Unormowanie obrotu zbożem i głównymi produktami przemiału.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW APROWIZACJI ORAZ PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 28 sierpnia 1947 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami: Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych i Skarbu w sprawie unormowania obrotu zbożem i głównymi produktami przemiału.

Na podstawie art. 1, 2, 5 i 6 dekretu z dnia 27 czerwca 1946 r. o reglamentowanym zaopatrywaniu ludności w przedmioty powszedniego użytku (Dz. U. R. P. Nr 35, poz. 217) oraz na podstawie art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 27 marca 1947 r. o zmianach w organizacji i zakresie działania naczelnych władz administracyjnych (Dz. U. R. P. Nr 31, poz. 130) zarządza się, co następuje:
§  1.
Prowadzenie hurtowego handlu zbożem i głównymi produktami przemiału zbóż wymaga zezwolenia właściwych władz, wydanego w trybie przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu.
§  2.
1.
Ustala się 3 rodzaje zezwoleń na hurtowy handel zbożem i produktami przemiału: zezwolenia "A", "B" i "C".
2.
Zezwolenie "A" uprawnia na obszarze całego Państwa do:
1)
dokonywania czynności zakupów i zbycia na rachunek własny i komisowy zboża i produktów jego przemiału z przedsiębiorstwami posiadającymi zezwolenia "A", "B" i "C" lub innymi uprawnionymi, wymienionymi w §§ 10 i 12;
2)
oddawania zboża do przemiału.
3.
Zezwolenie "B" uprawnia do dokonywania bezpośrednio lub za pośrednictwem oddziałów lub ajentur o stałych siedzibach następujących czynności:
1)
na terenie powiatu, w którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa lub oddziału - skupu zboża bezpośrednio od producentów rolnych i wymiany z nimi produktów przemiału na zboże;
2)
na terenie oznaczonego w zezwoleniu województwa:
a)
zakupu zboża i produktów przemiału od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "B", "C" lub młynów nie posiadających zezwoleń "C" (ust. 7);
b)
zbywania zboża i produktów przemiału przedsiębiorstwom posiadającym zezwolenie "B" oraz innym uprawnionym, wymienionym w §§ 10 i 12;
c)
oddawania zboża do przemiału;
3)
na terenie całego kraju zakupu i zbywania zboża i produktów przemiału przedsiębiorstwom posiadającym zezwolenia "A".
4.
Zezwolenie "C" uprawnia do:
1)
skupu i zakupu zboża dla jego przemiału we własnym przedsiębiorstwie od producentów rolnych na terenie powiatu, na którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa, oraz od przedsiębiorstw, posiadających zezwolenie "A";
2)
zbywania produktów przemiału przedsiębiorstwom posiadającym zezwolenie "A" i "B" oraz innym uprawnionym do nabycia (§§ 10 i 12).
5.
Minister Przemysłu i Handlu może zezwolić młynom handlowym na zbywanie zboża przedsiębiorstwom posiadającym zezwolenia "A" i "B" oraz na zakup zboża od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "B".
6.
Minister Przemysłu i Handlu może zezwolić w przypadkach uzasadnionych położeniem przedsiębiorstwa i warunkami komunikacyjnymi przedsiębiorstwu posiadającemu zezwolenie "C" na skup zboża od producentów rolnych z powiatów sąsiadujących z powiatem, w którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa.
7.
Młyny nie posiadające zezwolenia "C" (młyny gospodarcze) mają prawo zbywania zboża i produktów przemiału pochodzących z opłat przemiałowych przedsiębiorstwom posiadającym zezwolenia "B".
8.
Przez młyny handlowe rozumie się przedsiębiorstwa młynarskie posiadające zezwolenia "C", zaś przez młyny gospodarcze rozumie się przedsiębiorstwa młynarskie nie posiadające tego zezwolenia.
§  3.
1.
Przedsiębiorstwa ubiegające się o uzyskanie zezwoleń, przewidzianych w § 2, winny złożyć podania do właściwych władz i załączyć następujące dowody:
1)
dysponowania magazynem o pojemności 200 ton dla przedsiębiorstw ubiegających się o zezwolenia "A", 50 ton dla przedsiębiorstw ubiegających się o zezwolenia "B" i "C" oraz 30 ton dla oddziałów i ajentur;
2)
dysponowania odpowiednimi środkami przewozowymi;
3)
posiadania młyna o zdolności przemiałowej co najmniej 10 ton na dobę, jeśli chodzi o zezwolenia "C";
4)
zaświadczenie stwierdzające kwalifikacje osobiste i fachowe kierownika handlowego.
