzinie polityki społecznej w przeświadczeniu, że służyć ona będzie dalszemu umocnieniu przyjaźni między obu Państwami, postanowiły zawrzeć niniejszą Umowę i w tym celu wyznaczyły swych pełnomocników, a mianowicie: (pominięto),

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

I.

ZASADY WSPÓŁPRACY

Artykuł  1

Umawiające się Strony będą współpracować we wszystkich zagadnieniach i we wszystkich dziedzinach polityki społecznej i ustawodawstwa pracy w celu rozszerzenia i pogłębienia postępu społecznego we własnych Państwach oraz na terenie międzynarodowym.

W tym celu Umawiające się Strony będą w szczególności:

a) popierać i ułatwiać wymianę doświadczeń i współpracę między właściwymi organami, instytucjami i organizacjami;

b) ułatwiać wzajemne udzielanie danych statystycznych oraz wymianę przepisów prawnych i publikacji w dziedzinie polityki społecznej;

c) popierać organizowanie wykładów, a także wystaw, obrazujących dorobek obu Państw w dziedzinie polityki społecznej;

d) ułatwiać wzajemne spotkania pracowników w celu zapoznania się z pracą odpowiednich organów, instytucji i organizacji drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 2

Umawiające się Strony będą wzajemnie popierać akcję wypoczynkową dla dzieci, młodzieży i pracujących. Szczegóły będą ustalone w drodze porozumienia między właściwymi centralnymi organami lub organizacjami Umawiających się Stron.

II.

ZASADA RÓWNEGO TRAKTOWANIA

Artykuł  3

Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zatrudnieni na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, oraz członkowie ich rodzin będą traktowani na równi z własnymi obywatelami w zakresie prawa pracy, ubezpieczenia społecznego, szkolenia zawodowego, członkostwa w związkach zawodowych oraz w korzystaniu z wszelkich innych urządzeń o charakterze socjalnym.

Artykuł 4

1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zamieszkali na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, będą traktowani na równi z własnymi obywatelami w dziedzinie pomocy społecznej i ochrony zdrowia, w szczególności w zakresie udzielania pomocy materialnej, umieszczania w zakładach pomocy społecznej oraz udzielania pomocy lekarskiej.

2. Obywatelom jednej Umawiającej się Strony, przebywającym czasowo na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, udzielana będzie pomoc w razie konieczności w takim zakresie, aby obywatele ci mogli powrócić do swego kraju.

3. Umawiające się Strony nie będą żądać wzajemnie zwrotu wydatków z tytułu pomocy, udzielonej zgodnie z postanowieniami ustępów 1 i 2. Jednakże można będzie żądać zwrotu wydatków od osób, którym pomocy udzielono, albo od członków rodziny zobowiązanych do ich utrzymania.

III.

UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE

A)

Postanowienia ogólne

Artykuł  5

1. Umowa niniejsza dotyczy przepisów prawnych, które zostały lub będą wprowadzone w każdej z Umawiających się Stron i na podstawie których robotnicy, pracownicy umysłowi i osoby z nimi zrównane, zwani dalej "pracownikami", oraz członkowie ich rodzin są lub będą objęci ubezpieczeniem społecznym.

2. Pracownicy objęci są ubezpieczeniem społecznym według przepisów prawnych tej Umawiającej się Strony, na której terytorium wykonują zatrudnienie lub działalność, uzasadniające ubezpieczenie, z wyjątkiem pracowników wymienionych w ustępach 3 i 4.

3. Pracownicy przedsiębiorstw komunikacyjnych, transportowych i innych przedsiębiorstw oraz organów i instytucji, mających swą siedzibę na terytorium jednej Umawiającej się Strony, wysłani w celu przejściowego zatrudnienia na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, objęci są ubezpieczeniem społecznym według przepisów prawnych tej Umawiającej się Strony, na której terytorium znajduje się siedziba wysyłającego przedsiębiorstwa, organu lub instytucji.

4. Obywatele jednej Umawiającej się Strony, zatrudnieni w jej przedstawicielstwie dyplomatycznym, konsularnym lub innym, mającym swoją siedzibę na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, lub u pracowników tych przedstawicielstw, są objęci ubezpieczeniem społecznym według przepisów prawnych Strony, utrzymującej wymienione przedstawicielstwa.

5. Centralne organy Umawiającej się Strony mogą uzgodnić, że przewidziane w ustępach 3 i 4 wyjątki nie będą miały zastosowania w ogóle lub w poszczególnych przypadkach, oraz ustalić w drodze porozumienia i inne wyjątki.

6. Do udzielania świadczeń są zobowiązane właściwe organy tej Umawiającej się Strony, według przepisów której pracownicy byli objęci ubezpieczeniem społecznym w myśl postanowień ustępów 2 do 5, jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej.

Artykuł  6

1. Przy ustalaniu prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz ich wysokości uwzględniane będą okresy zatrudnienia i okresy zrównane z okresami zatrudnienia, przebyte na terytorium obu Umawiających się Stron. Każda ze Stron ustala według własnych przepisów, jakie okresy są okresami zatrudnienia i okresami zrównanymi z okresami zatrudnienia, przebytymi na jej terytorium.

2. Jeżeli według przepisów prawnych jednej Umawiającej się Strony wysokość świadczeń pieniężnych oblicza się na podstawie zarobku otrzymywanego w określonym czasie zatrudnienia, to przy ustalaniu tego zarobku uwzględniać się będzie również zarobek osiągany w tym czasie na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  7

Jeżeli przepisy prawne jednej z Umawiającej się Stron uzależniają nabycie, realizację lub odzyskanie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego od zamieszkiwania lub pobytu na jej terytorium, wówczas każda z Umawiających się Stron traktuje zamieszkiwanie lub pobyt na terytorium drugiej Strony jako zamieszkiwanie lub pobyt na własnym terytorium.

B)

Udzielanie świadczeń w razie choroby i macierzyństwa

Artykuł  8

1. Świadczenia rzeczowe z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa będą udzielane przez właściwy organ, według przepisów i na rachunek tej Umawiającej się Strony, na której terytorium uprawniona osoba (pracownik, rencista, członek rodziny) przebywa. Stosuje się to również do osób określonych w artykule 5 ustęp 3 oraz do członków ich rodzin.

2. Właściwe organy Umawiających się Stron mogą uzgodnić, że postanowienia poprzedniego ustępu będą stosowane także do osób określonych w artykule 5 ustęp 4 oraz do członków ich rodzin.

Artykuł  9

Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa, przysługujące od właściwego organu jednej Umawiającej się Strony, będą udzielane przez ten organ również w razie zamieszkiwania lub pobytu uprawnionej osoby na terytorium drugiej Umawiającej się Strony. Organ zobowiązany do udzielania świadczeń może zlecić wypłacanie świadczeń organowi drugiej Umawiającej się Strony, za zwrotem powstałych wydatków.

C)

Udzielanie rent

Artykuł  10

1. Prawo do rent dla pracowników, którzy byli zatrudnieni na terytorium obu Umawiających się Stron, oraz dla członków ich rodzin ustalają właściwe organy Umawiających się Stron według własnych przepisów prawnych i z uwzględnieniem postanowień artykułu 6.

2. Jeżeli warunki do renty są spełnione według przepisów prawnych obu Umawiających się Stron, właściwy organ każdej Umawiającej się Strony ustala wysokość renty wraz ze wszystkimi dodatkami i podwyżkami tak, jakby łączny okres zatrudnienia na obszarze obu Umawiających się Stron został przebyty całkowicie według prawnych przepisów tego organu. Z tak obliczonej renty właściwy organ każdej Umawiającej się Strony wypłaca taką część renty, która odpowiada okresowi zatrudnienia, przebytego na obszarze danej Strony.

3. Jeżeli okres zatrudnienia na obszarze jednej Umawiającej się Strony wynosi mniej niż sześć miesięcy, nie istnieje prawo do renty od organu tej Strony. Właściwy organ drugiej Umawiającej się Strony, od którego renta przysługuje, nie może zmniejszyć renty z tego powodu.

4. W razie śmierci rencisty, pobierającego rentę w myśl postanowień ustępu 2, oraz w razie śmierci członka jego rodziny, zasiłek pogrzebowy przysługuje w całości od właściwego organu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium odbył się pogrzeb.

5. Centralne organy Umawiających się Stron mogą ustalić w drodze porozumienia, że rozstrzygnięcie właściwego organu jednej Umawiającej się Strony w sprawie inwalidztwa i stopnia ograniczenia zdolności do pracy będzie wiążące również dla właściwego organu drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  11

1. Jeżeli uprawniona osoba spełnia warunki do renty według przepisów prawnych tylko jednej Umawiającej się Strony, właściwy organ tej Strony przyznaje część renty w myśl postanowień artykułu 10. Jednakże renta ta nie może być niższa od renty, jaka przysługiwałaby w myśl wewnętrznych przepisów.

2. Jeżeli uprawniona osoba spełni w przyszłości warunki do renty również według przepisów prawnych drugiej Umawiającej się Strony, nastąpi ponowne ustalenie renty przez właściwe organy obu Umawiających się Stron w myśl postanowień artykułu 10.

