W związku ze stanowiskiem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, przyjętym na podstawie poglądu wyrażonego przez Komisję Europejską, uznającym za zamówienie publiczne umowy grupowego ubezpieczenia pracowników zawierane przez pracodawcę zobowiązanego do stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych, uprzejmie proszę o wyjaśnienie jak należy postąpić w sytuacji, gdy umowa taka została zawarta w 2008 r. i stanowi kontynuację wcześniejszych umów, z których pierwsza została zawarta jeszcze w latach 80.
Czy należy doprowadzić do jej rozwiązania, a jeżeli tak, to jakie będą skutki takiego działania gdy chodzi o dotychczasowe uprawnienia ubezpieczonych pracowników i zapewnienie im co najmniej takich samych warunków (wysokość składki, kwoty ubezpieczenia) w nowej umowie zawartej w wyniku przeprowadzenia postępowania o zamówienie publiczne?
Należy dodać, że składkę ubezpieczeniową w pełnej wysokości pokrywają pracownicy, a SP ZOZ dokonuje tylko potrąceń z wynagrodzeń i odprowadza składki do ubezpieczyciela.
W związku ze stanowiskiem wyrażonym przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, zgodnie z którym zawarcie umowy grupowego ubezpieczenia pracowników z zakładem ubezpieczeń przez pracodawcę zobowiązanego do stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na rzecz pracowników jest udzieleniem zamówienia publicznego, przyjąć należy, iż pracodawca powinien podjąć czynności zmierzające do rozwiązania/wypowiedzenia wcześniej zawartych umów ubezpieczenia (zawartych niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych).
Za niedopuszczalny przyjąć należy stan, w którym umowa zawarta z naruszeniem przepisów prawa pozostawałaby w mocy (zwłaszcza poprzez jej kolejne aneksowanie w zakresie terminu obowiązywania). Powyższe stanowiłoby świadome i celowe obchodzenie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, konsekwencją czego jest odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.) naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych. Pracodawca powinien zatem podjąć stosowne kroki zmierzające do rozwiązania umowy ubezpieczenia. Zasady wypowiedzenia umowy zazwyczaj wskazane są w warunkach umowy. Oczywiście nie można wykluczyć sytuacji, w której wypowiedzenie umowy, mogłoby pociągnąć za sobą negatywne skutki dla ubezpieczonych (wszystko zależy od indywidualnych postanowień umownych).
Jeżeli natomiast chodzi o obawy dotyczące zapewnienia pracownikom ubezpieczenia na co najmniej tak samo korzystnych warunkach, to wszystko zależy od konstrukcji specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W tym bowiem dokumencie pracodawca – zamawiający wskaże czego oczekuje od zakładu ubezpieczeń. Wyłonienie zakładu ubezpieczeń zgodnie z zasadami ustawy – Prawo zamówień publicznych stanowi gwarancję konkurencyjności. Zamawiający będzie miał obowiązek wybrania takiego wykonawcy, którego oferta okaże się najkorzystniejsza.
Zwrócić warto również uwagę, iż zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w opinii Urzędu Zamówień Publicznych, z punktu widzenia przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, nie ma znaczenia, kto uiszcza wynagrodzenie wykonawcy, ani to, na czyją rzecz wykonawca zobowiązany jest spełnić przedmiot umowy (przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych nie różnicują zamówień pod tym kątem).
Umowa grupowego ubezpieczenia pracowniczego stanowi bowiem umowę grupową na rzecz osoby trzeciej (art. 808 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jej stronami są: ubezpieczyciel oraz pracodawca jako ubezpieczający. To pracodawca, a nie pracownik, obciążony jest zobowiązaniem płatniczym w postaci składki. Oczywiście ciężar finansowania składki ponoszą pracownicy, którzy akceptując warunki ubezpieczenia wyrażają jednocześnie zgodę, aby była ona potrącana z ich wynagrodzenia (zob. opinia prawna UZP, http://www.uzp.gov.pl/zagadnienia-merytoryczne/prawo-polskie/opinie-prawne/aktualne/stosowanie-ustawy-prawo-zamowien-publicznych-przy-zawieraniu-umow-grupowego-ubezpieczenia-pracowiniczego).
