Ustawa o Funduszu Medycznym została uchwalona z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy. Zapowiedział ją w marcu 2020 roku, a w czerwcu złożył jej projekt w Sejmie.  Ustawa została uchwalona we wrześniu niemal jednogłośnie (440 – głosów za, 12 – przeciw, 2 wstrzymało się). Fundusz Medyczny to fundusz celowy, którego dysponentem będzie minister zdrowia. W ramach funduszu wyodrębniono cztery subfundusze: infrastruktury strategicznej, modernizacji podmiotów leczniczych, rozwoju profilaktyki oraz terapeutyczno-innowacyjny.

Kto skorzysta z nowego funduszu

Dzięki  Funduszowi Medycznemu – na ochronę zdrowia przeznaczonych będzie co najmniej 4 mld zł rocznie dodatkowych środków. Przeznaczone zostaną one na:

  • profilaktykę, wczesne wykrywanie, diagnostykę i leczenie chorób cywilizacyjnych, w tym chorób nowotworowych i chorób rzadkich;
  • lepszą infrastrukturę ochrony zdrowia;
  • dostęp do wysokiej jakości świadczeń opieki zdrowotnej;
  • rozwój systemu opieki zdrowotnej przez koncentrację działań wokół pacjenta i jego potrzeb, ze szczególnym uwzględnieniem poprawy jakości życia pacjentów i ich rodzin;
  • ułatwienie dzieciom i innym pacjentom cierpiących na choroby rzadkie i nowotworowe dostępu do leczenia w nowoczesnych szpitalach, a w razie konieczności – także poza granicami Polski

 

Ustawa o Funduszu Medycznym wprowadza też wczesny i warunkowy dostęp do technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej oraz dostęp do technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności. Nakłada również na Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji obowiązek stałego identyfikowania niezaspokojonych potrzeb medycznych oraz skutecznych leków w ich zakresie. Rozwiązania te pozwolą na przyspieszenie procesu refundacyjnego. Są one dedykowane szczególnie chorobom nowotworowym oraz rzadkim, gdyż to właśnie w tym obszarze mamy najwięcej niezaspokojonych potrzeb medycznych i najbardziej ograniczony dostęp do leków innowacyjnych.

 

Niemniej jednak, w ocenie Parcodawców RP, zapisy ustawy o Funduszu Medycznym w finalnym kształcie przyjętym przez Sejm są nieprecyzyjne, co może przyczynić się do ograniczenia dostępności do innowacyjnych leków, które były jedną z głównych przyczyn powstania Funduszu Medycznego.

Odrzucenie dobrych zmian

Sejmowa Komisja Zdrowia, jak i następnie większość parlamentarna  w Sejmie odrzuciła wiele d zmian, które miały na celu przede wszystkim doprecyzowanie i usprawnienie procesu kwalifikacji leków do Funduszu Medycznego. W opinii pracodawców RP, jeśli intencją było zapewnienie nowej krótszej ścieżki dostępu do innowacji dla osób chorych, dla których czas ma szczególny wymiar, to niezbędne jest doprecyzowanie zapisów i częstsze włączanie leków do Funduszu. Nie wpłynęłoby to na budżet Funduszu, gdyż terapie znajdują się w nim  tylko na określony czas, a ich finansowanie połączone jest z monitorowaniem skuteczności leczenia.  

W obecnym kształcie pacjenci na nowe rozwiązania będą mogli czekać nawet ponad 420 dni, co jest średnim czasem dostępu do nowych terapii w UE. Zdaniem pracodawców RP, z dobrych intencji pozostała próba równania do średniej Unii Europejskiej i to w bardzo ograniczonej liczbie wskazań (tutaj także nieprecyzyjne definicje mogą powodować ograniczenia).

Fundusz Medyczny jest potrzebny

Pracodawcy RP widzą potrzebę istnienia Funduszu Medycznego, by móc ograniczyć skalę zbiórek na leczenie na portalach crowdfoundingowych. Apelują jednak do Kancelarii Prezydenta, by powołała społeczną radę ds. monitorowania wdrożenia i funkcjonowania Ustawy o Funduszu Medycznym - Prezydent, jako inicjator powinien stać się strażnikiem realizacji tej ustawy. Organizacja liczy także na przeprowadzenie solidnej ewaluacji po 18 miesiącach funkcjonowania ustawy tak, by sprawdzić czy jej realizacja jest zgodna z intencjami inicjatora.