Skargę do Trybunału wniosło trzech obywateli Rumunii, członków krajowego związku weterynarzy.
Prawo do ochrony dobrego imienia a informacje ważne dla opinii publicznej
W marcu 2013 r. w lokalnej gazecie oraz na jej portalu internetowym został opublikowany artykuł dotyczący szkodliwości dla zdrowia ludzkiego niektórych rodzajów antybiotyków i innych leków weterynaryjnych. Czołówka artykułu brzmiała "Zatrute mięso. Skandal w sprawie mięsa zatrutego antybiotykami. Weterynarz wskazuje winnych: zarząd krajowego związku weterynarzy". W artykule odniesiono się przede wszystkim do kwestii zagrożeń związanych z podawaniem zwierzętom rzeźnym antybiotyków bez recepty oraz skrytykowano skarżących za ich aktywność na rynku weterynaryjnych produktów leczniczych. Skarżący wnieśli do sądu rumuńskiego powództwo o ochronę swojego dobrego imienia - bezskutecznie, ich żądania odszkodowawcze zostały przez sąd krajowy oddalone. Przed Trybunałem skarżący zarzucili, iż ten stan rzeczy stanowił naruszenie ich prawa do poszanowania dobrego imienia, chronionego w art. 8 Konwencji o prawach człowieka.
Pobierz wzór dokumentu w LEX: Pozew o ochronę dóbr osobistych - opublikowanie nieprawdziwych informacji w prasie >
Trybunał nie zgodził się ze stanowiskiem skarżących i nie potwierdził naruszenia art. 8 Konwencji.
Opinia publiczna ma prawo do informacji ważnych dla zdrowia publicznego
W swojej analizie postępowania krajowego w sprawie ochrony dobrego imienia skarżących Trybunał skupił się przede wszystkim na takich kwestiach jak treść i przedmiot artykułu, forma artykułu i jego znaczenie dla debaty publicznej toczącej się na ważny temat zainteresowania opinii publicznej, a także to, w jaki sposób sporny artykuł faktycznie wpłynął na poszanowanie życia prywatnego i dobrego imienia skarżących, chronionych w art. 8 Konwencji.
Pobierz wzór dokumentu w LEX: Wniosek o wydanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego weterynaryjnego >
Czytaj także: Utajnienie testów na zwierzętach jest groźne>>
Trybunał wskazał w tej mierze, iż sporny artykuł dotyczył ważnej kwestii zainteresowania publicznego, a sprawa mięsa niebezpiecznego dla konsumentów ze względu na podawanie zwierzętom rzeźnym leków szkodliwych dla ludzi wzbudziła żywą dyskusję w mediach jeszcze przed publikacją tego artykułu. Trybunał przypomniał, iż opinia publiczna ma prawo do otrzymywania informacji potrzebnych dla oceny ryzyka, na jakie narażeni są konsumenci spożywający mięso. Dalej, artykuł nie dotyczył życia prywatnego skarżących, lecz ograniczał się wyłącznie do ich działalności zawodowej, to jest wprowadzania na rynek produktów weterynaryjnych i ich rekomendowania hodowcom zwierząt, które to rekomendacje skarżący wydawali jako zarząd krajowego związku weterynarzy. Artykuł koncentrował się wyłącznie na kwestiach zdrowia publicznego, a osoby skarżących zostały w nim wspominane jedynie ubocznie. Autor artykułu działał w dobrej wierze, nie uchybił żadnym obowiązkom wynikającym z etyki dziennikarskiej, a także przedstawił na poparcie swoich tez opinie innych profesjonalistów, potwierdzające szkodliwość spornych produktów leczniczych. Sądy krajowe prawidłowo zważyły wszystkie interesy obecne w sprawie, to jest, z jednej strony, prawo skarżących do poszanowania ich dobrego imienia, a z drugiej strony prawo opinii publicznej do uzyskania informacji ważnych z perspektywy ochrony zdrowia publicznego. Ingerencja w prawo skarżących do poszanowania ich dobrego imienia była proporcjonalna i uzasadniona. Naruszenia art. 8 Konwencji nie było.
Zobacz pytanie i odpowiedź eksperta w LEX: Czy weterynarz może opodatkować przychody ryczałtem? >
Można krytykować osobę za to, jak wykonuje swój zawód
Omawiany wyrok Trybunału stanowi ważną wskazówkę interpretacyjną w kontekście wykładni przepisów polskiego kodeksu cywilnego w przedmiocie ochrony dóbr osobistych osób prywatnych (art. 23, art. 24 k.c.). Trybunał potwierdza swoją konsekwentną linię orzeczniczą, zgodnie z którą prawo do ochrony dobrego imienia z art. 8 Konwencji nie jest bezwzględne, lecz musi zostać zrównoważone z prawami innych osób wynikającymi z art. 10 Konwencji (wolność wyrażania opinii, prawo opinii publicznej do rozpowszechniania i uzyskiwania informacji na ważne tematy społeczne). Wskazana linia orzecznicza ma znaczenie zwłaszcza w przypadku osób, które zarzucają naruszenie ich dobrego imienia w związku z artykułami prasowymi krytykującymi ich działalność zawodową. Tak długo, póki informacje medialne nie dotyczą życia ściśle prywatnego zainteresowanych, muszą oni wykazywać się dużą tolerancją na dziennikarską krytykę swoich poczynań zawodowych.
Daneş i inni przeciwko Rumunii - wyrok ETPC z 7 grudnia 2021 r., połączone skargi nr 44332/16, 44829/16 i 44839/16.
