Dziecko sześcioletnie rozpoczęło naukę w klasie pierwszej, odległość do szkoły przekracza 3 km. Gmina zapewnia zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej.

Czy zwrot kosztów przejazdu należy zapewnić tylko dziecku, czy też jego rodzicowi do czasu ukończenia przez dziecko 7 lat?

Odpowiedź

Obowiązek zwrotu kosztów rodzica nie wynika z przepisów prawa.

Uzasadnienie

Zgodnie z zapisem art. 17 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać 3 km – w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych. W przypadku gdy droga dziecka z domu do szkoły, w obwodzie której dziecko mieszka przekracza tę odległość – obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. W przypadku natomiast dzieci 6 -letnich, realizujących obowiązkowe roczne wychowanie przedszkolne, gmina jest zobowiązana do zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka, lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice – w przypadku gdy odległość z domu do najbliższego publicznego przedszkola, lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej przekracza 3 km. W związku z wdrażaną reformą ustroju szkolnego, przepisami ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458 z późn. zm.) - dalej u.z.u.s.o., ustawodawca zapisując kluczowe kwestie, wprowadził m.in. uregulowania przejściowe. Zgodnie z zapisem art. 12 ust. 1 u.z.u.s.o. w latach szkolnych 2009/2010-2011/2012, na wniosek rodziców, obowiązkiem szkolnym może być objęte dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat.

Podobne uregulowanie znalazło wyraz w odniesieniu do pięciolatków, którzy zgodnie z zapisem art. 9 ust. 1 u.z.u.s.o. w latach szkolnych 2009/2010 i 2010/2011 mają prawo do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, lub innej formie wychowania przedszkolnego. W odróżnieniu od dzieci, które wcześniej rozpoczęły obowiązek szkolny, w odniesieniu do dzieci realizujących wcześniejszy obowiązek przedszkolny – u.z.u.s.o. zawiera uregulowania dotyczące dowozu. Jeżeli mianowicie droga dziecka pięcioletniego z domu do najbliższego publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego przekracza 3 km, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. Analogicznego uregulowania brak w odniesieniu do sześcioletnich dzieci klas pierwszych. Obowiązek zwrotu kosztów opiekuna dziecka, nie wynika więc bezpośrednio z przepisów prawa. Nie oznacza to jednak, że gmina nie może takich kosztów pokryć. Jest to jednak moim zdaniem dobra wola organów gminy, a nie obowiązek wynikający z przepisów prawa.

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)