3. Uprawnienia do renty, nabyte z tytułu zatrudnienia na terytorium jednej Umawiającej się Strony, nie wygasają w czasie pobierania renty za wysługę lat oraz renty starczej lub inwalidzkiej od organu drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  12

Postanowienia artykułów 10 i 11 stosuje się także w przypadku, gdy inwalidztwo lub śmierć pracownika są następstwem wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej. Jednakże podwyższenie renty lub część renty, która w tym przypadku przewyższa rentę z tytułu inwalidztwa z innych przyczyn, przyznaje i wypłaca właściwy organ tej Umawiającej się Strony, na której terytorium zdarzył się wypadek lub pracownik nabawił się choroby zawodowej.

D)

Udzielanie dodatków rodzinnych

Artykuł  13

Przebywanie członków rodziny pracownika lub rencisty na terytorium drugiej Umawiającej się Strony nie będzie stanowić przeszkody w przyznaniu i wypłacaniu dodatków rodzinnych przez właściwy organ tej Umawiającej się Strony, w której pracownik jest zatrudniony lub pobiera rentę.

Artykuł 14

Jeżeli prawo do dodatków rodzinnych z tytułu pobierania renty od organu jednej Umawiającej się Strony zbiega się z prawem do takich dodatków z tytułu zatrudnienia od organu drugiej Umawiającej się Strony, dodatki te przysługują tylko od organu tej Strony.

IV.

POSTANOWIENIA WSPÓLNE, PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

A)

Postanowienia wspólne

Artykuł  15

Wnioski, odwołania i inne dokumenty, służące do uzyskania praw w myśl niniejszej Umowy, wniesione w przewidzianym terminie do właściwego organu jednej Umawiającej się Strony, będą uważane jako wniesione w wymienionym terminie do właściwego organu drugiej Umawiającej się Strony. Dokumenty te powinny być przesłane bezzwłocznie do właściwego organu drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 16

1. Jeżeli wnioski, odwołania i inne dokumenty, służące do uzyskania praw w myśl niniejszej Umowy, zwolnione są od opłat według przepisów prawnych jednej Umawiającej się Strony, wówczas zwolnienie to obejmuje również odpowiednie dokumenty, składane przez obywateli lub organy drugiej Umawiającej się Strony.

2. Dokumenty służące do uzyskania praw w myśl niniejszej Umowy nie wymagają legalizacji, jeżeli chodzi o korzystanie z nich na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  17

Urzędy konsularne jednej Umawiającej się Strony mają prawo zastępowania bez pełnomocnictwa obywateli, osób prawnych i organów swojego Państwa przed właściwymi organami drugiej Umawiającej się Strony we wszystkich sprawach, wynikających z niniejszej Umowy, jeżeli zainteresowany nie wyznaczył innego pełnomocnika. Nie narusza to przepisów prawnych Umawiających się Stron, według których wymagane jest zastępstwo przez adwokata.

Artykuł 18

1. Przy wykonywaniu niniejszej Umowy właściwe organy Umawiających się Stron będą się porozumiewać bezpośrednio oraz będą sobie udzielały wzajemnie pomocy, tak jakby chodziło o wykonywanie własnych przepisów prawnych. Koszty związane z udzielaniem pomocy nie obciążają drugiej Strony.

2. Przy wykonywaniu niniejszej Umowy właściwe organy Umawiających się Stron mogą porozumiewać się między sobą lub z zainteresowanymi osobami w języku urzędowym każdej ze Stron.

Artykuł  19

Umawiające się Strony zakomunikują sobie bezzwłocznie po wejściu w życie niniejszej Umowy, które centralne organy każdej Umawiającej się Strony są właściwe do wykonywania Umowy. Umawiające się Strony będą się bezzwłocznie informować o wszelkich zmianach w tym zakresie.

Artykuł 20

Różnice zdań, jakie powstałyby przy wykonywaniu niniejszej Umowy, będą usuwane w drodze porozumienia między centralnymi organami Umawiających się Stron.

Artykuł  21

1. Centralne organy Umawiających się Stron będą wydawać zarządzenia potrzebne do wykonywania niniejszej Umowy. Zarządzenia te będą podawane do wiadomości centralnym organom drugiej Umawiającej się Strony.

2. Centralne organy Umawiających się Stron mogą zawierać porozumienia, mające na celu wykonywanie niniejszej Umowy. W razie potrzeby pełnomocnicy Umawiających się Stron mogą odbywać narady, na przemian na terytorium jednej i drugiej Strony.

Artykuł  22

Wypłaty na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, wynikające ze stosowania niniejszej Umowy, dokonywane będą zgodnie z postanowieniami porozumień o płatnościach niehandlowych, obowiązujących między Umawiającymi się Stronami w dacie dokonywania przekazu.

