Umowa partnerstwa wskazuje między innymi rodzaje inwestycji, które będą mogły być dofinansowanie, układ programów operacyjnych, zarys systemu ich wdrażania oraz podział odpowiedzialności za zarządzanie funduszami europejskimi. Jest to efekt kilkumiesięcznych negocjacji z Komisją Europejską.

W rozmowach uczestniczyło także Ministerstwo Zdrowia, które przedstawiło propozycje obszarów wsparcia sektora ochrony zdrowia do 2020 roku. W kolejnych latach dofinansowanie przedsięwzięć w tym obszarze będzie możliwe zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Dofinansowane zostaną projekty infrastrukturalne i tzw. działania miękkie.  

Według analizy zawartej w umowie stan zdrowia mieszkańców Polski jest znacznie gorszy niż w innych krajach UE. Niższa długość życia dorosłych Polaków w porównaniu z mieszkańcami UE-15 wynika z większego zagrożenia chorobami będącymi najczęstszymi przyczynami zgonów, dotyczy to zwłaszcza populacji w wieku aktywności zawodowej (25-64 lata). W związku z tym funkcjonowanie ochrony zdrowia wymaga poprawy, w szczególności w zakresie dostępu do lekarzy specjalistów i usług rehabilitacji. Istniejący poziom zatrudnienia kadr w sektorze ochrony zdrowia jest już dziś nieadekwatny do występujących potrzeb społecznych i znacząco odbiega od standardów w innych krajach europejskich.

Aktualnie w Polsce na 1 000 mieszkańców praktykuje 2,2 lekarzy i jest to wartość najniższa spośród wszystkich krajów UE – o 1,3 mniejsza niż średnia dla tych krajów. Podobna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do pielęgniarek, których liczba na 1 000 mieszkańców plasuje Polskę pośród sześciu krajów UE o najniższej wartości tego wskaźnika.

Ponadto, jak wskazuje raport OECD, jednym z istotnych problemów w obszarze zdrowia jest wysoki odsetek niezaspokojonych potrzeb zdrowotnych z powodu długiego oczekiwania na usługę. Przede wszystkim poprawa powinna nastąpić w zakresie dostępu do świadczeń zdrowotnych (ogólnych i specjalistycznych), a także do rehabilitacji i geriatrii.

Diagnozowanym problemem jest również nierówny dostęp do świadczeń ratownictwa medycznego, jak również dostępność oddziałów szpitalnych w podmiotach leczniczych, adresujących problemy zdrowotne związane z chorobami układu krążenia, nowotworowymi, układu kostno-mięśniowo-stawowego, układu oddechowego i chorób psychicznych, a także dostępność oddziałów dziecięcych oraz ginekologicznych i położniczych.

Jak wynika z przedstawionej analizy obserwowane trendy demograficzne wskazują, że sektor opieki zdrowotnej nie jest wystarczająco dostosowany do zmieniającej się struktury wiekowej ludności. Istnieje duże zapotrzebowanie na specjalistów w zakresie opieki geriatrycznej, dostęp do diagnostyki medycznej pozwalającej na zapobieganie chorobom związanym z wiekiem i chorobom cywilizacyjnym i zawodowym, a także usługi dla osób starszych świadczone zarówno w ich domach, jak w wyspecjalizowanych placówkach.

Poważną barierą w dostępie do usług zdrowotnych są nierówności i braki w infrastrukturze ochrony zdrowia. Dostępność sprzętu medycznego, mierzona wskaźnikiem liczby urządzeń (użytkowanych zarówno przez szpitale jak i jednostki podstawowej opieki zdrowotnej) na 1 milion mieszkańców, w Polsce jest niższa w porównaniu z krajami OECD. Przykładowo: liczba aparatów do rezonansu magnetycznego na 1 mln mieszkańców wynosi w Polsce 4,7, podczas gdy średnia w UE to 10,3, a liczba aparatów do tomografii komputerowej na 1 mln mieszkańców wynosi w Polsce 14,3, zaś średnia w UE to 20,4). Wyzwaniem w tym obszarze jest wprowadzenie głębokich zmian systemowych, którym muszą towarzyszyć niezbędne działania inwestycyjne poprawiające dostęp do usług publicznych, zmniejszające terytorialne dysproporcje w tym zakresie.

Dodatkowo, ważne jest, aby wszelkie usprawnienia uwzględniały problem rozproszenia i nierównomiernego rozłożenia istniejącej infrastruktury ochrony zdrowia, w powiązaniu z przeważającymi na danym terytorium jednostkami chorobowym.

Kolejnym etapem programowania będzie uzgodnienie z Komisją Europejską poszczególnych programów operacyjnych. Stworzą one spójny system dokumentów strategicznych i programowych na nową perspektywę finansową.