Zm.: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 12 maja 1949 r.
zmieniające rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa.

Na podstawie art. 2 ust. 7, art. 3 ust. 5 i art. 10 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. R. P. Nr 3, poz. 17) zarządza się, co następuje:
§  1.
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa (Dz. U. R. P. Nr 16, poz. 62) zmienionym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1948 r. (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 170) wprowadza się zmiany następujące:
1)
użyte w rozporządzeniu wyrazy: "wojewódzka komisja" zastępuje się w odpowiednich przypadkach wyrazami: "Główna Komisja", wyrazy zaś: "przewodniczący wojewódzkiej komisji" wyrazami: "przewodniczący Głównej Komisji";
2)
tytuł działu I otrzymuje brzmienie:

"I Komisja do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw";

3)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Jako organ właściwych ministrów dla spraw przejmowania przedsiębiorstw na własność Państwa lub osób prawnych prawa publicznego tworzy się przy Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego Główną Komisję do Spraw Upaństwowienia Przedsiębiorstw, zwaną w dalszych postanowieniach niniejszego rozporządzenia Główną Komisją.";

4)
skreśla się §§ 3 i 4;
5)
§ 5 otrzymuje brzmienie:

"§ 5. Wydatki Głównej Komisji pokrywane są z budżetu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.";

6)
§ 6 otrzymuje brzmienie:

"§ 6. 1. W skład Głównej Komisji wchodzą: przewodniczący i jego zastępca, powołani przez Przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, oraz jako członkowie-delegaci wyznaczeni w liczbie 4 przez Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, po 2 przez Ministrów: Skarbu, Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Administracji Publicznej, po jednym przez Ministrów: Spraw Zagranicznych, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Handlu Wewnętrznego, Handlu Zagranicznego, Żeglugi, Komunikacji, Zdrowia, Leśnictwa, Budownictwa, Pracy i Opieki Społecznej, Poczt i Telegrafów oraz Kultury i Sztuki.

2. Ponadto w skład Głównej Komisji wchodzi 10 członków wyznaczonych przez Radę Państwa, 8 członków wyznaczonych przez Komisję Centralną Związków Zawodowych, 4 członków wyznaczonych przez Centralny Związek Spółdzielczy, 2 członków wyznaczonych przez Związek Samopomocy Chłopskiej oraz 2 członków wyznaczonych przez Izbę Przemysłowo-Handlową w Warszawie.

3. Władze i instytucje wyznaczające członków Głównej Komisji mogą również wyznaczyć ich zastępców.";

7)
skreśla się § 7;
8)
w § 8 ust. 3 i w § 9 ust. 3 wyrazy: "Prezesa Centralnego Urzędu Planowania" zastępuje się wyrazami: "Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego", a wyrazy: "Prezydium Krajowej Rady Narodowej" zastępuje się wyrazami: "Radę Państwa";
9)
skreśla się § 11;
10)
w § 12 skreśla się wyrazy: "lub wojewódzkiej komisji";
11)
skreśla się § 14;
12)
§ 15 otrzymuje brzmienie:

"§ 15. Główna Komisja rozpoznaje:

1) w zespole 7 członków (§ 8): sprawy, w których zgłoszone zostały prawa lub zarzuty;

2) w zespole odwoławczym (§ 9): odwołania od postanowień Głównej Komisji, wydanych w pierwszej instancji;

3) na plenarnym posiedzeniu: sprawy przekazane w trybie określonym w § 61.";

13)
§ 16 otrzymuje brzmienie:

"§ 16. Wszelkie władze, urzędy, instytucje państwowe i samorządowe, przedsiębiorstwa państwowe, wojewódzkie rady narodowe, osoby prawa publicznego, izby przemysłowo-handlowe, okręgowe komisje związków zawodowych oraz organizacje spółdzielcze mogą składać w Głównej Komisji wnioski o wszczęcie postępowania, dotyczącego przejścia lub przejęcia na własność Państwa lub osób prawnych prawa publicznego przedsiębiorstw, z wyłączeniem jednak przedsiębiorstw, określonych w § 30.";

14)
§ 17 otrzymuje brzmienie:

"§ 17. 1. Wszczęcie postępowania następuje z chwilą przedłożenia wniosków określonych w § 19.

