Czy zdjęcia RTG z historii choroby można usunąć i zniszczyć, jeżeli zostały wykonane 10 lat temu i nie są one istotne dla procesu leczenia?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawo i Zdrowie W historiach chorób pacjentów poradni specjalistycznych z zakresu chorób płuc znajdują się zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej wykonane 10 lat temu i więcej. Niektóre z historii chorób zostały zamknięte w związku z zakończeniem procesu leczenia i zostały przekazane do archiwum, a niektóre w związku z kontynuacją leczenia są prowadzone i znajdują się w poradni. W chwili obecnej wyżej wymienione zdjęcia nie są istotne dla procesu leczenia. Istotne jest, że większość zdjęć została opisana i opis znajduje się w historii choroby, a opis starych zdjęć dzisiaj, tj. tych, które nie zostały opisane po ich wykonaniu (najczęściej 10-20 lat temu), jest w zasadzie niemożliwy, a co najmniej bardzo utrudniony. Czy w takiej sytuacji powyższe zdjęcia RTG można usunąć z historii chorób i zniszczyć? Czy też archiwum lub poradnia ma obowiązek dalej je przechowywać wraz z historiami chorób?

Odpowiedź:

Odpowiedź na zadane pytanie nie jest jednoznaczna, bowiem zależy od kilku czynników:

1) jeżeli zdjęcia rentgenowskie są przechowywane poza dokumentacją medyczną pacjentów - po upływie 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjęcie, podmiot leczniczy może zdjęcia te wydać pacjentom lub zniszczyć,

2) jeżeli zdjęcia są przechowywane w dokumentacji medycznej pacjentów - podmiot leczniczy ma obowiązek przechowywać je przez okres 20 lat i nie może usunąć ich z dokumentacji, nawet w przypadku, w którym zdjęcia te są całkowicie nieczytelne,

3) jeżeli zostanie dokonane odwzorowanie cyfrowe zdjęć rentgenowskich celem załączenia ich do dokumentacji medycznej prowadzonej w postaci elektronicznej - podmiot leczniczy ma prawo wydać je pacjentom lub zniszczyć.

Uzasadnienie:

Odpowiadając na pytanie należy zacząć od przytoczenia przepisów ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 159 z późn. zm.) - dalej u.p.p., art. 29 ust. 1 stanowi bowiem, że podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych przechowuje dokumentację medyczną przez okres 20 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu. Jest kilka wyjątków od tej zasady, ale w niniejszym stanie faktycznym najważniejszy jest art. 29 ust. 1 pkt 2 u.p.p., który stanowi, że zdjęcia rentgenowskie przechowywane poza dokumentacją medyczną pacjenta są przechowywane przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjęcie. Jeżeli wobec powyższego, w Państwa podmiocie leczniczym zdjęcia rentgenowskie przechowywane są poza dokumentacją medyczną pacjentów (np. w osobnym katalogu jedynie do zdjęć), a ich wiek to 10 lat i więcej - oznacza to, że skończył się wymóg ich przechowywania i można ogłosić w podmiocie leczniczym za pomocą wywieszonego ogłoszenia, że do określonego dnia pacjenci mogą się zgłosić po odbiór oryginałów zdjęć, bowiem po upływie tego okresu będą zniszczone.

W odniesieniu do zdjęć rentgenowskich, które przechowywane są w ramach dokumentacji medycznej pacjentów obowiązywać będzie 20 letni obowiązek ich przechowywania. Zgodnie z treścią § 6 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 177 z późn. zm.) - dalej r.d.m., dokument włączony do dokumentacji indywidualnej wewnętrznej nie może być z niej usunięty. Przepisy nie różnicują dokumentacji na czytelna lub nieczytelną - niezależnie od możliwości realnego odtworzenia zawartości zdjęć, należy je przechowywać do końca upływu wskazanego wyżej okresu. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której podmiot leczniczy dostosował się do prowadzenia dokumentacji medycznej w formie elektronicznej - zgodnie z treścią § 81 ust 1 r.d.m., w przypadku gdy do dokumentacji prowadzonej w postaci elektronicznej ma być dołączona dokumentacja utworzona w innej postaci, w tym zdjęcia radiologiczne lub dokumentacja utworzona w postaci papierowej, osoba upoważniona przez podmiot wykonuje odwzorowanie cyfrowe tej dokumentacji i umieszcza je w systemie informatycznym w sposób zapewniający czytelność, dostęp i spójność dokumentacji. Zgodnie z § 81 ust. 2 r.d.m., w przypadku wykonania odwzorowania cyfrowego, dokumentacja jest wydawana na życzenie pacjenta albo niszczona w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta.

Anna Podciechowska

Odpowiedzi udzielono 28.10.2015 r.