Bezpieczeństwo i higiena pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ ZDROWIA
z dnia 16 września 1953 r.
w sprawie higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) i c) oraz ust. 2 i 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. z 1928 r. Nr 35, poz. 325 i z 1950 r. Nr 36, poz. 330) oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zapobieganiu chorobom zawodowym i ich zwalczaniu (Dz. U. Nr 78, poz. 676) zarządza się, co następuje:
I. Przepisy wstępne.
§  1.
Rozporządzenie niniejsze dotyczy higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

II. Pomieszczenia pracy.

§  2.
W pomieszczeniach, w których wykonane są prace z rtęcią lub jej związkami, zwanych dalej "pomieszczeniami pracy", powinno przypadać na jednego pracownika najliczniejszej zmiany, poza przestrzenią zajętą przez urządzenia i sprzęty, co najmniej 15m3 wolnej przestrzeni. Odległość między stanowiskami pracy powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
§  3.
Podłoga w pomieszczeniach pracy powinna być gładka, szczelna bez szpar i pęknięć, z materiału nadającego się do zmywania wodą. Podłoga powinna mieć nachylenie w kierunku ścieku. Miejsca zetknięcia podłogi ze ścianami powinny być szczelne i zaokrąglone.
§  4.
Powierzchnie ścian i sufitu w pomieszczeniach pracy powinny być równe, gładkie i nadające się do zmywania. Miejsca zetknięcia się ścian między sobą i z sufitem powinny być szczelne i zaokrąglone.
§  5.
Ściany, sufity i podłogi pomieszczeń pracy powinny być myte co najmniej raz na dobę.
§  6.
1.
Pomieszczenia pracy powinny być szczelnie oddzielone od innych pomieszczeń zakładu.
2.
Zabronione jest przebywanie w pomieszczeniach pracy osób nie zainteresowanych bezpośrednio przy pracach z rtęcią.
§  7.
1.
Pomieszczenia pracy powinny być dobrze przewietrzane przy pomocy wentylacji nawiewającej z góry i zasysającej z dołu. Wentylacja powinna zapewnić co najmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza na godzinę.
2.
Stężenie par rtęci metalicznej w pomieszczeniach pracy nie może przekraczać 0,00001 mg/l.
3.
Badania powietrza w pomieszczeniach pracy na zawartość par rtęci powinno odbywać się nie rzadziej niż raz na tydzień.
§  8.
Temperatura w pomieszczeniach pracy ogrzewanych w zimnej porze roku nie może przekraczać 18o C.
§  9.
Prace przy przelewaniu rtęci powinny być wykonywane w szafach wyciągowych (dygestoriach) z mechanicznym wyciągiem.
§  10.
1.
Stoły do prac z rtęcią metaliczną powinny mieć górną powierzchnię gładką, bez szpar i pęknięć, z materiału odpornego na działanie rtęci. Krawędzie stołu powinny być podwyższone, a miejsca styku między powierzchnią stołu i krawężnikiem zaokrąglone.
2.
Stół powinien być zaopatrzony w rynnę ściekową dla ściekania rozlanej rtęci do naczynia z wodą. Rynna ściekowa nie może być sporządzona z metalu dającego amalgamat z rtęcią.
§  11.
Rtęć rozlana powinna być natychmiast starannie zebrana, a nie dające się zebrać drobne pozostałości powinny być niezwłocznie posypane aktywowanym węglem jodowanym. Zapas takiego węgla powinien znajdować się w szczelnym opakowaniu z oznaczoną aktualną datą ważności. Węgiel ten powinien zawierać 5% wolnego jodu.
§  12.
1.
Rtęć należy przechowywać w szczelnie zamykanych naczyniach.
2.
Nad powierzchnią przechowywanej rtęci powinna znajdować się warstwa wody grubości co najmniej 3 cm.
§  13.
Przegląd i naprawa urządzeń zawierających rtęć (np. prostowników rtęciowych), nagrzewających się podczas ich pracy, może być wykonywana przy temperaturze tych urządzeń nie przekraczającej + 25o C.

III. Sprzęt ochrony osobistej.

§  14.
Przy pracach narażających na działanie par rtęci pracownicy powinni używać odpowiedniej odzieży specjalnej oraz nakryć głowy. Odzież specjalna powinna być czyszczona, naprawiana i prana w zakładzie pracy co najmniej raz na tydzień.
§  15.
W razie potrzeby stosowania przy pracach określonych w § 14 sprzętu ochrony dróg oddechowych należy używać aparatów izolujących lub masek z pochłaniaczami par rtęci.
§  16.
Pracownicy narażeni na rtęcicę powinni codziennie otrzymywać do spożycia w czasie pracy 300 mg witaminy C.

IV. Przepisy higieniczno-sanitarne.

§  17.
Szatnie oddziałowe dla pracowników zatrudnionych przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinny być oddzielne dla odzieży specjalnej i oddzielne dla odzieży domowej.
§  18.
Na każdych pięciu pracowników (§ 17) najliczniejszej zmiany powinna przypadać 1 umywalka z bieżącą wodą ciepłą i zimną, zaopatrzona w mydło i szczotki do mycia.
§  19.
1.
Ręczniki należy wydawać do osobistego użytku poszczególnego pracownika (§ 17) i zmieniać je co najmniej raz na tydzień. Ręczniki powinny być prane w zakładzie pracy.
2.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinni być zaopatrzeni przez zakład pracy w szczoteczki i kubki do mycia zębów i płukania ust.
§  20.
Nie wolno spożywać posiłków i palić tytoniu w pomieszczeniach pracy.
§  21.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni:
1)
przed każdym posiłkiem i po zakończeniu pracy starannie myć ręce, twarz i zęby oraz płukać jamę ustną;
2)
po zakończeniu pracy zmieniać odzież roboczą na domową.

V. Nadzór lekarski.

§  22.
Do prac z rtęcią i jej związkami mogą być dopuszczone jedynie osoby zakwalifikowane przez lekarza przemysłowgo.
§  23.
1.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni znajdować się pod stałą opieką tego lekarza i lekarza dentysty.
2.
Pracownicy określeni w ust. 1 powinni być co 3 miesiące poddawani okresowym badaniom lekarskim w ośrodku badań chorób zawodowych.

VI. Przepisy końcowe.

§  24.
1.
Kierownictwa zakładów pracy, w których wykonywane są prace z rtęcią i jej związkami, opracują na podstawie niniejszego rozporządzenia instrukcje szczegółowe dostosowane do warunków miejscowych oraz pouczą pracowników o konieczności stosowania zasad higieny pracy.
2.
Tekst niniejszego rozporządzenia oraz instrukcji, o których mowa w ust. 1, należy wywiesić w pomieszczeniach pracy w miejscu widocznym i utrzymywać stale w stanie czytelnym.
§  25.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepisy §§ 3, 4 i 9 w stosunku do istniejących zakładów pracy wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024