Skargę do Trybunału wniesiono przeciwko Rosji - skarżący, którzy nie są obywatelami rosyjskimi, mieszkali w tym kraju ze względów rodzinnych. Wszyscy skarżący są rodzicami małoletnich dzieci, które są obywatelami rosyjskimi ze względu na urodzenie w tym państwie. Składając wnioski o przedłużenie zezwolenia na pobyt, skarżący musieli poddać się badaniu na obecność wirusa HIV, których wyniki okazały się pozytywne. Na tej podstawie skarżącym odmówiono zezwolenia na pobyt w Rosji i nakazano ich deportację.

Przed Trybunałem skarżący zarzucili, iż w ten sposób naruszono ich prawo do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego (art. 8 Konwencji o prawach człowieka), z naruszeniem zakazu dyskryminacji (art. 14 Konwencji).

Trybunał zgodził się ze skarżącymi i stwierdził naruszenie art. 14 w związku z art. 8 Konwencji. Wszyscy skarżący mieszkali w Rosji od wielu lat, pozostawali w związkach małżeńskich lub w stabilnych związkach z obywatelami Rosji i bezsprzecznie centrum ich życia rodzinnego toczyło się w Rosji. Zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału władze rosyjskie były zobowiązane do przedstawienia szczególnie ważnych powodów na uzasadnienie odmiennego traktowania nosicieli wirusa HIV, jeżeli takie traktowanie miało zostać uznane za zgodne z Konwencją.

Czytaj:  Strasburg: brak odpowiednich warunków w szpitalu więziennym dla zarażonych HIV>>>

Po pierwsze, nosiciele wirusa HIV stanowią grupę szczególnie wrażliwą z medycznego, społecznego, zawodowego i psychologicznego punktu widzenia, narażoną na dyskryminację nawet ze strony dobrze wykształconej części społeczeństwa. Po drugie, Federacja Rosyjska jest jedynym państwem Rady Europy, które w świetle prawa przewiduje deportację cudzoziemców będących nosicielami wirusa HIV.

Trybunał podkreślił, że każda decyzja, która skutkuje ograniczeniom praw podstawowych osoby, musi zostać poprzedzona przeprowadzeniem zindywidualizowanej oceny odpowiednich okoliczności faktycznych. Jeżeli decyzja taka opiera się na apriorycznych ustaleniach dotykających całą kategorię osób znajdujących się w szczególnie delikatnym położeniu, uznanych ustawowo za zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego wyłącznie ze względu na stan swego zdrowia, decyzja taka nie może zostać uznana za zgodną z zakazem dyskryminacji z art. 14 Konwencji.

Dokładnie taka sytuacja miała miejsce w omawianej sprawie. Decyzja o odmówieniu zezwolenia na pobyt opierała się na nieuzasadnionej generalizacji zakładającej, iż każda osoba będąca nosicielem wirusa HIV będzie angażować się w niebezpieczne zachowania i przyczyniać się do rozprzestrzeniania wirusa w kraju.

Tymczasem skarżący nigdy nie byli oskarżeni ani nawet podejrzewani o takie zachowania. Władze rosyjskie nie przedstawiły żadnych uzasadnionych powodów na odmienne traktowanie skarżących ze względu na ich stan zdrowia. Miało tym samym miejsce naruszenie art. 14 w związku z art. 8 Konwencji.

Novruk i inni przeciwko Rosji - wyrok ETPC z 15 marca 2016 roku., połączone skargi nr 31039/11, 48511/11, 76810/12, 14618/13 i 13817/14.

Dowiedz się więcej z książki
Ocena efektywności systemów opieki zdrowotnej w krajach OECD
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł