Czy konkurencja między NZOZ-ami jest uczciwa, a SPZOZ-y legalnie wynajmują im bloki operacyjne?
1. Na jakiej podstawie SPZOZ-y podnajmują bloki operacyjne NZOZ-om?
Co jest im niezbędne, aby mogły otrzymać wpis komórki "blok operacyjny" w rejestrze ZOZ-ów?
Co jest podstawowym warunkiem do ubiegania się o zdobycie kontraktu z NFZ na hospitalizację planową, czy jednodniową?
2. Czy wynajęcie jakiejkolwiek powierzchni przez SPZOZ powinno być poprzedzone przetargiem publicznym?
3. W jaki sposób SPZOZ-y prowadzące pełną hospitalizację a więc 24-godzinne świadczenie usług medycznych, wymaganą ustawą - 24 godzinną opiekę nad pacjentem (także na bloku operacyjnym), mogą dokonać czasowego rozdziału pracy bloku operacyjnego umożliwiającego podnajem go NZOZ-owi?
Czy wydzielenie godzin na podnajęcie bloku operacyjnego innemu podmiotowi jest już nie tylko pogwałceniem ustawy zobowiązującej do 24-godzinnej opieki nad pacjentem, ale także wręcz świadomym narażeniem jego zdrowia i życia?

Pamiętać przy tym należy, że wynajęcie musi dotyczyć bloku operacyjnego jako całości, nie traktów operacyjnych, których może być kilka i także nie sali operacyjnej, których także może być wiele.
4. Czy zawierane umowy są zgodne z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej?
5. Czy na pewno NZOZ musi wykonywać wszystkie procedury związane z hospitalizacją pod adresem zgłoszonego do rejestru ZOZ-ów bloku operacyjnego, czy też może to robić w zupełnie innej lokalizacji, a wpis do rejestru komórki "blok operacyjny" – wykorzystywać jedynie jako potrzebny ze względów formalnych – aby otrzymać kontrakt z NFZ na hospitalizację?

Pytanie jest bardzo szerokie i w ocenie autorki ma charakter "polityczny" w tym znaczeniu, że poddaje krytyce istniejące rozwiązanie prawne i organizacyjne. Co do zasady udostępnianie bloku operacyjnego przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej niepublicznemu zakładowi opieki zdrowotnej nie jest działaniem nielegalnym. Tryb zawierania umów najmu (dzierżawy) podlega zasadom ustanowionym przez podmiot, który utworzył samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej. Tak stanowi art. 53 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) - dalej u.z.o.z. Zgodnie z art. 53 ust. 2 u.z.o.z. zbycie aktywów trwałych samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, oddanie go w dzierżawę, najem, użytkowanie oraz użyczenie może nastąpić wyłącznie na zasadach określonych przez podmiot, który utworzył zakład. Na tej też podstawie materialnej podmioty tworzące podejmują uchwały o zasadach gospodarowania mieniem przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. O ile taki akt nie przewiduje postępowania przetargowego czy innego trybu konkursowego umowa może być zawarta z wolnej ręki. Ważnym jednak dla potrzeb niniejszego opracowania jest to, że nie istnieją uniwersalne reguły gospodarowania mieniem przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Z pewnością samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej nie są obowiązane prowadzić przetargi publiczne w trybie czy to ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) - dalej p.z.p. czy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) - dalej u.g.n. Jasnym zatem jest, że samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej jest uprawniony do gospodarowania mieniem nieruchomym w tym infrastrukturą szpitalną. Obserwacje autorki wskazują, że z uwagi na skromne wartości kontraktów bloki operacyjne wielu publicznych zakładów opieki zdrowotnej są niewykorzystane, więc odpłatne udostępnienie ich innemu podmiotowi autorka ocenia pozytywnie. Wpis do rejestru wojewody wymaga dysponowania odpowiednim pomieszczeniem nie zaś legitymowania się jego własnością. Tym samym jeżeli niepubliczny zakład opieki zdrowotnej dysponuje umową najmu czy dzierżawy spełnia wymagania sanitarne dla uskutecznienia wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń szpitalnych. Obowiązek zapewnienia 24-godzinnej opieki nie jest równoznaczny z obowiązkiem przeznaczania na cele statutowe całej infrastruktury szpitala. Naturalnie pacjenci szpitala nie mogą być pozbawieniu dostępu do pełnej palety świadczeń, ale nie można stwierdzić, że wynajęcie jednej sali operacyjnej pozbawia pacjentów szpitala 24-godzinnej opieki. Autorka nie rozumie pytania nr 5. Jego treść najprawdopodobniej sugeruje nieznajomość zasad zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 169, poz. 1781 z późn. zm.). Wpis komórki organizacyjnej do rejestru zakładów opieki zdrowotnej obejmuje między innymi adres tej komórki. Adres komórki nie musi pokrywać się z adresem siedziby zakładu.

Wynajmowanie sal operacyjnych niepublicznym zakładom opieki zdrowotnej jest obecne w systemie. Pozwala zagospodarować puste – ze względu na limity NFZ – sale operacyjne. Legalność każdej transakcji należy ocenić przez pryzmat zasad ustalonych przez podmiot tworzący konkretnego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Agnieszka Sieńko