Praca i szkolenie zawodowe młodocianych w zakładach pracy.

DEKRET
z dnia 2 sierpnia 1951 r.
o pracy i szkoleniu zawodowym młodocianych w zakładach pracy.

Na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 26 maja 1951 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 235) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

Młodocianymi w rozumieniu niniejszego dekretu są osoby, które nie przekroczyły 18 lat życia.

Art.  2.
1.
Zatrudnianie osób, które nie ukończyły 16 lat życia, jest wzbronione.
2.
Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych określi rodzaje zatrudnienia, zasady wynagrodzenia i inne warunki, w których wolno będzie przyjmować do pracy w celu przyuczenia do zawodu i późniejszego zatrudnienia osoby, które ukończyły 14 lat życia i nie przekroczyły 16 lat życia.
Art.  3.
1.
Czas pracy osób, o których mowa w art. 2, nie może przekroczyć 6 godzin na dobę i 36 godzin tygodniowo.
2.
Nie wolno zatrudniać młodocianych w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.
3.
Zakaz pracy nocnej nie stosuje się do młodocianych płci męskiej w wieku powyżej lat 16 w przypadkach określonych przez Radę Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.
Art.  4.
1.
Nie wolno zatrudniać młodocianych przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.
2.
Wykaz prac, wzbronionych młodocianym w wieku od lat 14 do lat 16 i w wieku powyżej lat 16, ustala Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.
Art.  5.

Zasady normowania pracy młodocianych, stanowiące podstawę ich wynagradzania, ustala Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.

Art.  6.
1.
Przed przyjęciem do pracy młodociany podlega badaniu lekarskiemu celem stwierdzenia, czy może być zatrudniony przy danej pracy.
2.
Młodociani zatrudnieni podlegają badaniu lekarskiemu w okresach nie dłuższych niż co 6 miesięcy.
Art.  7.
1.
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów o pracy i szkoleniu zawodowym młodocianych sprawują specjalni inspektorzy pracy młodocianych.
2.
Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych określi zakres działania i organizację specjalnej inspekcji pracy młodocianych.
Art.  8.
1.
Zakłady pracy mają obowiązek organizować i prowadzić dla zatrudnionych młodocianych szkolenie indywidualne, grupowe lub brygadowe, obejmujące część praktyczną i niezbędne uzupełnienie wiadomości zawodowych teoretycznych.
2.
Szkolenie zawodowe, o którym mowa w ust. 1, zakończone będzie egzaminem na odpowiedni stopień kwalifikacyjny w określonym zawodzie. Egzamin przeprowadza zakładowa komisji egzaminacyjna.
3.
Sposób prowadzenia szkolenia w zakładach pracy oraz zasady powoływania i regulaminy zakładowych komisji egzaminacyjnych ustalają właściwi ministrowie w porozumieniu z Prezesem Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego i za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.
Art.  8a. 1

1.
Winni naruszenia przepisów niniejszego dekretu oraz przepisów wydanych na jego podstawie podlegają karze grzywny w wysokości od 50 zł do 1.000 zł.
2.
Orzekanie o karze określonej w ust. 1 następuje w trybie przepisów o orzecznictwie karno-administracyjnym.
Art.  9.

Do dnia 31 sierpnia 1952 r. pozostają w mocy dotychczasowe przepisy w odniesieniu do młodocianych pracowników, którzy w dniu wejścia w życie dekretu niniejszego są uczniami II klasy zasadniczej szkoły zawodowej lub III klasy państwowej szkoły przemysłowej bądź III klasy średniej szkoły zawodowej.

Art.  10.
1.
W zakresie, unormowanym niniejszym dekretem, tracą moc obowiązującą:
1)
przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 czerwca 1927 r. o prawie przemysłowym (Dz. U. R. P. Nr 53, poz. 468 wraz z późniejszymi zmianami) oraz
2)
przepisy ustawy z dnia 2 lipca 1924 r. w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 636 wraz z późniejszymi zmianami) z zastrzeżeniem wynikającym z art. 9 niniejszego dekretu.
2.
Do czasu ustalenia wykazu prac na podstawie art. 4 ust. 2 zachowują w tym zakresie moc przepisy dotychczasowe.
Art.  11.

Wykonanie dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów, przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i właściwym ministrom.

Art.  12.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 8a dodany przez art. 19 dekretu z dnia 10 listopada 1954 r. o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw o ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowania inspekcji pracy (Dz.U.54.52.260) z dniem 1 grudnia 1954 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1951.41.311

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Praca i szkolenie zawodowe młodocianych w zakładach pracy.
Data aktu: 02/08/1951
Data ogłoszenia: 08/08/1951
Data wejścia w życie: 08/08/1951