2. Na podstawie wniosków (§ 16) Przewodniczący Głównej Komisji sporządza bezzwłocznie wykazy przedsiębiorstw, które przechodzą lub podlegają przejęciu na własność Państwa lub osób prawnych prawa publicznego.

3. Jeżeli wnioski określone w § 16 nasuwają zastrzeżenia lub wątpliwości, Przewodniczący Głównej Komisji może zarządzić dochodzenie celem wyjaśnienia stanu faktycznego lub skierować sprawę na posiedzenie niejawne celem ustalenia, czy przedsiębiorstwo podlega wpisaniu do wykazu.

4. Postanowienie Głównej Komisji ustalające, że przedsiębiorstwo nie podlega wpisaniu do wykazu, doręcza się wnioskodawcy, który w terminie 7-dniowym od daty doręczenia może wnieść odwołanie do zespołu odwoławczego Głównej Komisji.";

15)
skreśla się §§ 18, 19, 21, 22 i 23;
16)
§ 24 otrzymuje brzmienie:

"§ 24. 1. Przewodniczący Głównej Komisji ogłasza wykazy przedsiębiorstw (§ 17) w dzienniku urzędowym województwa, na którego terenie położone jest przedsiębiorstwo.

2. Jeżeli przedsiębiorstwo ma kilka zakładów pracy położonych na terenie różnych województw, ogłoszenie winno nastąpić w wojewódzkim dzienniku urzędowym, właściwym dla siedziby zarządu przedsiębiorstwa";

17)
w § 27 ust. 2 wyrazy: "Związki rewizyjne spółdzielni R. P." zastępuje się wyrazami: "Centralny Związek Spółdzielczy";
18)
w § 29 ust. 1 skreśla się wyrazy: "za pośrednictwem Przewodniczącego Głównej Komisji";
19)
w § 30 ust. 1 skreśla się pkt 3;
20)
w § 33 skreśla się w ust. 1 wyrazy: "lub Ministra Ziem Odzyskanych", a wyrazy: "Związek Rewizyjny Spółdzielni R. P." zastępuje się wyrazami: "Centralny Związek Spółdzielczy" oraz skreśla się ust. 2;
21)
w § 34 ust. 2 wyrazy: "15 dni" zastępuje się wyrazami: "5 dni";
22)
w § 35 lit. b) wyrazy: "(§ 19)" zastępuje się wyrazami: "(§ 16)";
23)
w § 37 ust. 1 lit. b) wyrazy: "wymienione w § 82" zastępuje się wyrazami: "wymienione w § 79";
24)
skreśla się §§ 39 i 44;
25)
tytuł rozdziału D działu II otrzymuje brzmienie: "Postanowienia Głównej Komisji.";
26)
skreśla się §§ 49, 50, 51, 52 i 54;
27)
§ 55 otrzymuje brzmienie:

"§ 55. Główna Komisja rozpatruje sprawy na posiedzeniach jawnych z wyjątkiem spraw określonych w § 15 pkt 3 i § 17 ust. 4, które rozpatrywane są na posiedzeniach niejawnych.";

28)
§ 56 otrzymuje brzmienie:

"§ 56. Przewodniczący Głównej Komisji zawiadamia pismem za zwrotnym poświadczeniem odbioru osoby, urzędy i instytucje, wymienione w § 35, oraz właściwego ministra o terminie jawnego posiedzenia zespołu Głównej Komisji.";

29)
skreśla się §§ 57 i 58;
30)
w § 59 ust. 2 skreśla się wyrazy: "właściwą wojewódzką komisję.";
31)
po § 59 wprowadza się nowy paragraf w brzmieniu:

"§ 59a. 1. Postanowienie Głównej Komisji określone w § 47 ust. 1 lit. b) upoważnia właściwego ministra do niezwłocznego objęcia przedsiębiorstwa w zarząd państwowy.