B)

Postanowienia przejściowe i końcowe

Artykuł  23

1. Postanowienia niniejszej Umowy stosuje się również wtedy, gdy warunki uprawniające do rent spełniły się przed wejściem w życie Umowy.

2. Przy stosowaniu postanowień niniejszej Umowy będą uwzględniane także okresy zatrudnienia i okresy zrównane z okresami zatrudnienia, przebyte przez pracowników przed wejściem w życie Umowy.

3. Roszczenia odrzucone przed wejściem w życie niniejszej Umowy będą ponownie rozpatrzone na wniosek zainteresowanej osoby lub właściwego organu, w celu ustalenia prawa do renty zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.

4. Renty ustalone w myśl postanowień ustępu 3 będą wypłacone od terminu określonego w przepisach prawnych Umawiającej się Strony, której organ rentę ma przyznać, najwcześniej jednakże od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

5. Jeżeli wypłata renty była wstrzymana z powodu zamieszkiwania uprawnionej osoby na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, wypłata renty wraz z dodatkami i podwyżkami będzie podjęta od terminu określonego w przepisach prawnych Umawiającej się Strony, której organ rentę ma wypłacić, najwcześniej jednakże od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

Artykuł  24

Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie w pierwszym dniu miesiąca, następującego po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Sofii.

Artykuł 25

1. Umowa niniejsza jest zawarta na czas nieokreślony. Może być ona wypowiedziana przez każdą z Umawiających się Stron nie później niż na sześć miesięcy przed upływem każdego roku kalendarzowego i wówczas traci swą moc obowiązującą z końcem tego roku.

2. W razie wypowiedzenia niniejszej Umowy, jej postanowienia będą stosowane nadal do świadczeń, do których uprawnienia powstały przed wygaśnięciem mocy obowiązującej Umowy.

Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 12 lipca 1961 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i bułgarskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc obowiązującą.

Na dowód czego wyżej wymienieni pełnomocnicy podpisali niniejszą Umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

PROTOKÓŁ DODATKOWY

Przy podpisywaniu Umowy o współpracy w dziedzinie polityki społecznej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Bułgarii Umawiające się Strony, ożywione troską zapewnienia swoim obywatelom możliwości korzystania także z uprawnień, nie objętych wymienioną Umową, uzgodniły, co następuje:

Artykuł  I

1. Renty przysługujące od właściwego organu jednej Umawiającej się Strony członkom sił zbrojnych, funkcjonariuszom milicji obywatelskiej i osobom z nimi zrównanym, inwalidom wojennym i wojskowym, uczestnikom ruchu partyzanckiego i podziemnego w czasie drugiej wojny światowej, ofiarom terroru faszystowskiego, osobom zasłużonym, jak też członkom rodzin wspomnianych osób, będą wypłacane również w razie zamieszkiwania tych osób na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Uzyskanie obywatelstwa drugiej Umawiającej się Strony przez osoby, o których mowa w poprzednim ustępie, nie powoduje utraty prawa do renty.

3. Jeżeli wymienione w pierwszym ustępie renty nie zostały przyznane lub ich wypłata została wstrzymana z powodu zamieszkiwania uprawnionej osoby na obszarze drugiej Umawiającej się Strony albo z powodu uzyskania obywatelstwa tej Strony, nastąpi ponowne rozpatrzenie sprawy na wniosek uprawnionych osób lub na wniosek właściwego organu Umawiającej się Strony, której obywatelem jest uprawniona osoba.

4. W sprawie wypłaty rent przysługujących w myśl niniejszego Protokołu stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 22 i artykułu 23 ustęp 4 i 5 Umowy o współpracy w dziedzinie polityki społecznej.

Artykuł  II

Osoby, pobierające od organu jednej Umawiającej się Strony renty objęte poprzednim artykułem niniejszego Protokołu, będą otrzymywały w czasie zamieszkiwania na obszarze drugiej Umawiającej się Strony potrzebną opiekę prewencyjną i leczniczą od właściwego organu tej Strony, na tych samych warunkach i w takim samym zakresie, jak właśni obywatele otrzymujący takie renty. Przy tym stosowane będą postanowienia artykułu 8 Umowy o współpracy w dziedzinie polityki społecznej.

Artykuł  III

Protokół niniejszy stanowi integralną część Umowy o współpracy w dziedzinie polityki społecznej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Bułgarii.

Protokół niniejszy sporządzono w Warszawie dnia 12 lipca 1961 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i bułgarskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc obowiązującą.

Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 25 listopada 1961 r.

• Identyfikator: Dz.U.1962.28.132
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Bułgaria-Polska. Umowa o współpracy w dziedzinie polityki społecznej. Warszawa.1961.07.12.
• Data aktu: 12/07/1961
• Data ogłoszenia: 18/05/1962
• Data wejścia w życie: 30/03/1962