Konferencja odbyła się 12 listopada 2015 roku w Wyższej Szkole Administracji i Biznesu w Gdyni. Tematem dyskusji było prawo pacjenta do wyrażenia zgody na świadczenie medyczne oraz konsekwencje karne dla lekarzy, w przypadku niewyrażenia takiej zgody lub wyrażenia jej w sposób wadliwy.
Dr Katarzyna Syroka- Marczewska zwróciła uwagę, na aspekty wyrażenia skutecznej zgody. Zgoda przede wszystkim powinna być wyrażona przez osobę do tego uprawnioną i w formie przewidzianej przez prawo, na przykład w formie pisemnej w przypadku operacji. Co istotne, czynność, na którą została wyrażona zgoda, nie powinna sprzeciwiać się ustawie lub zasadom współżycia społecznego.
Pacjent, aby mógł wyrazić skuteczną w świetle prawa zgodę, powinien być uprzednio dostatecznie poinformowany o charakterze świadczenia, a także powinien być zdolny do samodzielnego wyrażenia zgody (świadczy o tym jego wiek i stan w jakim się znajduje). Kwestią dyskusyjną pozostaje stopień szczegółowości tej informacji. Można się zastanawiać, czy na przykład należy informować o możliwych komplikacjach jeśli w praktyce zdarzają się one niezwykle rzadko, zaledwie w 1-2 procentach.
Czytaj: SA: zgoda pacjenta jest nieskuteczna bez pełnej wiedzy o komplikacjach>>>
Jeżeli pacjentem jest osoba małoletnia lekarz powinien uzyskać "zgodę zastępczą" od jego przedstawiciela ustawowego, którym co do zasady jest rodzic, ale także może to być kurator lub opiekun. Jeżeli przedstawicielami ustawowymi są rodzice, to każdy z nich może działać samodzielnie, ale w przypadku braku porozumienia rodziców, o zgodę na świadczenie należy zwrócić się do sądu opiekuńczego. Zgodę na badanie może wyrazić także opiekun faktyczny. Przez badanie należy rozumieć podstawowe czynności lekarza polegające na oględzinach ciała i badaniu fizykalnym. Chodzi o czynności, które nie ingerują znacznie w integralność cielesną.
Jak zauważyła dr Syroka-Marczewska w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich, zasady wyrażenia zgody na leczenie przez osoby małoletnie nie respektują autonomii pacjenta, który nie ukończył 16 roku życia. Rzecznik wyraził przekonanie, że dzieci powinny współdecydować w stopniu odpowiednim do wieku o realizacji przysługujących im jako pacjentom praw. Ma to związek z przyznaniem osobom, które ukończyły 13 lat, ograniczonej zdolności do czynności prawnych. Trybunał Konstytucyjny (wyrok z 11 października 2011 roku sygn. akt K 16/2010) nie uznał jednakże zapisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta za niekonstytucyjne.
Wykonywanie zabiegu bez zgody pacjenta jest sankcjonowane przez prawo karne. Przestępstwo to ma charakter bezskutkowy. Oznacza to, że nie ma znaczenia dla zaistnienia odpowiedzialności, czy zabieg wykonany bez zgody pacjenta powiódł się czy nie, czy był wykonany lege artis, ale sam fakt wykonania zabiegu bez odebrania skutecznej zgody od pacjenta.
| Dowiedz się więcej z książki | \\|
 | \\\
Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz \\\
| \\