2.
Dowodem osobistych kwalifikacji kierownika handlowego jest:
1)
dla przedsiębiorstw spółdzielczych i opartych na kapitale prywatnym zaświadczenie Związku Rewizyjnego Spółdzielni R. P. lub właściwego zrzeszenia kupieckiego i izby przemysłowo-handlowej,
2)
dla innych przedsiębiorstw - świadectwo niekaralności za przestępstwa popełnione z chęci zysku.
3.
Fachowość kierowników handlowych powinna być stwierdzona co najmniej trzyletnią samodzielną pracą w przedsiębiorstwie handlu zbożem odnośnie przedsiębiorstw ubiegających się o zezwolenia "A" i dwuletnią pracą w przedsiębiorstwie handlu zbożem odnośnie przedsiębiorstw ubiegających się o zezwolenia "B" i "C", na oddziały i na ajentury.
4.
W przypadku posiadania odpowiednich studiów wymagany okres praktyki skraca się do połowy.
5.
W przypadkach uzasadnionych Minister Przemysłu i Handlu na wniosek wojewody może udzielić zezwoleń "C" przedsiębiorstwu, którego zdolność przemiałowa jest niższa od 10 ton na dobę, lecz wyższa od 3 ton na dobę.
6.
Sposoby określenia zdolności przemiałowej ustali Minister Przemysłu i Handlu zarządzeniem ogłoszonym w Monitorze Polskim i Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Przemysłu i Handlu.
§  4.
Minister Przemysłu i Handlu może w uzasadnionych przypadkach w okresie do dnia 31 grudnia 1949 r. zwalniać od obowiązku złożenia dowodów, wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 1) i 4.
§  5.
1.
Podania o których mowa w § 3 ust. 1 składają:
1)
przedsiębiorstwa spółdzielcze przez okręg Związku Rewizyjnego Spółdzielni R. P.;
2)
przedsiębiorstwa oparte na kapitale prywatnym przez właściwą izbę przemysłowo-handlową;
3)
wszystkie inne przedsiębiorstwa przez władze administracji ogólnej drugiej instancji.
2.
Okręg Związku Rewizyjnego Spółdzielni R. P. bądź izba przemysłowo-handlowa przekaże podanie wraz z załącznikami i swoją opinią w terminie 14 dni właściwym władzom.
§  6.
Zezwoleń "A" i "C" udziela Minister Przemysłu i Handlu, zezwoleń "B" udziela właściwy wojewoda, a w miastach Warszawie i Łodzi prezydenci tych miast.
2.
Zezwolenia wydawane są na czas określony co najmniej na okres lat 2, jeśli chodzi o zezwolenia "A" i "B", a na okres 1 roku, jeżeli chodzi o zezwolenia "C".
§  7.
1.
Przedsiębiorstwa posiadające zezwolenia "A" winny uzyskać zezwolenie właściwej władzy, w trybie przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu, na otworzenie oddziału lub ajentury.
2.
O zamierzonym otwarciu oddziału lub ajentury przedsiębiorstwa posiadające zezwolenia "B" winny donieść władzy określonej w § 6, właściwej do wydawania zezwoleń, i uzyskać potwierdzenie odbioru podania.
3.
Brak odmowy lub zastrzeżeń ze strony władzy na otwarcie oddziału lub ajentury przedsiębiorstwa posiadającego zezwolenie "B" w terminie 1 miesiąca jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na otwarcie oddziału lub ajentury przez przedsiębiorstwo.
§  8.
Przedsiębiorstwa posiadające zezwolenia "A", "B" lub "C" mogą być zobowiązane zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu oraz Ministra Aprowizacji do:
1)
dokonywania na zlecenie i rachunek Państwa skupu i zakupu zboża i produktów przemiału lub przemiału zboża;
2)
utrzymywania na koszt Państwa rezerw zboża i produktów przemiału;
3)
odstępowania na rzecz Państwa części lub całości posiadanych przez nich zapasów zboża i produktów przemiału po cenach rynkowych.
