Państwowa służba geodezyjna i kartograficzna.

DEKRET
z dnia 13 czerwca 1956 r.
o państwowej służbie geodezyjnej i kartograficznej. *

Art.  1.

Państwowa służba geodezyjna i kartograficzna powołana jest do wykonywania zadań z zakresu geodezji i kartografii dla potrzeb gospodarki narodowej.

Art.  2.
1.
Organami państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej są: Centralny Urząd Geodezji i Kartografii oraz resortowe służby geodezyjne.
2.
Rada Ministrów może przekazać wykonywanie określonych zadań służby geodezyjnej prezydiom rad narodowych.
Art.  3.
1.
Centralny Urząd Geodezji i Kartografii, zwany dalej "Centralnym Urzędem", podlega Prezesowi Rady Ministrów.
2.
Na czele Centralnego Urzędu stoi Prezes. Prezesa i wiceprezesa Centralnego Urzędu powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.
Art.  4.

Centralny Urząd powołany jest do:

1)
wykonywania robót kartograficznych oraz geodezyjnych o znaczeniu ogólnopaństwowym, a w miarę potrzeby - innych robót geodezyjnych,
2)
koordynowania i kontrolowania fachowej działalności państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej.
Art.  5.
1.
Szczegółowy zakres działania Centralnego Urzędu określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
2.
Prezes Rady Ministrów może przekazać Prezesowi Centralnego Urzędu swoje uprawnienia w stosunku do podległych Centralnemu Urzędowi zakładów i przedsiębiorstw.
Art.  6.
1.
Resortowe służby geodezyjne, zwane dalej "służbami resortowymi", działają w tych resortach, których potrzeby gospodarcze w zakresie robót geodezyjnych związanych z zadaniami danego resortu uzasadniają utworzenie wymienionych służb.
2.
Zakres działania służb resortowych określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
3.
Organizację i zakres działania jednostek służby resortowej ustalają właściwi ministrowie w porozumieniu z Prezesem Centralnego Urzędu.
Art.  7.

Prezes Centralnego Urzędu może na wniosek właściwego ministra wyrazić zgodę na wykonywanie określonego rodzaju robót geodezyjnych przez fachowe jednostki nie wymienione w art. 2.

Art.  8.
1.
Przepisy techniczne o wykonywaniu robót kartograficznych oraz geodezyjnych o znaczeniu ogólnopaństwowym, a także przepisy techniczne o zasadach wykonywania innych robót geodezyjnych wydaje Prezes Centralnego Urzędu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
2.
Przepisy techniczne w zakresie robót geodezyjnych wykonywanych dla potrzeb resortu wydaje właściwy minister w porozumieniu z Prezesem Centralnego Urzędu.
Art.  9.
1.
Wykonawca robót geodezyjnych i kartograficznych obowiązany jest zgłosić je przed przystąpieniem do ich wykonania, a po wykonaniu robót przekazać sporządzone materiały właściwym organom państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej.
2.
Prezes Centralnego Urzędu w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami określi:
1)
tryb zgłaszania robót geodezyjnych i kartograficznych oraz przekazywania materiałów powstałych w wyniku tych robót,
2)
organy państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej właściwe do zgłaszania robót oraz przekazywania i przechowywania materiałów,
3)
rodzaje robót i materiałów nie podlegających zgłaszaniu i przekazywaniu,
4)
tryb przekazywania znaków geodezyjnych.
Art.  10.
1.
Osoby wykonujące roboty geodezyjne i kartograficzne uprawnione są do:
1)
wstępowania na grunty i budowle objęte pomiarem,
2)
usuwania przeszkód uniemożliwiających wykonanie czynności pomiarowych.
2.
Organy państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej uprawnione są ponadto do nieodpłatnego umieszczania znaków geodezyjnych na gruntach i budynkach oraz wykonywania wszelkich czynności z tym związanych.
3.
Przepis ust. 1 pkt 2 nie ma zastosowania do drzew i krzewów podlegających ochronie, do budowli zabytkowych oraz do obiektów, w których dokonanie zmian wymaga zezwolenia właściwych organów, a także budynków, których doprowadzenie do stanu użytkowego powodowałoby koszty większe niż koszty pomiarów dodatkowych.
Art.  11.
1.
Szkody, które powstały w nieruchomości lub jej części podczas wykonywania pomiarów geodezyjnych, powinny być naprawione przez doprowadzenie nieruchomości do stanu użytkowego z uwzględnieniem potrzeb gospodarki planowej.
2.
Za szkody w plonach i drzewostanie przysługuje odszkodowanie w gotówce.
3.
Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zasady i tryb ustalania odszkodowania oraz naprawiania szkód.
Art.  12.
1.
Właściciel nieruchomości lub osoba, w której władaniu znajduje się nieruchomość, mają obowiązek chronienia znaków geodezyjnych umieszczonych na tej nieruchomości, a w razie zniszczenia lub uszkodzenia znaku - obowiązek niezwłocznego zawiadomienia o tym prezydium rady narodowej (gromadzkiej, osiedla, dzielnicowej, miejskiej).
2.
Nadzór nad ochroną znaków geodezyjnych sprawują prezydia właściwych rad narodowych.
Art.  13.
1.
Znaki państwowej sieci geodezyjnej zakłada, konserwuje i odtwarza Centralny Urząd. Znaki lokalnych osnów geodezyjnych konserwują i odtwarzają prezydia powiatowych rad narodowych (rad narodowych miast stanowiących powiaty).
2.
Prezes Centralnego Urzędu może w porozumieniu z właściwymi ministrami przekazać resortowej służbie konserwację i odtwarzanie znaków geodezyjnych na terenach znajdujących się w administracji jednostek poszczególnych resortów.
Art.  14.

