Pacjent uległ ciężkiemu wypadkowi komunikacyjnemu. Z uwagi na liczne, skomplikowane złamania, przeszedł kilka operacji. W szpitalu długo gorączkował, miał drgawki. Powód wymagał częstego przebierania, mycia oraz zmian pościeli, co czyniły żona, bądź jego matka lub teściowa, które codziennie, na przemian go odwiedzały. Powód był w tym czasie w złej kondycji psychicznej. Rodzina starała się go wspierać, spędzając z nim czas. Żona powoda bywała w szpitalu po 7-8 godzin dziennie.
Dochodzone koszty opieki
Powód domagał się od ubezpieczyciela sprawcy wypadku licznych świadczeń, w tym zadośćuczynienia, odszkodowania i skapitalizowanej renty. Dochodził również świadczeń z tytułu kosztów opieki podczas pobytu w szpitalu. Powód wskazał, że opieka była świadczona po 12 godzin dziennie, a stawka za godzinę opieki to 6 zł.
Opieka transgraniczna - warunki uzyskania zwrotu kosztów przez pacjenta czytaj tutaj>>
Sąd okręgowy uwzględnił powództwo w znacznej części. W szczególności sąd przyznał powodowi odszkodowanie i zadośćuczynienie. Jednakże w odniesieniu do dochodzonych kosztów opieki w okresie, w którym powód przebywał w szpitalu, sąd okręgowy nie podzielił argumentów powoda. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.
Bezzasadne żądanie
Żądanie zwrotu kosztów opieki w okresie pobytu powoda w szpitalu, nie spełnia jednak kryteriów warunkujących przyznanie odszkodowania - podkreślił sąd. W czasie pobytu powoda w placówkach medycznych, sprawowanie opieki przez najbliższych miało charakter jedynie uzupełniający. Powód miał wówczas opiekę zapewnioną w stopniu niezbędnym przez personel zatrudniony w szpitalu. Powód nie wykazał, by było inaczej - zaznaczył sąd.
Czy pacjent, który ma być poddany operacji, ma prawo do wyboru lekarza chirurga czytaj tutaj>>
Oddalona apelacja
Obie strony wniosły apelacje, jednak sąd odwoławczy je oddalił.
Sąd apelacyjny wskazał, że zarzuty powoda dotyczące nieprzyznania mu zwrotu kosztów opieki sprawowanej przez osoby najbliższe podczas pobytu powoda w szpitalu były bezpodstawne. Sąd okręgowy nie naruszył więc art. 444 § 1 k.c.
Świadczenia pielęgnacyjne
Sąd odwoławczy zwrócił uwagę, że świadczenia pielęgnacyjne mieszczą się w szerszym pojęciu podstawowej opieki zdrowotnej, do której pacjent jest uprawniony na podstawie umowy, którą zawiera Narodowy Fundusz Zdrowia ze świadczeniodawcami. Wynika to z art. 5 pkt 27 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510) i art. 2 ustawy z dnia z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2017 r., poz. 2217). Za taką opiekę pacjent nie musi dodatkowo płacić - podkreślił sąd apelacyjny.
Czy w przypadku, gdy pacjent nie zgłosił się na badanie lub poradę, należy mu zwrócić skierowanie?
Prawo pacjenta
Czym innym jest natomiast prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Takie prawo pacjenta wynika z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r., o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2017 r. poz. 1318). Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu.
Opieka "dodatkowa"
Sąd apelacyjny podkreślił, że pomoc pielęgnacyjna (utrzymanie higieny osobistej, ćwiczenia, oklepywanie, zmiana bielizny) była potrzebna powodowi po operacji. Jednakże opieka ta powinna zostać zapewniona w pierwszej kolejności przez personel szpitala. Dodatkowa opieka pielęgnacyjna, jak mycie, pomoc w karmieniu czy ścieleniu łóżka, w szpitalu może być wykonywana w ramach czynności pielęgnacyjnych. Opieka "dodatkowa" nie zastępuje tej, do której zobowiązany jest szpital. W razie skorzystania przez pacjenta z dodatkowej opieki pielęgnacyjnej świadczonej przez członków rodziny, personel szpitala nie jest zwolniony z obowiązku zapewnienia prawidłowej pielęgnacji pacjenta.
Co może zrobić pacjent w przypadku podejrzenia błędu medycznego czytaj tutaj>>
Granice odszkodowania
Obowiązek odszkodowawczy obejmuje także uzasadnione i celowe koszty leczenia oraz rehabilitacji poszkodowanego niefinansowane ze środków publicznych. Taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 czerwca 2016 r., III CZP 63/15 (LEX nr 2041106).
Sprawowanie opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem w okresie hospitalizacji jest finansowane ze środków publicznych. Natomiast opieka "dodatkowa" nie zastępuje tej sprawowanej przez szpital. W związku z tym nie ma podstaw do uznania, że ubezpieczyciel sprawcy wypadku ma ponosić wynagrodzenie opiekuna, sprawującego nad pacjentem "dodatkową" opiekę pielęgnacyjną.
Braki dowodowe
SA zwrócił uwagę, że nie można całkowicie wykluczyć możliwości przyznania poszkodowanemu zwrotu kosztów opieki "dodatkowej". Wymagałoby to jednak udowodnienia, że pacjent w szpitalu napotkał trudności w dostępie do opieki pielęgnacyjnej o odpowiednim standardzie. Tego powód nie udowodnił. Powód odwoływał się jedynie do uogólnień na temat standardu opieki medycznej w Polsce. To jednak żaden dowód - stwierdził sąd odwoławczy, odmawiając uwzględnienia stanowiska powoda.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 sierpnia 2018 r., V ACa 668/17, LEX nr 2545198.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
