Odpowiedź:
W opisanym w pytaniu stanie faktycznym można zaproponować następujący zapis w regulaminie stanowiącym o udzielaniu odpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej:
1. SP ZOZ udziela odpłatnie świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom nieubezpieczonym i nieposiadającym innego tytułu uprawniającego ich do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2. Wykaz świadczeń, o których mowa w ust. 1 wraz z cennikiem określa załącznik nr .... do regulaminu.
3. Za świadczenia zdrowotne udzielone odpłatnie SP ZOZ wystawia rachunek, w którym, na wniosek pacjenta, wyszczególnia zrealizowane procedury diagnostyczne i terapeutyczne.
Uzasadnienie:
SP ZOZ może udzielać odpłatnie świadczeń osobom nieubezpieczonym, nieposiadającym innego tytułu uprawniającego ich do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wysokość opłat za świadczenia zdrowotne udzielane takim osobom ustala kierownik SP ZOZ-u, o czym stanowi wprost art. 45 ust. 1 w zw. z art. 44 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 217 z późn. zm.) – dalej u.dz.l. Wysokość opłaty powinna być określona w regulaminie organizacyjnym (art. 24 ust. 1 pkt 12 u.dz.l.) i uwzględniać rzeczywiste koszty udzielenia świadczenia zdrowotnego (art. 45 ust. 2 u.dz.l.). Podmiot wykonujący działalność leczniczą nie może różnicować opłat za udzielane świadczenia zdrowotne w zależności od obywatelstwa lub państwa zamieszkania pacjenta (art. 24a ust. 2 u.dz.l.).
W opisanym w pytaniu stanie faktycznym można zaproponować następujący zapis w regulaminie stanowiący o udzielaniu odpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej:
1. SP ZOZ udziela odpłatnie świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom nieubezpieczonym i nie posiadającym innego tytułu uprawniającego ich do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2. Wykaz świadczeń, o których mowa w ust. 1 wraz z cennikiem określa załącznik nr .... do regulaminu.
3. Za świadczenia zdrowotne udzielone odpłatnie SP ZOZ wystawia rachunek, w którym, na wniosek pacjenta, wyszczególnia zrealizowane procedury diagnostyczne i terapeutyczne.
Przy takim zapisie należy oczywiście załączyć do regulaminu dokument w postaci listy świadczeń realizowanych odpłatnie wraz z ich cenami. Dodatkowo w regulaminie trzeba będzie opisać organizację procesu udzielania świadczeń zdrowotnych odpłatnych (art. 24 ust. 1 pkt 10 u.dz.l.). Powinna ona uwzględniać w szczególności to, że działalność odpłatna nie może ograniczać dostępności do świadczeń finansowanych ze środków publicznych, wpływać na ustalanie kolejności do tych świadczeń ani ograniczać potencjału zgłoszonego do NFZ na potrzeby realizacji umów.
Aktualne informacje o cenniku świadczeń należy podać do wiadomości pacjentów przez ich wywieszenie w widoczny sposób w miejscu udzielania świadczeń oraz na stronie internetowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą i w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 24 ust. 2 u.dz.l.).
W związku z opisanym w pytaniu zamiarem odpłatnego udzielania świadczeń osobom nieubezpieczonym autor przypomina również o treści art. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., stanowiącym o tytułach uprawniających do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie. Oprócz osób ubezpieczonych (art. 2 ust. 1 pkt 1 u.ś.o.z.), do korzystania ze świadczeń w ramach powszechnego systemu ubezpieczeń zdrowotnych uprawnieni są także m.in.:
1) nieubezpieczone osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, posiadające obywatelstwo polskie lub które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1650 z późn. zm.) - dalej u.o.c., posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z.);
2) nieubezpieczone osoby posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które są w okresie ciąży, porodu lub połogu, posiadające obywatelstwo polskie lub które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d u.o.c. (art. 2 ust. 1 pkt 4 u.ś.o.z.).
Marta Bogusiak, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 10 marca 2015 r.