Pytanie

W związku z podwyżkami dla pielęgniarek POZ mam pytanie.

Czy przykładowo mając 4 pielęgniarki środowiskowe oraz otrzymując na deklaracje pielęgniarek środki finansowe, z których mają być podwyższane wynagrodzenia pielęgniarek POZ, na które firma przeznaczy zgodnie z podpisanym porozumieniem około 400 złotych na podwyżki, natomiast nadwyżkę środków uzyskanych z deklaracji na przykład 400 zł i zwracając ją do NFZ również firma zapłaci karę w wysokości 5 procent czy tylko jeżeli tej nadwyżki nie zwróci?

Czy też firma musi przeznaczyć na podwyżki pielęgniarek wszystkie środki finansowe, czyli 400 + 100, a więc podwyżka wynosiłaby 500 zł?

Czy możemy zostać zmuszeni do podwyższenia wynagrodzenia powyżej 400 zł?

Odpowiedź

Tak. Zasady przekazywania dodatkowego wynagrodzenia pielęgniarkom i położnym podstawowej opieki zdrowotnej oraz pielęgniarkom i higienistkom w środowisku nauczania i wychowania, dalej jako pielęgniarki POZ, określa § 3 rozporządzenia ministra zdrowia z 14 października 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej - dalej r.z.o.w.u. 

Natomiast szczegółowe zasady rozliczenia tych środków określa § 11 ust. 2 i 3 i 12 umowy, stanowiącej załącznik nr 2 do zarządzenia 77/2015/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 19 listopada 2015 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, zmienionego zarządzeniem nr 2/2016/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z 12 stycznia 2016 roku zmieniającym zarządzeniem w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna. 

Z zasad tych wynika, że środki w całości powinny być przekazane na podwyżki, natomiast ich nieprzekazanie w taki sposób, skutkuje obowiązkiem zwrotu i nałożeniem kary umownej. Oznacza to, że nałożenie kary umownej jest obligatoryjne w przypadku nieprzeznaczenia wyżej wskazanych środków na podwyżki, niezależnie czy świadczeniodawca z własnej inicjatywy dokona ich zwrotu czy też zostałoby to ustalone w późniejszym okresie.

Uzasadnienie

Regulacje dotyczące obowiązku przekazywania dodatkowych środków na wynagrodzenia dla pielęgniarek POZ są zawarte w § 3 r.z.o.w.u oraz we wskazanych wyżej zarządzeniach, które wprowadzają regulacje związane z rozliczeniem zwiększonej stawki kapitacyjnej do umowy ze świadczeniodawcą POZ. 

Jak wynika z § 3 ust. 1, r.z.o.w.u dyrektor właściwego oddziału wojewódzkiego Funduszu jest obowiązany do uwzględnienia w umowach o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, dla których jednostką rozliczeniową jest kapitacyjna stawka roczna, obowiązujących od 1 stycznia 2016 roku postanowień dotyczących:

1) wysokości dodatkowych środków na świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez pielęgniarki i położne w okresie od 1 stycznia 2016 roku do 31 sierpnia 2016 roku uwzględnionych w wysokości kapitacyjnej stawki rocznej;

2) postanowienia o zwrocie środków, o których mowa w pkt 1, w przypadku ich nieprzeznaczenia w sposób, o którym mowa w ust. 2, i karze umownej w wysokości do 5 procent tych środków.

Z treści tej regulacji można by wnioskować, że umowie mogą być zawarte postanowienia na temat obowiązku zwrotu tych środków i nałożenia kary umownej, jednak przepis ten z góry nie przesądza o konieczności zastosowania obu sankcji w każdym przypadku. 

Jednakże realizacją tych postanowień jest przepis § 12 ust. 1 umowy, zgodnie z którym w celu potwierdzenia przeznaczenia środków, o których mowa w § 11 ust. 2 umowy (zwiększoną stawkę kapitacyjną), zgodnie z postanowieniami § 11 ust. 3 umowy (na wzrost wynagrodzeń dla pielęgniarek POZ), świadczeniodawcy przekazują do oFunduszu comiesięcznie, wraz z dokumentami rozliczeniowymi z realizacji umowy, oświadczenie zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 6a do umowy (o przekazaniu w całości zwiększonej stawki kapitacyjnej na wzrost wynagrodzeń dla pielęgniarek POZ); nieprzeznaczenie uzyskanych środków zgodnie z postanowieniami, o których mowa w § 11 ust. 3 umowy, skutkuje obowiązkiem ich zwrotu na podstawie noty księgowej wystawionej przez oddział Funduszu oraz nałożeniem kary umownej w wysokości do 5 procent wartości tych środków, co ostatecznie przesądza o obowiązku zastosowania obu sankcji. 

Ponieważ w tym przepisie spójnik "oraz" został w ocenie autorki użyty zamiast spójnika "i", co wynika to treści całego zdania, które w istocie jest powtórzeniem zdania zawartego w § 3 r.z.o.w.u., to oznacza to, że w każdym przypadku, gdy świadczeniodawca nie przekaże środków na wzrost wynagrodzeń w całości, oddział Funduszu będzie zobowiązany do zażądania zwrotu środków i nałożenia kary umownej w wysokości 5 procent wartości tych środków.

Czytaj inne komentarze tej autorki:

Dodatkowe wynagrodzenie dla pielęgniarki POZ nie jest zależne od zebranych deklaracji>>>

Pacjent przebywający w ZOL może zażywać leki dostarczone przez rodzinę>>>

Lekarz POZ może wystawić receptę dla pacjenta przebywającego w sanatorium>>>

Kontrolę NFZ może przyjąć także osoba upoważniona >>>

Podmiot leczniczy nie może rozszerzyć uprawnień do świadczeń poza kolejnością >>>

Agnieszka Pietraszewska-Macheta

Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także studiów podyplomowych w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych na Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Ukończyła aplikację sądową. Od 1998 roku pracuje w systemie ubezpieczeń zdrowotnych, najpierw jako współorganizator Małopolskiej Regionalnej Kasy Chorych w Krakowie, następnie jako pracownik Małopolskiej Regionalnej Kasy Chorych oraz Branżowej Kasy Chorych dla Służb Mundurowych. Od 2003 roku jest pracownikiem Narodowego Funduszu Zdrowia, początkowo jako naczelnik Wydziału Organizacyjno-Prawnego Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Krakowie, a obecnie jako radca prawny w Mazowieckim Oddziale Wojewódzkim NFZ w Warszawie. Jest współautorką komentarza do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, prowadzi szkolenia i wykłady z zakresu funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej, w szczególności dotyczące finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych. Współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie.