Osoba ubiegająca się o pomoc, mająca miejsce zamieszkania w innej gminie, przebywa obecnie w szpitalu położonym na terenie naszej gminy. Ośrodek pomocy społecznej właściwy dla tej osoby zwrócił się z prośbą do naszego Ośrodka o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, ponieważ szpital nie zatrudnia pracownika socjalnego. 

Zgodnie z § 5 rozporządzenia z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego stanowi, że w przypadku gdy osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia przebywa w podmiocie leczniczym, w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654), kierownik ośrodka pomocy społecznej, zwraca się do kierownika podmiotu leczniczego o przeprowadzenie wywiadu przez pracownika socjalnego zatrudnionego w tym podmiocie albo o umożliwienie przeprowadzenia wywiadu przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej. 

Czy przesyłany do tego Ośrodka wywiad środowiskowy sporządzony przez naszego pracownika socjalnego powinien zawierać dodatkowe dokumenty np. zaświadczenie z właściwego dla miejsca zamieszkania PUP o okresie, w którym ww. był zarejestrowany jako bezrobotny, zaświadczenie z ZUS i KRUS czy ww. podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu, zaświadczenie z właściwego wydziału urzędu gminy o zameldowaniu ww. itp?

Odpowiedź

Zasadniczo organ winien sporządzić i przesłać kompletny rodzinny wywiad środowiskowy.

Rodzinny wywiad środowiskowy

Zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) - dalej u.p.s., rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin, w tym osób, o których mowa w art. 103 u.p.s., przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki.

Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza pracownik socjalny, również na potrzeby jednostki organizacyjnej pomocy społecznej z terenu innej gminy. W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej po raz kolejny, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych w wywiadzie, sporządza się aktualizację wywiadu. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych. 

Pracownik socjalny przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia. 

Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów:

  1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
  2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka (do wglądu);
  3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej;
  4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego;
  5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej;
  6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
  7. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
  8. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
  9. zaświadczenia albo oświadczenia o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych;
  10. dowodu otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
  11. zaświadczenia urzędu gminy albo oświadczenia o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
  12. zaświadczenia albo oświadczenia o kontynuowaniu nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej;
  13.  decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy;
  14. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego;
  15. zaświadczenia albo oświadczenia o zobowiązaniu do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
  16. zaświadczenia albo oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
  17. zaświadczenia albo oświadczenia, o których mowa w art. 8 ust. 7 i 8 u.p.s.;
  18. zaświadczenia albo oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i 12 u.p.s.;
  19. decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne;
  20. oświadczenia o stanie majątkowym.


Do oświadczeń, o których mowa w ust. 5b, przepis art. 57 ust. 3c u.p.s. stosuje się odpowiednio.

Jednocześnie zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. poz. 712) w przypadku gdy osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia przebywa w podmiocie leczniczym, w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.), kierownik ośrodka pomocy społecznej, zwraca się do kierownika podmiotu leczniczego o przeprowadzenie wywiadu przez pracownika socjalnego zatrudnionego w tym podmiocie albo o umożliwienie przeprowadzenia wywiadu przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej.

Mając na uwadze powyższe przepisy zarówno rangi ustawowej jak i nowego rozporządzenia podkreślić należy, iż dane zawarte w wywiadzie winny zostać poparte stosownymi dokumentami wynikającymi z u.p.s. Obowiązek prawidłowego zweryfikowania dokumentów ciąży na podmiocie przeprowadzającym wywiad.