Artykuł 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych mówi, że dzieci do 18 roku życia mają prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, nawet jeśli są nieubezpieczone. Równocześnie w art. 5 pkt 40 zdefiniowano samo świadczenie zdrowotne.
Czy w świetle tej definicji, nieubezpieczonym dzieciom do 18 roku życia przysługuje prawo do refundacji leków zaordynowanych w czasie udzielenia świadczenia?
Samo świadczenie jest oczywiście bezpłatne, finansowane przez NFZ, jednak czy takiemu pacjentowi można wystawić receptę refundowaną?

Tak, możliwe jest to na podstawie wskazanego art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z.
Zgodnie z postanowieniami art. 2 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z., do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo inne niż ubezpieczeni osoby posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie ukończyły 18. roku życia lub są w okresie ciąży, porodu i połogu. Świadczenia te są finansowane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, jednak wynagrodzenia wypłaca Fundusz. Przepis ten posługuje się pojęciem "świadczenie opieki zdrowotnej", którego definicja zwarta jest w art. 5 pkt 34 u.ś.o.z., z kolei na świadczenie opieki zdrowotnej składają się świadczenia zdrowotne, świadczenia zdrowotne rzeczowe i świadczenia towarzyszące. Z kolei art. 5 pkt 37 u.ś.o.z. wskazuje, że świadczeniem zdrowotnym rzeczowym są związane z procesem leczenia leki, wyroby medyczne, w tym wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi. Dlatego też osobie wskazanej w art. 2 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z. można wystawić receptę na leki refundowane na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Uwagi
Niestety ustawodawca nie przewidział w tym przypadku sposobu identyfikacji tych pacjentów na receptach (przy ich wystawianiu) oraz gromadzenia danych o tytule uprawnienia przez apteki, zatem Fundusz nie ma możliwości odróżnienia refundacji wypłaconych w oparciu o recepty wystawione na rzecz osób wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z. od refundacji dokonanych na podstawie innych tytułów i w konsekwencji nie ma praktycznej możliwości ubiegania się o dotację z budżetu państwa. Nie wpływa to jednak na uprawnienia pacjenta spełniającego kryteria art. 2 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z. do korzystania z zaopatrzenia w refundowane leki i wyroby medyczne.
Agnieszka Pietraszewska-Macheta