§  9.
1.
Minister Przemysłu i Handlu może zarządzeniem zobowiązać wszystkie przedsiębiorstwa posiadające zezwolenia "A", "B" i "C" do:
1)
oczyszczania zboża i wykonywania przemiału według ustalonych standartów;
2)
znakowania opakowań zboża i produktów przemiału;
3)
składania okresowych sprawozdań o wysokości obrotów i stanie zapasów;
4)
ujawniania właściwej władzy warunków dokonywanych transakcji zakupu, przemiału i sprzedaży;
5)
należenia do Giełd Zbożowo-Towarowych.
2.
Standarty zbóż i produktów przemiału ustali Minister Przemysłu i Handlu w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.
§  10.
Nie wymaga zezwoleń przewidzianych w § 2:
1)
zakup produktów przemiału od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "A", "B" i "C" przez przedsiębiorstwa mające zezwolenia na prowadzenie handlu detalicznego artykułami spożywczymi;
2)
zakup zboża lub produktów przemiału od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "A", "B" lub "C" przez przedsiębiorstwa oraz instytucje, mające na celu zaopatrzenie pracowników lub podopiecznych.
§  11.
W przypadku przekroczenia uprawnień wynikających z zezwoleń "A", "B" lub "C" albo niewykonania obowiązków nałożonych na zasadzie § 8 lub § 9 władza może cofnąć zezwolenie lub nakazać zamknięcie oddziału lub ajentury. Od decyzji wojewody w przedmiocie odmowy udzielenia zezwolenia, cofnięcia go lub nakazu zamknięcia oddziału lub ajentury służy odwołanie do Ministra Przemysłu i Handlu.
§  12.
1.
Przedsiębiorstwa przetwarzające zboża (browary, palarnie kawy itp.) mają prawo nabywania zboża wyłącznie od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "A" i "B", a od producentów rolnych tylko na podstawie umów plantacyjnych.
2.
Przedsiębiorstwa przetwarzające produkty przemiału (piekarnie, cukiernie, makaroniarnie itp.) mają prawo nabywania produktów przemiału wyłącznie od przedsiębiorstw posiadających zezwolenia "A", "B" lub "C".
§  13.
Minister Rolnictwa i Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu ustali zarządzeniem szczególne przepisy, odnoszące się do hurtowego obrotu zbożem siewnym.
§  14.
Wnioski na zezwolenia "A", "B" lub "C" dotychczas złożone w przewidzianym terminie na podstawie rozporządzenia Ministra Aprowizacji i Handlu z dnia 11 listopada 1946 r., wydanego w porozumieniu z Ministrami Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych i Skarbu w sprawie unormowania obrotu zbożem i produktami przemiału (Dz. U. R. P. Nr 68, poz. 375) uważane będą jako wnioski złożone w trybie przepisów niniejszego rozporządzenia.
§  15.
Przedsiębiorstwa, które zgłosiły wnioski do właściwych władz o wydanie zezwolenia "A", "B" lub "C" przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, mogą prowadzić działalność do czasu otrzymania ze strony właściwej władzy odmowy udzielenia zezwolenia.
§  16.
Uzyskane zezwolenie na zasadzie niniejszego rozporządzenia nie uchyla obowiązku uzyskania zezwoleń przewidzianych w ustawie z dnia 2 czerwca 1947 r. o zezwoleniach na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 220) i w rozporządzeniach wydanych na podstawie tej ustawy.
§  17.
1.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
2.
Równocześnie tracą moc obowiązującą rozporządzenia Ministra Aprowizacji i Handlu z dnia 11 listopada 1946 r. oraz Ministra Aprowizacji z dnia 20 czerwca 1947 r. wydane w porozumieniu z Ministrami: Rolnictwa i Reform Rolnych, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych i Skarbu w sprawie unormowania obrotu zbożem i produktami przemiału (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 68, poz. 375 i z 1947 r. Nr 55, poz. 298).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1947.61.348

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Unormowanie obrotu zbożem i głównymi produktami przemiału.
Data aktu: 28/08/1947
Data ogłoszenia: 29/09/1947
Data wejścia w życie: 29/09/1947