1. Wstęp

Nowa ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn zm.) - dalej u.dz.l., dopuszcza możliwość prowadzenia działalności leczniczej w formie spółek prawa handlowego. Przepisy stanowią, że w sytuacji jeśli podmiotem tworzącym jest Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego czy też uczelnia medyczna mają one prawo do utworzenia podmiotu leczniczego w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej (art. 6 u.dz.l.). Także lekarze i pielęgniarki mogą prowadzić grupową praktykę lekarską lub pielęgniarską w formie spółki jawnej lub spółki partnerskiej (art. 5 u.dz.l.). Prowadzenie działalności leczniczej w formie spółki prawa handlowego wymaga, wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Należy pamiętać, że zarejestrowanie spółki w KRS-ie musi nastąpić przed złożeniem wniosku o wpis działalności leczniczej do stosownego rejestru działalności regulowanej.


2. Jaki jest podział spółek prawa handlowego?

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn zm.) - dalej k.s.h., spółki prawa handlowego dzielimy na spółki osobowe oraz spółki kapitałowe. Do pierwszej grupy zaliczmy spółkę jawną, partnerską, komandytową oraz komandytowo-akcyjną. W grupie drugiej mieszczą się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna. Spółki osobowe są odrębnymi podmiotami prawa tzn. mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanymi, ale nie posiadają osobowości prawnej. Teoria prawa zalicza je do grupy tzw. ułomnych osób prawnych. Fakt ten wywiera bezpośredni skutek w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania, ponieważ w ramach spółek osobowych wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania całym swoim majątkiem wraz ze spółką. Odpowiedzialność ta ma charakter subsydiarny, które to pojęcie wyjaśnione zostanie w dalszej części niniejszego komentarza. Inaczej wygląda to w ramach spółek kapitałowych, którym przepisy Kodeksu spółek handlowych nadają osobowość prawną. Spółki te ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania wyłącznie swoim majątkiem, nie ponoszą natomiast odpowiedzialności wspólnicy czy akcjonariusze spółek. Dodatkowo w ramach spółki z.o.o. mamy również do czynienia z pojęciem subsydiarnej odpowiedzialności, ale dotyczy ono wyłącznie odpowiedzialności członków zarządu - co również zostanie wyjaśnione w dalszej części komentarza.


3. Jaka jest podstawa prawna procedury rejestracyjnej?

Omawiając zagadnienie rejestracji należy odwołać się do przepisów dwóch aktów prawnych: po pierwsze do ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.) - dalej u.k.r.s, po drugie natomiast do przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) - dalej k.p.c.


4. Który sąd jest właściwy?

Zasadą jest, że sądem właściwym w sprawach rejestrowych jest sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podmiotu, którego wpis ma dotyczyć, nazwany przez ustawodawcę sądem rejestrowym (art. 694² k.p.c.). Wątpliwości pojawiają się w sytuacji kiedy podmiot leczniczy ma większą liczbę placówek. W tym zakresie należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c., który w art. 41 stanowi, iż siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający, chyba że ustawa lub oparty na niej statut nie stanowi inaczej. Jeżeli zatem podmiot leczniczy utworzony został na przykład w formie spółki z o. o. i prowadzi działalność w kilku miastach Polski, a siedzibą zarządu spółki jako organu zarządzającego jest miasto Łódź, wówczas sądem właściwym w zakresie prowadzenia postępowania rejestrowego będzie wydział gospodarczy – krajowego rejestru sądowego łódzkiego sądu rejonowego. Siedziba spółki musi w sposób wyraźny być oznaczona w umowie lub statucie spółki.


5. Jaka jest podstawa wpisu?

Wpisu podmiotu leczniczego dokonuje się na podstawie wniosku o wpis. Zwracamy Państwa uwagę, iż istnieje możliwość złożenia wniosku w formie elektronicznej, jednak wniosek taki musi być opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, co w praktyce dla podmiotu leczniczego oznacza wzrost kosztów związanych z jego składaniem. Jeśli jednak wnioskodawca wybierze taką formę, należy zadbać o to, aby wniosek został wysłany z adresu e-mail, z którego stale korzystać będzie podmiot leczniczy w ramach swojej działalności. Wynika to z faktu, iż zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilengo, w przypadku złożenia wniosku w formie elektronicznej wszelkie doręczenia orzeczeń i pism sądowych dokonywane już będą na adres poczty elektronicznej, z której wniosek został wysłany. Orzeczenia i pisma sądowe wysłane drogą elektroniczną będą uznane za doręczone z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji. Należy zwrócić szczególną uwagę na bieżące sprawdzanie konta poczty elektronicznej, aby nie przeoczyć żadnego dokumentu z sądu.
(...)

Fragment komentarza zamieszczonego w całości w publikacji Serwis Prawo i Zdrowie