2. Ustanowiony w myśl ust. 1 zarząd państwowy wykonuje się zgodnie z przepisami dekretu z dnia 16 grudnia 1919 r. w przedmiocie przymusowego zarządu państwowego (Dz. Pr. P. P. Nr 21, poz. 67) wraz z późniejszymi zmianami.

3. W razie zmiany postanowienia Głównej Komisji przez zespół odwoławczy Głównej Komisji i skreślenia przedsiębiorstwa z wykazu, zarząd państwowy winien być uchylony w ciągu 2 miesięcy od daty ogłoszenia postanowienia o skreśleniu przedsiębiorstwa z wykazu (§ 64).";

32)
w § 61 skreśla się w ust. 1 wyrazy: "postanowienie wojewódzkiej komisji oraz" i ust. 3;
33)
w § 65 ust. 1 po wyrazach: "właściwy minister" wprowadza się wyrazy: "w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego"; skreśla się lit. c), zaś lit. d) i e) otrzymują oznaczenie c) i d);
34)
w § 67 wyrazy: "wymienione w §§ 16 i 19" zastępuje się wyrazami: "wymienione w § 16";
35)
§ 70 skreśla się;
36)
§ 75 ust. 2 otrzymuje brzmienie następujące:

"2. O ile do składników majątkowych przedsiębiorstwa włączone zostały przed dniem wejścia w życie ustawy składniki majątkowe innego przedsiębiorstwa lub stanowiące własność osoby nie podpadającej pod przepis art. 2 ust. 1 i 3 ustawy, należy o tym uczynić odpowiednią wzmiankę w protokole zdawczo-odbiorczym.";

37)
w § 75 ust. 3 wyraz: "wniesione" zastępuje się wyrazem: "włączone";
38)
w § 75a w zdaniu pierwszym ust. 2 po wyrazach: "i ustali" dodaje się wyrazy: "w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego";
39)
w § 77 wyrazy: "na podstawie § 27" zastępuje się wyrazami: "na podstawie § 26";
40)
§ 83 otrzymuje brzmienie:

"Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrom: Spraw Zagranicznych, Skarbu, Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Handlu Wewnętrznego, Handlu Zagranicznego, Żeglugi, Komunikacji, Zdrowia, Leśnictwa, Budownictwa, Pracy i Opieki Społecznej oraz Kultury i Sztuki".

§  2.
1.
Z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wojewódzkie komisje do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw zaprzestają swojej działalności.
2.
Sprawy wszczęte przed wojewódzkimi komisjami do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw toczą się w dalszym ciągu przed Główną Komisją według przepisów niniejszego rozporządzenia.
3.
Wykazy przedsiębiorstw, co do których nie zostały w terminie zgłoszone zarzuty (§ 28), oraz nie zaskarżone w terminie postanowienia wojewódzkich komisji o przedstawieniu właściwemu ministrowi wniosków o wydanie orzeczenia o przejściu lub przejęciu przedsiębiorstwa na własność Państwa lub osób prawnych prawa publicznego - są podstawą orzeczeń właściwego ministra (§ 65).
§  3.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrom: Spraw Zagranicznych, Skarbu, Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Handlu Wewnętrznego, Handlu Zagranicznego, Żeglugi, Komunikacji, Zdrowia, Leśnictwa, Budownictwa, Pracy i Opieki Społecznej oraz Kultury i Sztuki.
§  4.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1949.29.212

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zm.: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa.
Data aktu: 12/05/1949
Data ogłoszenia: 13/05/1949
Data wejścia w życie: 13/05/1949