Zakłada się, że w roku 2018 będzie zapotrzebowanie na 21 aparatów PET w Polsce, z czego po 3 w województwie mazowieckim, małopolskim, śląskim i wielkopolskim. W każdym województwie powinien znajdować się co najmniej 1 aparat. Tak wynika z map potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii, które Ministerstwo Zdrowia opublikowało 31 grudnia 2015 roku.

Ze względu na wzrost znaczenia diagnostyki przy pomocy PET (w tym wzrost liczby udzielonych świadczeń z 29.346 w roku 2012 do 34.174 w roku 2014) do prognoz użyto poziomu wykonania w roku 2014.

Na podstawie rzeczywistego wykonania określono liczbę świadczeń realizowanych pacjentom w poszczególnych grupach definiowanych ze względu na województwo zamieszkania pacjenta, wiek (w podziale na grupy wiekowe) i płeć. Na tej podstawie opracowano współczynniki realizacji tych świadczeń.

Prognozowana liczba świadczeń PET umożliwia określenie liczby wymaganych aparatów PET. Prognozę zapotrzebowania na sprzęt przedstawiono w dwóch scenariuszach: realizacji na poziomie 1913 świadczenia na urządzenie (średnia wartość w roku 2014) oraz 4474 świadczeń na aparat (najwyższa sprawozdana wartość w 2014 roku). W przypadku świadczeń PET głównym ograniczeniem liczby wykonanych badań jest obecnie wysokość kontraktu.

W Polsce w 2014 roku znajdowało się 144 akceleratory liniowe. Najwięcej znajdowało się w województwach śląskim (25 akceleratorów liniowych), mazowieckim (17) oraz małopolskim (15). Najmniej w województwach lubuskim i opolskim (po trzy). Najwięcej z nich znajdowało się w dużych ośrodkach miejskich (Warszawa, Poznań, Gliwice). Na 1 akcelerator przypadało 273 tys. ludności, przez co nie zostały spełnione wymogi zaleceń ESTRO z 2005 roku (1 akcelerator na 250 tys. ludności), ani IAEA z 2010 roku (1 akcelerator na 180 tys. ludności).

Najlepszym stosunkiem liczby ludności do zainstalowanych akceleratorów charakteryzowały się w kolejności województwa śląskie (1 na 184 tys.), zachodniopomorskie (1 na 215 tys.), małopolskie (1 na 240 tys.) oraz warmińsko-mazurskie (1 na 241 tys.). Były to jedyne województwa spełniające zalecenia ESTRO z 2005 roku. Żadne województwo w Polsce nie spełniało zaleceń IAEA.

W 2014 roku liczba pacjentów, którym udzielano świadczeń teleradioterapii wyniosła blisko 65 tys., co oznacza, że na 1 akcelerator przypadało średnio 0,45 tys. pacjentów (spełnione zalecenia IAEA z 2010 roku rekomendujące 450 pacjentów na akcelerator). Średni wiek akceleratora w Polsce wynosił 5,6 roku. Średnio najstarsze akceleratory znajdowały się w województwach pomorskim (7,2) oraz kujawsko-pomorskim (7,2). Wysokim średnim wiekiem przyspieszaczy charakteryzowały się także województwa wielkopolskie (7) oraz łódzkie (6,9). Średnio najmłodsze przyspieszacze zainstalowane były w województwach warmińsko-mazurskim (2,8), podlaskim (3,3) oraz małopolskim (3,8).

Zgodnie z modelem optymalizacji zakupu i lokalizacji przyspieszaczy liniowych na lata 2016-2025 w roku 2025 w kraju powinno być zainstalowanych 200 przyspieszaczy liniowych. Najwięcej w Warszawie (13 akceleratorów), Poznaniu (11) oraz Gliwicach (10).

Mapy potrzeb zdrowotnych powstały w ramach realizowanego projektu pod nazwą „Poprawa jakości zarządzania w ochronie zdrowia poprzez wsparcie procesu tworzenia regionalnych map potrzeb zdrowotnych jako narzędzia usprawniającego procesy zarządcze w systemie ochrony zdrowia – szkolenia z zakresu szacowania potrzeb zdrowotnych”. Mają one wesprzeć decyzje zarządcze dotyczące tych dwóch grup chorób.

Opracowanie: Magdalena Okoniewska

Źródło: www.mapypotrzebzdrowotnych.mz.gov.pl, stan z dnia 4 stycznia 2016 r.