Rzecznik Praw Pacjenta i diagności apelują w sprawie badań laboratoryjnych

Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do ministra zdrowia w sprawie zwiększenia dostępności do profilaktycznych badań diagnostycznych w podstawowej opiece zdrowotnej. Także Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych od lat zwraca uwagę na problem niedostatecznej liczby badań wykonywanych w POZ.

Izba stoi na stanowisku, że badania laboratoryjne powinny być odrębnie finansowane.

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta informuje o wpływających zapytaniach pacjentów dotyczących  sposobu postępowania w przypadku, gdy lekarz rodzinny odmawia wystawienia skierowania na badania laboratoryjne.

Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec, zauważając pogłębiający się problem niedostatecznej liczby działań profilaktycznych, w ramach udzielanych świadczeń zdrowotnych wystąpił w tej sprawie do ministra zdrowia.

 - Badania laboratoryjne winny być integralną częścią świadczeń medycznych realizowanych nie tylko w ramach świadczeń szpitalnych, ale w szczególności w podstawowej opiece zdrowotnej, gdzie pacjent otrzymuje pierwszy sygnał o konieczności nadzoru nad pewnymi obszarami swojego zdrowia - stwierdził Rzecznik Praw Pacjenta w piśmie do ministra zdrowia.

- Wszelkie zmiany mające prowadzić do zwiększenia liczby badań laboratoryjnych wykonywanych w celach profilaktycznych, powinny być zagwarantowane nie tylko przez odpowiedni poziom, lecz również właściwy sposób finansowania świadczeń diagnostyki laboratoryjnej – dodał Bartłomiej Chmielowiec.

Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia o zajęcie stanowiska w zakresie możliwości zwiększenia dostępności do profilaktycznych badań diagnostycznych w podstawowej opiece zdrowotnej i możliwości przyjęcia prawnych gwarancji realizacji uprawnień pacjentów do badań okresowych. Dotychczasowe doświadczenie Rzecznika wskazuje na przypadki zaniechania kierowania pacjentów na badania profilaktyczne oraz konsultacje przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. 

Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w latach 2015-2016 udział kosztów badań laboratoryjnych w kosztach świadczeń opieki zdrowotnej ogółem w kontrolowanych placówkach kształtował się na poziomie średnio 3,3 procenta. Większość badań wykonywana była podczas dalszego etapu leczenia w przypadkach konieczności pogłębienia oceny stanu zdrowia (na przykład w szpitalu), w sytuacji kiedy na działania profilaktyczne było już za późno.

Według NIK diagnostyka laboratoryjna w podstawowej opiece zdrowotnej, w połączeniu z wywiadem lekarskim, to najtańsze źródło informacji medycznej. Badania laboratoryjne stanowią podstawę około 60 procent decyzji medycznych.

 [-DOKUMENT_HTML-]

Rzecznik Praw Pacjenta już wcześniej zgłaszał Ministrowi Zdrowia swoje zastrzeżenia dotyczące projektu ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej. W piśmie z maja 2017 roku  zwracał uwagę na potrzebę wyodrębnienia w budżecie przeznaczonym na podstawową opiekę zdrowotną kwoty do wykorzystania tylko i wyłącznie na badania diagnostyczne.

Na potrzebę monitorowania środków przeznaczonych na finansowania badań laboratoryjnych zwracała uwagę także Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych.

W opublikowanym stanowisku przekazanym Ministrowi Zdrowia wskazywano na konieczność utworzenia Centralnego Rejestru Badań Laboratoryjnych, umożliwiającego płatnikowi prowadzenie nadzoru i kontroli w zakresie liczby badań zleconych pacjentowi. W ocenie Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych takie działanie zapewniłoby monitorowanie i ocenę profilaktyki, skuteczności i jakości procesu diagnostyki i stosowanej terapii.