Paulina Soszyńska
Czy należy doprowadzić do jej rozwiązania, a jeżeli tak, to jakie będą skutki takiego działania gdy chodzi o dotychczasowe uprawnienia ubezpieczonych pracowników i zapewnienie im co najmniej takich samych warunków (wysokość składki, kwoty ubezpieczenia) w nowej umowie zawartej w wyniku przeprowadzenia postępowania o zamówienie publiczne?
Należy dodać, że składkę ubezpieczeniową w pełnej wysokości pokrywają pracownicy, a SP ZOZ dokonuje tylko potrąceń z wynagrodzeń i odprowadza składki do ubezpieczyciela.
W związku ze stanowiskiem wyrażonym przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, zgodnie z którym zawarcie umowy grupowego ubezpieczenia pracowników z zakładem ubezpieczeń przez pracodawcę zobowiązanego do stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na rzecz pracowników jest udzieleniem zamówienia publicznego, przyjąć należy, iż pracodawca powinien podjąć czynności zmierzające do rozwiązania/wypowiedzenia wcześniej zawartych umów ubezpieczenia (zawartych niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych).
Za niedopuszczalny przyjąć należy stan, w którym umowa zawarta z naruszeniem przepisów prawa pozostawałaby w mocy (zwłaszcza poprzez jej kolejne aneksowanie w zakresie terminu obowiązywania). Powyższe stanowiłoby świadome i celowe obchodzenie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, konsekwencją czego jest odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.) naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który nie został wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych. Pracodawca powinien zatem podjąć stosowne kroki zmierzające do rozwiązania umowy ubezpieczenia. Zasady wypowiedzenia umowy zazwyczaj wskazane są w warunkach umowy. Oczywiście nie można wykluczyć sytuacji, w której wypowiedzenie umowy, mogłoby pociągnąć za sobą negatywne skutki dla ubezpieczonych (wszystko zależy od indywidualnych postanowień umownych).
Jeżeli natomiast chodzi o obawy dotyczące zapewnienia pracownikom ubezpieczenia na co najmniej tak samo korzystnych warunkach, to wszystko zależy od konstrukcji specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W tym bowiem dokumencie pracodawca – zamawiający wskaże czego oczekuje od zakładu ubezpieczeń. Wyłonienie zakładu ubezpieczeń zgodnie z zasadami ustawy – Prawo zamówień publicznych stanowi gwarancję konkurencyjności. Zamawiający będzie miał obowiązek wybrania takiego wykonawcy, którego oferta okaże się najkorzystniejsza.
Zwrócić warto również uwagę, iż zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w opinii Urzędu Zamówień Publicznych, z punktu widzenia przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, nie ma znaczenia, kto uiszcza wynagrodzenie wykonawcy, ani to, na czyją rzecz wykonawca zobowiązany jest spełnić przedmiot umowy (przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych nie różnicują zamówień pod tym kątem).
Umowa grupowego ubezpieczenia pracowniczego stanowi bowiem umowę grupową na rzecz osoby trzeciej (art. 808 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jej stronami są: ubezpieczyciel oraz pracodawca jako ubezpieczający. To pracodawca, a nie pracownik, obciążony jest zobowiązaniem płatniczym w postaci składki. Oczywiście ciężar finansowania składki ponoszą pracownicy, którzy akceptując warunki ubezpieczenia wyrażają jednocześnie zgodę, aby była ona potrącana z ich wynagrodzenia (zob. opinia prawna UZP, http://www.uzp.gov.pl/zagadnienia-merytoryczne/prawo-polskie/opinie-prawne/aktualne/stosowanie-ustawy-prawo-zamowien-publicznych-przy-zawieraniu-umow-grupowego-ubezpieczenia-pracowiniczego).
Paulina Soszyńska