Obecne przepisy prawne nie określają sposobu postępowania z materiałami i preparatami diagnostyki laboratoryjnej. Nie definiują, czy stanowią one element dokumentacji medycznej i nie wskazują okresu przechowywania tych preparatów. Brak również zapisów, czy i komu mają być one wydane oraz, czy i po jakim czasie ulegają zniszczeniu. W związku z tym, Rzecznik podjął działania zmierzające do polepszenia sytuacji pacjentów w tym zakresie.

31 marca 2015 roku Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o rozważenie wprowadzenia zmian w polskim prawie. Przede wszystkim wskazał na konieczność zmiany art. 29 ustawy z 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz § 36 i § 55 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 21 grudnia 2010 roku w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania.

W wystąpieniu Rzecznik zwrócił uwagę, iż preparaty histopatologiczne, cytologiczne, odlewy stomatologiczne oraz modele służące wykonaniu protez powinny być udostępniane pacjentom w ramach dostępu do ich dokumentacji medycznej. Udostępnienie tych materiałów często jest niezbędne do monitorowania postępów leczenia pacjentów.

W odpowiedzi minister zdrowia potwierdził, iż obecne przepisy prawa nie określają czasu oraz warunków przechowywania i udostępniania preparatów histopatologicznych, odlewów czy też modeli stomatologicznych. Wskazał również, iż w przygotowywanym projekcie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardu postępowania medycznego w dziedzinie patomorfologii, proponowane są zmiany przepisów regulujących tę kwestię.

Zmiana przepisów, zgodnie z propozycją Rzecznika Praw Pacjenta, pozwoli wyeliminować problem pacjentów z dostępem do preparatów, a tym samym przyczyni się do ochrony prawa pacjentów do dokumentacji medycznej.