Jakie komisje i zespoły powinny działać w zakładzie opieki zdrowotnej w świetle obowiązujących przepisów prawa?
Podstawowym wymaganym przez przepisy prawa zespołem jest zespół i komitet zakażeń szpitalnych - na podstawie art. 14 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570 z późn. zm.).

Kolejnym obligatoryjnym jest zespół oceny przyjęć powołany przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (z NFZ) - w przypadku szpitali - art. 21 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).

W dalszej kolejności należy wymienić zespół ds. stwierdzenia śmierci pnia mózgu (w szpitalach) - art. 9 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. Nr 169, poz. 1411 z późn. zm.) oraz obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2007 r. w sprawie kryteriów i sposobu stwierdzenia trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu (M. P. Nr 46, poz. 547). W oparciu o przepisy ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. Nr 89, poz. 590 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze przy szpitalach (Dz. U. Nr 131, poz. 1219 z późn. zm.) tworzy się zespoły ds. reagowania kryzysowego. Co prawda nie ma wprost ustanowionego wymogu tworzenia takich komisji, ale ich potrzeby i znaczenia nie kwestionuje się w żadnym wypadku tzw. zdarzenia masowego. Poniżej zresztą zostaną wskazane także komisje i zespoły tworzone w oparciu o wymagania instytucji akredytacyjnej oraz ISO, a więc także niemające oparcia w wyraźnym przepisie prawa. Kolejną komisją czy zespołem, który powinien być utworzony przy zakładzie opieki zdrowotnej jest komitet ds. analizy zdarzeń niepożądanych. Jego praca polega na analizie działań niepożądanych leków dopuszczonych do obrotu. Praca takiego zespołu znajduje oparcie w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.). Powołana ustawa nie stawia wymogu tworzenia takiej komisji czy zespołu, ale wymóg jej powołania pośrednio zawarty jest w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2003 r. w sprawie monitorowania bezpieczeństwa produktów leczniczych (Dz. U. Nr 47, poz. 405 z późn. zm.).

Wśród komisji, komitetów i zespołów opartych o wymagania akredytacyjne oraz wymagania ISO a także krajowych konsultantów w różnych dziedzinach medycyny wskazać należy:

Komisję ds. analizy przyczyn zgonów;
Komisję ds. profilaktyki i leczenia odleżyn;
Komisję ds. analizy żywienia.
Nieodzownym i obligatoryjnym komitetem w każdym szpitalu jest tzw. Komitet terapeutyczny. Jego zadania polegają na analizie receptariusza szpitalnego, zaleceniach i analizie stosowania leków, zwłaszcza antybiotyków. Autorka wskazuje, że poszczególne komitety i zespoły mogą być powoływane przez dyrektora zakładu opieki zdrowotnej w oparciu przepis art. 18a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.). Powołany przepis dotyczy obowiązku stworzenia regulaminu organizacyjnego zakładu opieki zdrowotnej. Autorka zwraca uwagę, że podlega on zatwierdzeniu przez Radę Społeczną zakładu.

Agnieszka Sieńko