Materiały geodezyjne i kartograficzne podlegające przekazaniu w myśl art. 9, a nie przekazane do dnia wejścia w życie niniejszego dekretu, podlegają przekazaniu w trybie i zakresie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9.

Art.  15.
1.
Przepisy art. 4-9 i 14 nie mają zastosowania do organów wojskowych wykonujących roboty geodezyjne i kartograficzne oraz do innych wykonawców działających na zlecenie tych organów.
2.
Na terenach będących w zarządzie organów wojskowych oraz na terenach każdorazowo przez nie zastrzeżonych wszelkie prace geodezyjne mogą być wykonywane tylko przez te organy albo przez wykonawców działających na ich zlecenie lub za ich zezwoleniem.
3.
W zakresie robót geodezyjnych i kartograficznych wykonywanych przez organy wymienione w ust. 1 uprawnienia Prezesa Centralnego Urzędu wynikające z przepisów niniejszego dekretu przechodzą odpowiednio na Ministra Obrony Narodowej lub Ministra Spraw Wewnętrznych albo na organy przez nich upoważnione.
Art.  16.

Kto usuwa lub uszkadza znak geodezyjny - podlega karze aresztu do 6 miesięcy lub grzywny.

Art.  17.
1.
Kto bezprawnie wykonuje roboty geodezyjne lub kartograficzne bądź nie zgłasza tych robót przed przystąpieniem do ich wykonywania lub po wykonaniu tych robót nie przekazuje sporządzonych materiałów właściwym organom - podlega karze grzywny do 3.000 zł.
2.
Tej samej karze podlega, kto uniemożliwia lub utrudnia wykonanie tych robót, nieumyślnie usuwa lub uszkadza znak geodezyjny albo wbrew obowiązkowi nie zawiadamia o zniszczeniu lub uszkodzeniu znaku geodezyjnego.
3.
Orzekanie w sprawach wymienionych w ust. 1 i 2 następuje w trybie przepisów o orzecznictwie karno-administracyjnym.
Art.  18. 1

Sprawy rozgraniczenia nieruchomości oraz ewidencji gruntów i budynków - bez względu na ich przeznaczenie - należą do właściwości:

1)
Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w odniesieniu do obszarów miast,
2)
Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej w odniesieniu do obszarów gmin.
2.
Sprawy podziału nieruchomości należą do właściwości:
1)
Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w odniesieniu do gruntów zabudowanych i gruntów przeznaczonych na cele zabudowy,
2)
Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej w odniesieniu do pozostałych gruntów.
Art.  19.

Przepisy dekretu dotyczące ministrów stosuje się odpowiednio do kierowników urzędów centralnych.

Art.  20.
1.
Tracą moc:
1)
dekret z dnia 24 kwietnia 1952 r. o państwowej służbie geodezyjnej i kartograficznej (Dz. U. Nr 24, poz. 162),
2)
przepisy art. 33 i 115 prawa górniczego (Dz. U. z 1955 r. Nr 10, poz. 65).
2.
W art. 112 ust. 2 prawa górniczego skreśla się wyrazy "sposób i".
3.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie niniejszego dekretu zachowują moc dotychczasowe przepisy.
Art.  21.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

*Z dniem 1 grudnia 1956 r. uprawnienia Prezesa Rady Ministrów i Prezesa Centralnego Urzędu Geodezji i Kartografii wynikające z nin. dekretu przechodzą do zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 listopada 1956 r. w sprawie właściwości niektórych naczelnych organów administracji państwowej (Dz.U.56.54.249), zaś sprawy objęte zakresem działania Centralnego Urzędu Geodezji i Kartografii przechodzą do właściwości Ministra Spraw Wewnętrznych, na podstawie § 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia.
1 Art. 18:

- zmieniony przez art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o utworzeniu urzędu Ministra Administracji i Gospodarki Przestrzennej (Dz.U.83.44.200) z dniem 1 sierpnia 1983 r.

- zmieniony przez art. 3 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 3 ustawy z dnia 13 lipca 1988 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U.88.24.170) z dniem 20 lipca 1988 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1956.25.115

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Państwowa służba geodezyjna i kartograficzna.
Data aktu: 13/06/1956
Data ogłoszenia: 30/06/1956
Data wejścia w życie: 30/06/1956