Dysproporcje między tym, co może (pensja minimalna) zarobić pielęgniarka, ale także fizjoterapeuta czy ratownik medyczny zatrudnieni przez samorząd, czyli pracujący w DPS-ie, a tym na jakie stawki minimalne może liczyć jeśli pracuje w podmiocie leczniczym, będą się zwiększać.
Bernadeta Skóbel, radca prawny, ekspertka Związku Powiatów Polskich (ZPP) obliczyła, że pensje minimalne brutto pielęgniarek (finansowane przez NFZ) 1 lipca 2024 r. wzrosną (w zależności od przyjętej metodologii) nawet do 9263 zł brutto (pielęgniarka magister z wymaganą specjalizacją). Obecnie najwyższe minimalne wynagrodzenie pielęgniarki z takim wykształceniem i kwalifikacjami to 8186,53 zł brutto (TU symulacja minimalnych wynagrodzeń). Reguluje to ustawa o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników podmiotów leczniczych.
Czytaj więcej tu: 1 lipca wzrosły pensje minimalne w ochronie zdrowia
Tymczasem pensja minimalna pielęgniarki zatrudnionej w DPS-ie to obecnie co najwyżej 4100 zł brutto (w przypadku starszej pielęgniarki z wyższym wykształceniem). Placówki te są jednostkami budżetowymi pomocy społecznej. Warunki wynagrodzenia ich pracowników, w przypadku DPS-ów prowadzonych przez JST (a takich jest najwięcej), reguluje bowiem rozporządzenie wykonawcze do ustawy o pracownikach samorządowych.
Sprawę miała rozwiązać nowelizacja ustawy o pomocy społecznej i ustawy o działalności leczniczej. Jednym z jej celów było zatrzymanie odpływu personelu medycznego z DPS-ów. - Pielęgniarki masowo odchodzą od nas, i mamy z tym duże kłopoty – alarmowali dyrektorzy DPS-ów.
Tak się jednak nie stało.
- Zero zmian. Nie wprowadzono żadnych przepisów, które poprawiłyby ich sytuację w porównaniu do pracowników sektora ochrony zdrowia - podkreśla Bernadeta Skóbel. - Rozporządzenie o wynagrodzeniu pracowników samorządowych w całości jest żenujące. Niektórzy pracownicy w myśl tych przepisów zarabialiby poniżej płacy minimalnej określonej w przepisach ogólnych. Między innymi z tego powodu samorządy nie trzymają się sztywno tego, co jest w rozporządzeniu. Od dawna nie jest to instrument, który kształtuje wynagrodzenia w sektorze samorządowym - zaznacza.
Fizjoterapeuta w DPS-ie zarabia grosze
System podwyżkowy (tzw. ustawa o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia) nie obejmuje pracowników zatrudnionych poza podmiotami leczniczymi (czyli np. w DPS-ach). Oprócz pielęgniarek to także fizjoterapeuci, ratownicy medyczni czy opiekunowie medyczni.
O fizjoterapeutów upomniała się w interpelacji posłanka Anita Sowińska (Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy). Zauważa, że fizjoterapeuci rezygnują z pracy w DPS-ach ze względu na niską płacę za pracę związaną z odpowiedzialnością za pacjenta.
Od 1 lipca pensja minimalna fizjoterapeuty z wykształceniem licencjackim lub technika fizjoterapii to 5 965,38 zł brutto, a najwyższa pensja minimalna w tej grupie to 8186,53 zł brutto (przysługuje fizjoterapeutom ze specjalizacją).
Zgodnie z rozporządzeniem starszy fizjoterapeuta zatrudniony w DPS-ie zarobi (pensja minimalna) 4200 zł brutto.
Sprawdź w LEX: Czy pielęgniarka prowadząca DPS może zatrudniać inne pielęgniarki? >
Resort zdrowia: samorządy mogą płacić więcej
Co na to Ministerstwo Zdrowia?
Wiceminister zdrowia Piotr Bromber uważa, że ostatnia zmiana rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (z maja 2023 r. ) wprowadziła znaczące podwyżki wynagrodzeń zasadniczych pracowników samorządowych (od 1 lipca 2023 r. ).
- Domy gminne są finansowane z budżetu gmin, natomiast powiatowe - z budżetu powiatów oraz dodatkowo z budżetu państwa. Nie ma przy tym przeszkód prawnych, aby samorząd przeznaczył dodatkowe środki na finansowanie działalności domów pomocy społecznej, w tym także na wynagrodzenia pracowników - odpowiada.
Przeszkód prawnych nie ma, ale są przeszkody finansowe.
Bernadeta Skóbel zauważa, że to, ile zarabia pracownik zależy od DPS-u i konkretnej sytuacji. - Po stawkach dopłat z budżetu państwa do pobytu mieszkańców, ustalanych na starych zasadach, widać duże różnice w dotacjach między województwami. Pozwala to sądzić, że w niektórych województwach stawki wynagrodzeń pracowników są wyższe - mówi.
Sprawdź w LEX: Czy zastępca dyrektora DPS może w tym samym podmiocie pracować po godzinach pracy jako pielęgniarka środowiskowa? >
Rozwiązania, które utknęły: DPS prowadzący działalność leczniczą
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz Ministerstwo Zdrowia, proponowały, aby DPS mógł wykonywać działalność leczniczą (niezależnie od formy organizacyjnej, w jakiej działa). Mógłby wystąpić do wojewody, jako organu prowadzącego rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą z wnioskiem o wpis do tego rejestru.
Autorzy projektu mieli nadzieję, że przepisy „pośrednio” uregulują status prawny pielęgniarek zatrudnionych obecnie w DPS. Miałyby wtedy podlegać przepisom o pensji minimalnej w ochronie zdrowia, podobnie jak pozostali zatrudnieni w szpitalach i przychodniach.
Przedstawiciele samorządów uważali wówczas, że propozycja ministerstw to krok w dobrą stronę. Choć proponowali inne rozwiązanie. Ich sugestie, aby pracownicy DPS-ów podlegali przepisom dotyczącym pracowników ochrony zdrowia, bez konieczności rejestracji podmiotu leczniczego, nie zyskały jednak aprobaty.
Pomysł nie został jednak zrealizowany.
Sprawdź w LEX: Czy zawieranie umów cywilnoprawnych z pielęgniarkami pracującymi na etacie jest zgodne z prawem? >
Kto może udzielać świadczeń zdrowotnych w DPS-ach
Obecnie świadczenia zdrowotne, w tym świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych (świadczenia gwarantowane) mogą być świadczone mieszkańcom DPS wyłącznie przez „zewnętrzne” podmioty. To podmioty wykonujące działalność leczniczą, tj. przez podmioty lecznicze oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach praktyki zawodowej (przede wszystkim pielęgniarki).
Czytaj w LEX: Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w JOPS - ujęcie praktyczne >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
